Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) - Công an tỉnh Bắc Giang vừa quyết định chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án và Bản kết luận điều tra đến Viện Kiểm sát Nhân dân (VKSND) tỉnh Bắc Giang đề nghị truy tố hàng loạt các bị can vốn là cán bộ, lãnh đạo Trung tâm kỹ thuật Tài nguyên và Môi trường Bắc Giang (TT TN&MT), Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Sơn Động.
Theo đó, Công an tỉnh Bắc Giang đề nghị truy tố các bị can: Phan Đức Hạnh (sinh năm 1973), Phó bí thư chi bộ, Phó giám đốc Trung tâm kỹ thuật TN&MT Bắc Giang; Thân Đức Thanh (sinh năm 1974), Trưởng phòng đo đạc bản đồ, Tổ trưởng tổ công tác giải phóng mặt bằng, trực tiếp phụ trách công tác đo đạc bản đồ và Nguyễn Văn Lực (sinh năm 1982), cán bộ Phòng Đo đạc Trung tâm kỹ thuật TN&MT về tội “Vi phạm quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi đất”. Đồng thời, đề nghị truy tố bị can Ngọc Minh Phụng (sinh năm 1962), Trưởng phòng TN&MT huyện Sơn Động về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Tuy nhiên, điều khiến dư luận băn khoăn là vì sao người trực tiếp ký ban hành, trực tiếp chỉ đạo chi trả tiền bồi thường trong vụ án nghiêm trọng này là ông Giáp Văn Tâm – Phó chủ tịch UBND huyện Sơn Động, Chủ tịch Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Sơn Động lại không có tên trong danh sách bị khởi tố và đề nghị truy tố?
Trước đó, ông Giáp Văn Tâm được Chủ tịch UBND huyện Sơn Động phân công là Chủ tịch Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) thay cho ông Nguyễn Việt Ước, Phó chủ tịch UBND huyện Sơn Động. Kết luận điều tra số 09 ban hành ngày 12/02/2020 của Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Bắc Giang, xác định ông Giáp Văn Tâm là người trực tiếp chỉ đạo công tác phối hợp với các cơ quan chuyên môn trong công tác GPMB trực hiện dự án Khu du lịch tâm linh Tây Yên Tử.
Ông Tâm cũng là người ký Quyết định số 375 và số 376 về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB đợt 8 (giai đoạn 1). Sau đó lại ký Quyết định số 451 về việc điều chỉnh phương án bồi thường, hỗ trợ GPMB từ 2 hộ sang cho 6 hộ theo đề nghị của Trung tâm kỹ thuật TNMT và Tờ trình của Phòng TNMT huyện Sơn Động.
Tuy nhiên, CQĐT cho rằng, sau khi phát hiện Quyết định số 451 không đúng về chế độ, chính sách thì ông Tâm đã giao cho Phòng TNMT huyện Sơn Động xác minh, kiểm tra lại tình trạng sử dụng đất của 6 hộ dân có GCNQSDĐ, xác định được việc các hộ đã chuyển nhượng đất từ nhiều năm trước, một thửa đất đã bán cho nhiều người nên ông Tâm đã ký ban hành Quyết định huỷ toàn bộ Quyết định số 451, yêu cầu Trung tâm kỹ thuật TNMT thu hồi lại toàn bộ số tiền đã chi ra theo quyết định sai lầm nói trên.
CQĐT biện minh việc không xử lý hình sự Phó UBND huyện Sơn Động là do ông này đã chủ quan, tin tưởng vào tham mưu của Phòng TNMT huyện Sơn Động, tin vào đề xuất của Trung tâm kỹ thuật TNMT Bắc Giang (lý do Trung tâm báo cáo đã xin hướng dẫn của ông Ngô Văn Xuyên – Phó giám đốc Sở TN&MT), không nghiên cứu kỹ về chế độ, chính sách trong công tác bồi thường, hỗ trợ GPMB, dẫn đến phê duyệt phương án sai về chế độ hỗ trợ cho các hộ dân, thiệt hại số tiền hơn 4,5 tỷ đồng.
“Hành vi của ông Giáp Văn Tâm có dấu hiệu thiếu trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ được giao nhưng xét vai trò, tính chất và mức độ lỗi thì thấy không cần thiết xem xét xử lý hình sự mà chỉ cần kiến nghị xem xét xử lý bằng biện pháp hành chính khác cũng đảm bảo tính răn đe”, Kết luận điều tra nêu.
Khi được hỏi liệu CQĐT có bỏ lọt tội phạm trong vụ án này, một số luật sư cho rằng: Việc CQĐT xác định rõ hành vi sai phạm của ông Giáp Văn Tâm với cương vị Chủ tịch hội đồng bồi thường GPMB rất cụ thể nhưng lại không khởi tố mà kiến nghị xử lý hành chính thực sự gây khó hiểu và khó thuyết phục được dư luận về sự nghiêm minh, thượng tôn của pháp luật.
Theo luồng ý kiến này, ông Tâm là người trực tiếp ký, chỉ đạo chi trả tiền và được xác định gây thiệt hại số tiền của Nhà nước hơn 4,5 tỷ đồng. Rõ ràng hành vi phạm tội của ông Tâm đã được cấu thành theo quy đình của pháp luật. Việc sau đó ông Tâm ký các quyết định sửa sai chỉ là tình tiết giảm nhẹ.
Nếu cơ quan điều tra không xử lý hình sự đối với ông Giáp Văn Tâm mà lại quy trách nhiệm hết cho cấp dưới đã thực hiện các chỉ đạo của ông Tâm thì chắc chắn dư luận sẽ đặt dấu hỏi về sự công tâm, minh bạch của các cơ quan tiến hành tố tụng, thậm chí nghi ngờ có tiêu cực trong quá trình điều tra của Công an tỉnh Bắc Giang, cũng như việc giám sát quá trình điều tra của Viên KNND cùng cấp.
Dự án Khu du lịch tâm linh – sinh thái Tây Yên Tử do Công ty Cổ phần dịch vụ Tây Yên Tử làm chủ đầu tư, được xây dựng trên diện tích 136 ha, tại xã Tuấn Mậu, huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang với tổng vốn đầu tư 1.486 tỷ đồng trong đó vốn chủ đầu tư góp là 223 tỷ đồng, vốn huy động là 1.263 tỷ đồng; Mục tiêu của dự án là xây dựng một khu du lịch kết hợp tổng hòa các yếu tố tâm linh, lịch sử, sinh thái thiên nhiên vùng Tây Yên tử, tạo nên điểm nhấn du lịch của tỉnh Bắc Giang và khu vực.
