Xuất thân từ một gia đình nghèo khó, trước khi xin vào làm ở công ty xăng dầu, Đỗ Trọng Nghĩa là một công nhân của nhà máy sản xuất gạch. Do công việc vất vả, thu nhập lại không có nhiều nên vào tháng 11/2007 Nghĩa xin vào làm nhân viên bán lẻ xăng dầu tại Cửa hàng xăng dầu Vân Sơn thuộc huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang. Trong quá trình làm việc nhận thấy Nghĩa có sức trẻ, có năng lực lại nhiệt tình với công việc nên tháng 9/2009, Giám đốc Công ty Xăng dầu Hà Bắc quyết định giao Nghĩa phụ trách Cửa hàng xăng dầu Vân Sơn, có nhiệm vụ quản lý và điều hành cửa hàng theo quy định.
Sau khi nhận quyết định, Nghĩa tiếp nhận điều hành, quản lý mọi hoạt động của Cửa hàng bán lẻ xăng dầu Vân Sơn, công việc chủ yếu là bán lẻ xăng dầu qua cột bơm cho khách hàng và thu tiền hàng nộp về Công ty. Do quá trình bán hàng, một số khách hàng nợ tiền, để thuận lợi cho các cửa hàng, Công ty đã ký hợp đồng dịch vụ (trong đó có cửa hàng do Nghĩa phụ trách) cho phép bán lẻ nợ một khoản nhất định. Lợi dụng điều này, từ tháng 2/2012 đến tháng 7/2013, Nghĩa liên tục ký nợ Công ty với lý do khách hàng chưa trả hết tiền, không những vậy, Nghĩa còn tự ý bán nợ cho khách, giả mạo chữ ký khách hàng, bán chuyển thẳng không qua cột bơm… Sau khi bán xăng dầu thu được tiền đã không nộp đủ về Công ty mà chiếm đoạt để trả tiền nợ các đối tượng ngoài xã hội và chi tiêu cá nhân, dẫn đến không còn khả năng thanh toán cho Công ty Xăng dầu Hà Bắc với số tiền trên 1,3 tỷ đồng.
Tại phiên tòa, nói về việc Nghĩa rút tiền bán hàng nghìn lít xăng bỏ túi, đại diện lãnh đạo Công ty Xăng dầu Hà Bắc cho biết: Cửa hàng do Nghĩa phụ trách mỗi tháng bán được khoảng 30-40 nghìn lít xăng, dầu. Sau khi giao xăng cho các cửa hàng, cuối mỗi tháng Công ty đều thực hiện kiểm tra, chốt công nợ. Thấy biểu hiện không bình thường, Công ty Xăng dầu Hà Bắc tiến hành kiểm tra và phát hiện những biểu hiện bất minh về tài chính của Nghĩa. Về số tiền nợ, Nghĩa khẳng định là do “đọng” ở khách hàng, chưa đòi được. Ngày 23/7/2013, Công ty quyết định cho Nghĩa nghỉ việc tại cửa hàng để đi đòi nợ.
Tuy nhiên, đến cuối năm 2013, Nghĩa vẫn không trả được hết nợ cho Công ty với số tiền lên đến trên 1,3 tỷ đồng, khi đó Nghĩa mới thừa nhận không còn ai nợ tiền hàng, số tiền trên y đã sử dụng vào việc chi tiêu cá nhân và hiện không có khả năng trả lại công ty.
Năm 2009, sau khi chuyển về Công ty Xăng dầu Hà Bắc, Nghĩa chuyển về sống nhờ gia đình nhà vợ. Đúng thời điểm Nghĩa bị Công ty cho nghỉ việc để đi đòi nợ là lúc vợ Nghĩa vừa sinh con nhỏ. Cháu vừa mới ra đời đã bị bệnh tim bẩm sinh, lại còn hai đứa lớn đang tuổi ăn, tuổi học nên hoàn cảnh gia đình càng khó khăn. Hôm tòa xử Nghĩa, vợ bị cáo tay dắt con nhỏ tâm sự xót xa: “Tôi vừa đưa con đi mổ tim tốn kém vài chục triệu đồng nhưng cũng phải đi vay, bản thân tôi và gia đình bất ngờ là trước khi sự việc vỡ lở, anh ấy vẫn là người chồng tốt, quan tâm chăm sóc vợ con. Khi Nghĩa bị Công ty cho nghỉ việc, gia đình mới biết có khoản nợ như vậy liền gặng hỏi số tiền thất thoát từ đâu, chồng tôi đã thừa nhận là có nợ nhưng không cho biết đã dùng vào việc gì”.
Bố mẹ đẻ của Nghĩa cho biết thêm: “Biết con tham ô tài sản không có khả năng chi trả lại bị bắt giam, chúng tôi hoàn toàn suy sụp. Hai con lớn của Nghĩa (đứa học lớp 5, đứa mới lớp 1) thi thoảng lại hỏi bố đâu khiến chúng tôi thêm nát lòng. “Còn nước còn tát”, chúng tôi đã “cắm” cả sổ đỏ nhà đất cho ngân hàng để vay hơn một trăm triệu đồng trả nợ cho con. Người thím ruột còn thương tình “cắt” cho một lô đất của nhà bán để dồn tiền cứu cháu, nhưng tất cả cũng chỉ bồi hoàn được phần nhỏ số tiền Nghĩa đã chiếm đoạt”./.
