Theo cáo trạng, khu đất Bãi màu thuộc xã Tam Hiệp, huyện Phúc Thọ có tổng diện tích khoảng 30ha là đất trồng cây hằng năm, được UBND xã Tam Hiệp giao cho các hộ gia đình, cá nhân theo Nghị định 64/CP. Do không canh tác nên các hộ gia đình, cá nhân ủy quyền cho trưởng thôn lựa chọn người thuê đất canh tác.
Trước năm 2022, ông Hồ Hữu Đức (SN 1971, trú tại thôn Táo 3, xã Tam Thuấn) được trưởng thôn ký hợp đồng thuê, sử dụng đất và trồng bưởi trên trên diện tích khoảng 2,5 mẫu, tương ứng khoảng 9.000m2 đất. Hợp đồng thuê đất cuối cùng được ông Hồ Hữu Đức ký ngày 02/01/2022 với ông Tăng Hữu Đức (lúc đó là trưởng thôn 5, xã Tam Hiệp - PV) có thời hạn thuê từ ngày 01/01/2022 đến ngày 31/12/2022.
Ngày 02/01/2023, do thấy hợp đồng thuê đất giữa ông Hồ Hữu Đức với ông Tăng Hữu Đức đã hết hạn, nên ông Đỗ Công Viên (SN 1985, là người mới được bầu làm trưởng thôn 5) đã ký hợp đồng thuê đất nông nghiệp với Nguyễn Văn Chuyền với diện tích đất bãi màu là 68.879m2, trong đó bao gồm cả phần diện tích đất mà ông Hồ Hữu Đức đang canh tác.
Thấy trong khu vực được thuê vẫn còn 2 vườn bưởi của gia đình ông Đức, Nguyễn Văn Chuyền đã yêu cầu ông Đức giải phóng mặt bằng, bàn giao đất cho mình nhưng ông Đức không đồng ý với lý do ông đã thuê và canh tác trên thửa đất nhiều năm, nay lại không được thuê tiếp, hơn nữa hợp đồng thuê đất giữa ông với ông Tăng Hữu Đức chưa được thanh lý nên ông Đức có đơn khiếu nại gửi UBND xã Tam Hiệp, UBND huyện Phúc Thọ đề nghị giải quyết.
Trong khi tranh chấp hợp đồng thuê đất nông nghiệp giữa các bên chưa được giải quyết xong, sáng ngày 29/6/2023, Nguyễn Văn Chuyền thuê ông Nguyễn Đình Tuyến (SN 1963, trú tại thôn Yên Dục, xã Hiệp Thuận) và Đỗ Đình Tú (SN 1995, trú tại thôn Quế Lâm, xã Hiệp Thuận) đến cưa, cắt toàn bộ số cây bưởi trên, nhằm mục đích lấy lại mặt bằng để canh tác. Theo sự chỉ dẫn của Chuyền, Tuyến và Tú đã dùng cưa máy để cưa, cắt toàn bộ 294 cây bưởi.
Tại Kết luận định giá tài sản số 43/2023/KL-HĐĐGTS ngày 30/10/2023 của Hội đồng định giá thường xuyên huyện Phúc Thọ xác định, tổng giá trị 294 cây bưởi diễn bị thiệt hại là 70.383.600 đồng.
VKSND huyện Phúc Thọ xác định, hành vi của Nguyễn Văn Chuyền đã phạm tội Hủy hoại tài sản theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 178 Bộ luật Hình sự.
Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Văn Chuyền thừa nhận hành vi phạm tội của mình. Trả lời Hội đồng xét xử (HĐXX), bị cáo khai có biết việc thay đổi trưởng thôn, trước khi đề cập với trưởng thôn mới về việc xin thuê đất đã ra khu đất và có nhìn thấy vườn bưởi của ông Hồ Hữu Đức, có biết tài sản bao gồm bưởi của ông Đức vẫn đang nằm trên khu đất mà bị cáo đang đề xuất được cho thuê. Bị cáo cũng khai nhận có 2 lần đến nhà ông Đức đề nghị chuyển số cây bưởi đi, trong đó có một lần ông Đức trả lời là “tự đi mà dọn”, thì bị cáo thuê người cưa bỏ.
Về phía bị hại, ông Hồ Hữu Đức cho biết đã thuê khu đất Bãi màu khoảng 30 năm. Khi gần hết hợp đồng thì ông Tăng Hữu Đức cho biết sắp nghỉ làm trưởng thôn, sau đó được ông này dẫn đến gặp trưởng thôn mới để bàn giao hợp đồng. Quá trình bàn giao ông Đức nêu lý do là đã làm hàng chục năm, qua nhiều đời trưởng thôn nên yêu cầu được tiếp tục ký hợp đồng thuê đất.
Cũng theo lời khai của ông Hồ Hữu Đức tại tòa, sau khi phá vườn bưởi, ông Chuyền có 2 lần đến để xin lỗi, lần đầu đến xin nhưng không đề cập đến việc đền bù thiệt hại, lần thứ 2 ông Chuyền tiếp tục đến xin nhưng có thái độ thách thức. “Tôi muốn giải quyết cho xong không muốn ra tòa làm gì, nhưng ông Chuyền bảo là “ông cho tôi xin thì xin không thì tôi cùng lắm 18 tháng án treo rồi còn của ông 2 mẫu ở khu cụm 6 tôi cho người xuống phá nốt””, ông Đức khai.
Trong phần luận tội, đại diện VKSND huyện Phúc Thọ nêu quan điểm: Hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, đã xâm phạm về quyền sở hữu tài sản của người khác, thuộc trường hợp nghiêm trọng, vì vậy khi lượng hình đề nghị HĐXX cần xem xét để đưa ra một mức án nghiêm khắc, tương xứng với hành vi phạm tội mà bị cáo gây ra để không những có tác dụng cải tạo đối với bị cáo mà còn tuyên truyền, giáo dục pháp luật trên địa bàn, đồng thời cũng cần xem xét nhân thân bị cáo, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, về nguyên nhân, động cơ, mục đích phạm tội để quyết định hình phạt, mức hình phạt cho phù hợp.
Đại diện VKSND huyện Phúc Thọ đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Chuyền 24 đến 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách là 48 - 60 tháng về tội Hủy hoại tài sản; buộc bị cáo bồi thường cho ông Hồ Hữu Đức 190.383.600 đồng.
Cuối phiên xử, HĐXX cho biết do các tình tiết của vụ án phức tạp nên sẽ kéo dài nghị án và sẽ tuyên án vào 8h sáng thứ Hai tuần tới.
