Rõ cơ chế phối hợp thanh tra thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

Nghị định số 81/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật XLVPHC (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 97/2017/NĐ-CP) được ban hành đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng để Chính phủ, Bộ Tư pháp, các bộ, ngành và các địa phương đẩy mạnh việc triển khai đồng bộ các giải pháp, bước đầu thu được một số kết quả quan trọng trong việc thi hành Luật XLVPHC trên phạm vi cả nước

Bên cạnh những kết quả đạt được, Bộ Tư pháp cho biết việc triển khai thi hành Nghị định số 81/2013/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 97/2017/NĐ-CP) đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập, đặc biệt có nhiều vấn đề phát sinh cần quy định biện pháp thi hành để triển khai có hiệu quả Luật XLVPHC và những nội dung mới được quy định tại Luật số 67/2020/QH14, cụ thể là: Chưa có hướng dẫn cụ thể các về khái niệm vụ việc “vi phạm hành chính đặc biệt nghiêm trọng, có nhiều tình tiết phức tạp”, “người già yếu”, “quy mô lớn số lượng hoặc trị giá hàng hóa lớn”, “vi phạm hành chính do hoàn cảnh đặc biệt khó khăn và không do mình gây ra”, “vi phạm hành chính do trình độ lạc hậu”, xác định thế nào là “tình tiết phức tạp”, “côn đồ hung hãn”… gây khó khăn trong thực tiễn áp dụng..

Ngoài ra, có một số quy định liên quan đến biện pháp thi hành tại Nghị định số 81/2013/NĐ-CP và Nghị định số 97/2017/NĐ-CP đã được triển khai trên thực tế hiệu quả, ổn định từ tháng 7/2013 đến nay, cần thiết phải được nghiên cứu, tiếp tục kế thừa để quy định tại Nghị định thay thế cụ thể là các quy định trách nhiệm của người có thẩm quyền XLVPHC khi thi hành công vụ; xác định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong trường hợp tang vật vi phạm hành chính là hàng cấm ; vấn đề ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính; quy định về công bố công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng về việc xử phạt đối với cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính …

Dự thảo gồm 04 chương và 43 điều, quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật XLVPHC về xử phạt vi phạm hành chính; các yêu cầu của việc quy định tại các nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong từng lĩnh vực quản lý nhà nước; quản lý nhà nước về thi hành pháp luật về XLVPHC.

Ngoài việc làm rõ một số khái niệm để thuận tiện trong áp dụng, Dự thảo Nghị định còn quy định trách nhiệm của các bộ, ngành trong việc nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính sách và rà soát, theo dõi việc thi hành văn bản quy phạm pháp luật do mình chủ trì soạn thả để kịp thời phát hiện các quy định về XLVPHC không khả thi, không phù hợp với thực tiễn hoặc chồng chéo, mâu thuẫn để xử lý hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý; bên cạnh đó, dự thảo Nghị định cũng quy định rõ trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp, tổ chức, cá nhân trong quá trình thi hành pháp luật XLVPHC, nếu phát hiện các quy định về XLVPHC không khả thi, không phù hợp với thực tiễn hoặc chồng chéo, mâu thuẫn thì kiến nghị cơ quan chủ trì soạn thảo hoặc Bộ Tư pháp để nghiên cứu, xử lý.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm xây dựng cơ sở dữ liệu về XLVPHC trong phạm vi địa phương để phục vụ công tác quản lý thi hành pháp luật XLVPHC ở địa phương mình và tích hợp vào cơ sở dữ liệu quốc gia về XLVPHC tại Bộ Tư pháp; quy định các bộ, ngành có trách nhiệm chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thuộc bộ, ngành phối hợp, cung cấp thông tin về XLVPHC để Bộ Tư pháp xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về XLVPHC.

Dự thảo Nghị định cũng quy định rõ việc phối hợp thanh tra thi hành pháp luật về XLVPHC giữa Bộ Tư pháp với các bộ, cơ quan ngang bộ có liên quan; giữa Sở Tư pháp với các cơ quan chuyên môn của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, các cơ quan được tổ chức theo ngành dọc đóng trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Ủy ban nhân dân cấp huyện được thực hiện trong trường hợp có kiến nghị, phản ánh của cá nhân, tổ chức, báo chí về việc áp dụng quy định pháp luật về XLVPHC gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức.