Chúng ta đã đề cập nhiều đến văn hóa từ chức, thậm chí kêu gọi thực hành hành vi ứng xử văn hóa này, quy định của pháp luật cũng đã đáp ứng yêu cầu này, rộng đường cho việc từ nhiệm, từ chức “rút lui trong danh dự”.
Tuy nhiên, không ít những trường hợp xin từ chức trên thực tế và đang xảy ra việc từ chức là đã bị dồn vào thế cùng, không từ chức thì bị bãi chức nên từ chức sớm đi là hơn, hoặc từ chức nhằm trốn tránh trách nhiệm cũng có.
Gần đây nhất là trường hợp Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương xin từ chức với lý do “tuổi cao, sức khỏe kém”. Đáng phải quan tâm đến việc từ chức này là thời điểm mà Cơ quan Cảnh sát điều tra đang vào cuộc làm rõ việc bán rẻ “đất vàng”, biến đất công thành đất tư gần 200ha của Tổng Công ty này và lãnh đạo Tổng Công ty đang bị Công an triệu tập để điều tra.
Trước nay, đã có những trường hợp từ chức vì lý do tương tự và cũng trong hoàn cảnh tương tự. Ví dụ như trường hợp của lãnh đạo của Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam, ông xin từ chức và về hưu trước 4 năm “hoàn toàn là lý do cá nhân” nhưng trong bối cảnh là ông phải điều chuyển giữ một cương vị khác và Thanh tra được đề nghị vào cuộc việc mua toa tàu cũ của Trung Quốc hoặc liên doanh, góp vốn ngoài ngành. Ngoài ra, có thể kể đến trường hợp của ông Trưởng phòng Tổ chức Thành ủy xin từ chức vì bị phát hiện dùng bằng giả hoặc một số trường hợp khác xin từ chức do bị tung ảnh nóng với nhân viên hay vay nợ không trả được,...
Mới đây, Bình Định đã thi hành kỷ luật một loạt cán bộ lãnh đạo mắc sai phạm. Đáng chú ý là trường hợp của nguyên Cục trưởng Cục Thuế tỉnh này, thời kỳ ông lãnh đạo ngành để cho cấp dưới tham nhũng, Trưởng phòng Thanh tra Cục Thuế bị truy tố về tội Nhận hối lộ và một số sai phạm khác gây thất thoát tài sản của Nhà nước. Ông bị Bộ Tài chính giáng chức xuống Cục phó, bị thi hành kỷ luật Đảng với hình thức cảnh cáo. Tuy nhiên, dư luận thì cho rằng đến mức như vậy sao không từ chức đi, ở lại bám vào cái chức đã bị hạ đó liệu rằng còn lãnh đạo nổi ai?.
Hoặc, những sai phạm có hệ thống trong lực lượng Cảnh sát giao thông tỉnh Đồng Nai đã và đang bị phanh phui bởi báo chí và bởi chính người trong nội bộ tố cáo. Sai phạm đến mức gần như đã công khai đó mà những người lãnh đạo vẫn “bình chân như vại”, bị tố cáo ăn chặn tiền của cán bộ, chiến sỹ giờ mời người ta đến nhận tiền mà nhiều người còn không nhận cho.
Không từ chức sẽ bị cách chức và đợi đến lúc đó thì quyền lợi bản thân, chế độ được hưởng cùng với danh dự cá nhân đã mất sạch rồi. Văn hóa từ chức nhân văn là ở chỗ đó! Thế nhưng, nói như thế không có nghĩa cứ từ chức là rũ bỏ hết trách nhiệm.
