Sản xuất kinh doanh đối mặt với nhiều khó khăn ngoài dự kiến

Giao ban sản xuất của Bộ Công Thương ngày 7-3 đã tập trung vào các giải pháp điều hành chủ yếu để vượt qua các thách thức đang hiện hữu, nhằm thực hiện các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô kiềm chế lạm phát, giảm nhập siêu và ổn định kinh tế theo tinh thần Nghị Quyết 11 của Chính phủ.

Giao ban sản xuất của Bộ Công Thương ngày 7-3 đã tập trung vào các giải pháp điều hành chủ yếu để vượt qua các thách thức đang hiện hữu, nhằm thực hiện các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô kiềm chế lạm phát, giảm nhập siêu và ổn định kinh tế theo tinh thần Nghị Quyết 11 của Chính phủ.

 

Việc bán ngoại tệ của ngân hàng cho các doanh nghiệp xăng dầu lòng vòng, gây khó khăn trong việc cung ứng sản phẩm cho khách hàng (ảnh có tính chất minh họa)

Ảnh: Duy Lân

 

Thách thức bảo đảm cung cầu nhiên liệu

 

Tổng Công ty xăng dầu Petrolimex là doanh nghiệp đầu mối lớn nhất kinh doanh xăng dầu chiếm khoảng 60% thị phần trong nước, Tổng Giám đốc Nguyễn Ngọc Bảo cho biết: Mặc dù giá xăng dầu được điều chỉnh tăng khá lớn vào cuối tháng 2, nhưng việc điều chỉnh này mới giúp giảm phần chênh lệch giữa giá nhập khẩu và giá thực tế, còn toàn bộ phần chênh lệch phát sinh do chính sách kiềm chế lạm phát năm 2010 chưa được xử lý, khiến các doanh nghiệp và các cơ quan quản lý bị treo khoản nợ lớn. Thêm vào đó, trong khi Quỹ bình ổn xăng dầu và các khoản thu từ xăng dầu của Nhà nước không còn nữa, giá dầu thế giới lại đang tăng mạnh do bất ổn ở Trung Đông, châu Phi nhưng các Bộ, ngành chưa có một chỉ đạo điều hành cụ thể về xăng dầu để gỡ “rối” cho doanh nghiệp.

 

Đặc biệt, với thực tế là tỷ giá USD/VND thị trường biến động mạnh, doanh nghiệp chỉ có thể vay ngoại tệ ngân hàng, còn việc bán ngoại tệ của Ngân hàng cho doanh nghiệp hết sức lòng vòng, khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong bảo đảm nguồn cung xăng dầu trong thời gian tới đây- Ông Bảo cảnh báo. Hiện Petrolimex đang nợ ngân hàng hơn 1 tỷ USD

 

Ông Bảo cũng đề nghị Chính phủ và các Bộ liên quan công bố rõ tình hình nhạy cảm trong cung ứng xăng dầu với người tiêu dùng và các hộ tiêu thụ bởi với năng lực có hạn, doanh nghiệp không thể xử lý.

 

Với vai trò đảm bảo nhiên liệu “huyết mạch” cho nền kinh tế, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng đang trong tình thế “nghìn cân treo sợ tóc” khi mà cung không đáp ứng được cầu. Phó Tổng Giám đốc EVN Dương Quang Thành cho biết: Với thực tế tăng trưởng điện năng hai tháng qua lên tới 14, 5% , cao hơn so với tăng trưởng điện sản xuất và mua ngoài, mặc dù kỳ nghỉ Tết Tân Mão khá dài, cộng với tăng trưởng điện dự báo cả năm khoảng 17%, tình trạng thiếu điện cung cấp cho nền kinh tế và đời sống xã hội đang lộ rõ. Hiện mực nước các hồ thủy điện chỉ cao hơn 4-10 m so với mực nước chết. Nước về các hồ thuỷ điện thiếu hụt so với trung bình nhiều năm khoảng 490 triệu m 3 . Nếu vận hành như hiện nay, các hồ thủy điện thời gian tới sẽ về mực nước chết.

 

Trước những cảnh báo về sự khó khăn trong cung ứng nhiên liệu huyết mạch cho sản xuất, đại diện các Tập đoàn, Tổng Công ty khác của Nhà nước đang sản xuất ra các hàng hóa thiết yếu cho nền kinh tế và các hàng hóa, góp phần quan trọng vào việc tăng kim ngạch xuất khẩu đã bày tỏ nỗi lo lắng lớn. Ông Hưng-đại diện Tổng Công ty Thép Việt Nam cho rằng: Tháng 3 là tháng bắt đầu mùa cao điểm xây dựng. Với nhiệm vụ được giao là bình ổn cung cầu thị trường, Tổng Công ty cần được cung ứng điện để bảo đảm sản xuất thép bán ra thị trường với giá rẻ hơn từ 100-150 nghìn đồng/tấn.

 

Còn đại điện Tập đoàn Dệt may lại khẳng định: Với các khó khăn sẵn có như tỷ giá biến động mạnh, cộng với giá bông thế giới tăng cao, ngành dệt may sẽ không đạt được tăng trưởng 20% như hai tháng vừa qua nếu cung cấp điện không được đảm bảo.

 

Khẩn trương hành động

 

Tại Hội nghị này, Bộ Công Thương công bố Chương trình hành động 7 điểm, nhằm quyết liệt thực hiện các mục tiêu khó khăn mà Chính phủ giao; đồng thời tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp. Theo đó, ba nội dung được ưu tiên tập trung gồm kiểm soát lạm phát, ổn định cung cầu thị trường; kiểm soát nhập siêu và bảo đảm cung ứng điện, cung ứng nhiên liệu cho nền kinh tế xã hội.

 

Theo đó, Bộ Công Thương phối hợp với các cơ quan liên quan sớm hoàn thiện hệ thống phân phối, lưu thông các mặt hàng thiết yếu cho sản xuất và đời sống, đặc biệt là hệ thống phân phối các mặt hàng xăng dầu, thép, phân bón. Vụ Thị trường trong nước theo dõi chặt chẽ diễn biến thị trường trong và ngoài nước, để kịp thời áp dụng các biện pháp điều tiết cung - cầu và bình ổn thị trường, nhất là những mặt hàng thiết yếu cho sản xuất và đời sống, không để xảy ra thiếu hàng, sốt giá. Cục Quản lý thị trường phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng quản lý thị trường và thanh tra giá để kiểm tra, kiểm soát giá cả, thị trường, ngăn chặn đầu cơ, tăng giá bất hợp lý nhất là với mặt hàng thuốc chữa bệnh, sữa, thép, phân bón.

 

Thừa nhận chỉ tiêu kiểm soát ở mức bằng 16% so với kim ngạch nhập khẩu là hết sức khó khăn, nếu như không có các giải pháp quyết liệt, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng đề nghị các vụ chức năng sớm trình Bộ công bố danh mục các mặt hàng trong nước đã sản xuất được, danh mục các mặt hàng không thiết yếu để hạn chế nhập khẩu song với các biện pháp kiểm soát nhập khẩu một cách đồng bộ và hiệu quả. Để mục tiêu kiểm soát nhập siêu được thực hiện hiệu quả trong quý I này, Bộ Công Thương sẽ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và ban hành Quyết định chính sách phát triển một số ngành công nghiệp hỗ trợ, Chương trình hành động quốc gia về phát triển sản xuất hàng thay thế nhập khẩu.

 

Để bảo đảm cung ứng điện cho sản xuất và tiêu dùng trong điều kiện sản xuất điện gặp nhiều khó khăn, cùng với việc giảm tổn thất điện năng và bảo đảm vận hành ổn định các nguồn nhiệt điện Quảng Ninh, Hải Phòng, EVN sẽ tăng cường huy động các nguồn nhiệt điện chạy than, khí, dầu DO để giữ nước cho thủy điện Hòa Bình phát điện trong các tháng 4 và 5-là các tháng cao điểm mùa hè. Trong tháng 4 tới, EVN sẽ đưa tổ máy 2 của Sơn La công suất 400 MW, Đồng Nai 3 công suất 90 MW, nhiệt điện Phú Mỹ mở rộng, An Khê-Ka-Nắc vào phát điện trong tháng 4 hoặc tháng 5.

 

Về phía Bộ Công Thương sẽ phối hợp với các cơ quan thực hiện giải pháp đồng bộ, quyết liệt đẩy nhanh tiến độ thi công và đưa vào sử dụng các dự án điện, bảo đảm chất lượng và tiến độ thời gian theo kế hoạch. Trong quý I này, Bộ sẽ trình Chính phủ Chương trình tiết kiệm điện quốc gia với các biện pháp cụ thể, phù hợp để khuyến khích sử dụng tiết kiệm điện với mục tiêu phấn đấu sử dụng tiết kiệm 10% điện cho sản xuất và 10% điện cho tiêu dùng. Cũng trong quý I, Cục Điều tiết Điện lực chủ trì và phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng và trình Chính phủ Đề án thành lập và hoạt động của Ban chỉ đạo quốc gia về điện, để bảo đảm tính thống nhất và nâng cao hiệu quả chỉ đạo, điều hành liên quan đến sản xuất, cung ứng và tiêu dùng điện trong phạm vi cả nước, các ngành, lĩnh vực, địa phương. Đối với ngành thép, Bộ sẽ đề nghị các địa phương tiết giảm điện với các dự án ngoài quy hoạch, các dự án tiêu tốn năng lượng.

 

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết: Trước mắt, Chính phủ và Bộ Công Thương sẽ lập các đoàn công tác tới các địa phương, để nắm bắt tình hình và quyết định danh sách các đơn vị trọng điểm cần được cung cấp điện để đảm bảo sản xuất.

 

Nguyễn Kim Anh