Saigon Co.op – Hạt nhân kết nối chuỗi giá trị nông sản Việt
Không dừng ở thương mại, Saigon Co.op đang định hình một mô hình hợp tác công bằng và bền vững, nơi người nông dân trở thành mắt xích chủ động trong nền kinh tế xanh.
Từ vườn rau Lâm Đồng đến kệ hàng Co.opmart
Bằng cách mở rộng cánh cửa cho hàng ngàn nhà cung ứng nhỏ, nhất là nông dân và hợp tác xã địa phương, hệ thống bán lẻ Saigon Co.op đang tái định nghĩa khái niệm phát triển bền vững, trong đó, người nông dân không chỉ là người trồng trọt mà là mắt xích quan trọng của nền kinh tế xanh.
Trên con đường đất đỏ dẫn vào vùng rau Thảo Nguyên Xanh (Đà Lạt, Lâm Đồng), những vườn rau xanh mướt trải dài trong sương sớm. Ở đó, Công ty TNHH Thảo Nguyên Xanh một doanh nghiệp trẻ khởi nghiệp trong lĩnh vực nông sản sạch đang từng bước khẳng định vị thế bằng việc hợp tác cùng Saigon Co.op.
Giám đốc Phan Quốc Hoàng nhớ lại: “Cách đây 5 năm, chúng tôi chỉ là một cơ sở nhỏ. Khi làm việc với Saigon Co.op, họ không chỉ mua hàng, mà còn hướng dẫn từng quy trình từ chọn giống đến đóng gói, truy xuất nguồn gốc. Nhờ vậy, Thảo Nguyên Xanh đã có thể cung ứng đều đặn hàng chục tấn rau mỗi tháng cho hệ thống Co.opmart”.
Sự thay đổi đó không chỉ là câu chuyện của một doanh nghiệp, mà còn là sự "trưởng thành" của cả cộng đồng nông dân địa phương.
Nông dân Ngô Thành Tân - Hộ liên kết sản xuất với Thảo Nguyên Xanh, chia sẻ: “Trước đây, rau của tôi phải bán cho thương lái. Giá bị ép, mà không ai quan tâm đến cách mình trồng. Từ khi ký hợp đồng liên kết, tôi được hướng dẫn kỹ thuật GlobalGAP, được bao tiêu ổn định. Mỗi ký rau mình làm ra, đều có tên, có nơi đến. Tự hào lắm”.
Thảo Nguyên Xanh hiện đã liên kết với hơn 40 hộ nông dân ở Bảo Lộc, cung cấp hàng ngàn tấn rau mỗi năm cho chuỗi Co.opmart và Co.opXtra. Mô hình này giúp ổn định đầu ra, đồng thời hình thành chuỗi giá trị khép kín từ nông trại - sơ chế - phân phối - người tiêu dùng.
Tạo sức bật cho nhà cung ứng nhỏ
Theo đại diện Lãnh đạo Saigon Co.op, hệ thống bán lẻ này hiện có hơn 1000 nhà cung ứng nông sản trong nước, trong đó gần 60% là doanh nghiệp nhỏ, hộ nông dân, hợp tác xã.
“Với Saigon Co.op, triết lý kinh doanh không chỉ là lợi nhuận. Chúng tôi xem việc đồng hành cùng nông dân như một phần trách nhiệm xã hội. Nếu họ mạnh, chúng ta mới có chuỗi cung ứng vững và sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng,” Lãnh đạo Saigon Co.op nhấn mạnh.
Cơ chế hỗ trợ của Saigon Co.op dành cho nhà cung ứng nhỏ được thiết kế theo hướng “cùng phát triển”: Hỗ trợ đào tạo kỹ thuật trồng trọt, bảo quản, chứng nhận VietGAP – GlobalGAP; Chia sẻ chi phí bao bì, nhãn mác, giúp sản phẩm đạt chuẩn siêu thị; Thanh toán nhanh; Hỗ trợ logistics, đặc biệt trong khâu vận chuyển lạnh và bảo quản tươi…
Không dừng lại ở đó, Saigon Co.op còn triển khai chương trình kiểm soát chất lượng đầu vào với 3 cấp độ: Kiểm tra tại vùng trồng (truy xuất nhật ký canh tác); Kiểm định mẫu định kỳ tại trung tâm kiểm nghiệm của Saigon Co.op; Giám sát hậu kiểm tại siêu thị.
Nhờ vậy, nông sản Việt không chỉ “sạch”, mà còn được chứng minh là sạch, đủ tiêu chuẩn cạnh tranh với hàng nhập khẩu.
Từ kênh tiêu thụ đến đối tác chiến lược
Khác với mô hình thu mua truyền thống, Saigon Co.op xây dựng chiến lược hợp tác dài hơi và có tính đồng hành. Trong đó, doanh nghiệp nhỏ được xem là “đối tác chiến lược” chứ không phải “bên phụ thuộc”.
Ông Nguyễn Hồng Phong - Giám đốc Công ty TNHH SXTM Nông sản Phong Thúy đánh giá: “Saigon mỗi lần thay đổi quy chuẩn đều tổ chức tập huấn, hướng dẫn tận nơi. Nông dân được mời đến TP.HCM tham quan kho trung chuyển, học cách phân loại và đóng gói. Họ không để ai phải tự xoay sở”.
Theo ông Nguyễn Hồng Phong, Giám đốc Công ty TNHH SXTM Nông sản Phong Thúy, trước đây doanh nghiệp chủ yếu tiêu thụ qua thương lái. Nông sản làm ra tốt nhưng khó vào kênh phân phối lớn do thiếu tiêu chuẩn và quy trình kiểm định. Từ khi Saigon Co.op tiếp cận, họ không chỉ đặt hàng mà còn hướng dẫn chúng tôi chuẩn hoá sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP.
Sự hỗ trợ ban đầu đến từ chính đội ngũ kỹ thuật của Saigon Co.op, thông qua các chương trình tập huấn tại vùng trồng: quy trình canh tác an toàn, nhật ký điện tử, truy xuất nguồn gốc và quản lý chất lượng. Sau gần 7 năm, Phong Thuý đã phát triển hơn 130ha vùng trồng, trong đó 75ha liên kết với nông hộ địa phương, sản lượng trung bình đạt 12.000 tấn/năm.
Với Saigon Co.op, phát triển bền vững không chỉ là khẩu hiệu mà là chiến lược lâu dài. Lãnh đạo Saigon Co.op cho biết thêm: “Chúng tôi hướng đến việc xanh hóa toàn bộ chuỗi cung ứng, hướng đến mục tiêu nông sản trong hệ thống sẽ có vùng trồng được chứng nhận và truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Đó là cách Saigon Co.op góp phần nâng chuẩn nông nghiệp Việt Nam”.
Tỏa sáng giá trị cộng đồng
Từ nhiều năm nay, Saigon Co.op không chỉ được biết đến là nhà bán lẻ lớn nhất Việt Nam, mà còn là doanh nghiệp “có trái tim”. Trong mọi chiến dịch xúc tiến tiêu dùng, yếu tố “vì cộng đồng” luôn đặt lên hàng đầu: Tự hào hàng Việt Nam, Người Việt ưu tiên dùng hàng Việt, Tuần lễ nông sản địa phương, Kết nối tiêu thụ cho nông dân vùng thiên tai…
Những chương trình ấy không chỉ giúp hàng hóa lưu thông, mà còn củng cố niềm tin giữa doanh nghiệp - người dân - người tiêu dùng.
“Nếu chỉ mua bán, quan hệ giữa nhà bán lẻ và nông dân sẽ rất ngắn. Nhưng nếu cùng nhau phát triển, chia sẻ rủi ro và lợi nhuận, chúng ta sẽ đi xa hơn”, lãnh đạo Saigon Co.op nhấn mạnh.
Triết lý đó đã giúp Saigon Co.op duy trì mô hình hợp tác chặt chẽ với hơn 30 tỉnh, thành, trở thành cầu nối quan trọng giữa nông sản Việt và người tiêu dùng đô thị.
Mô hình Saigon Co.op đang góp phần quan trọng trong thực hiện Chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững giai đoạn 2021–2030, đặc biệt ở các mục tiêu: tăng giá trị nông sản nội địa, giảm khâu trung gian, bảo đảm thu nhập ổn định cho người nông dân, phát triển chuỗi phân phối nội địa vững mạnh.
Saigon Co.op đã chọn con đường không dễ: vừa làm thương mại, vừa phát triển. Cách họ đưa doanh nghiệp nhỏ vào hệ thống hiện đại chính là một hình thức xã hội hóa chuỗi cung ứng – mô hình đáng được nhân rộng.
Từ những vườn rau Lâm Đồng đến gian hàng Co.opmart giữa lòng đô thị, mỗi sản phẩm được bày bán không chỉ mang hương vị của đất, mà còn mang theo câu chuyện của lòng tin, của sự đồng hành và sẻ chia.
Trong hành trình ấy, Saigon Co.op đã chứng minh rằng, khi nhà bán lẻ hiểu và đứng cùng nông dân, nông sản Việt sẽ không chỉ vươn ra thị trường mà còn vươn lên một tầm giá trị mới, nhân văn và bền vững hơn.