Quyết định hành chính sai phải “chỉ mặt” người ban hành

“Không chỉ rõ trách nhiệm Bộ, ngành, địa phương, cơ quan khác ở đâu, không có một cái tên nào cụ thể… Như vậy thì khắc phục thế nào...”, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý nói tại buổi thảo luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về kết quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) của công dân đối với các quyết định hành chính về đất đai.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội hôm qua nghe, thảo luận về kết quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) của công dân đối với các quyết định hành chính về đất đai.

Đất đai là lĩnh vực gây nhiều khiếu nại nhất trong thời gian qua.   Ảnh minh họa
Đất đai là lĩnh vực gây nhiều khiếu nại nhất trong thời gian qua. Ảnh minh họa

Sai ở đâu phải chỉ rõ

Theo số liệu tổng hợp của Thanh tra Chính phủ, từ năm 2003 đến năm 2010 các cơ quan hành chính nhà nước các cấp đã tiếp nhận và xử lý 1.219.625 đơn thư khiếu nại, tố cáo trong đó đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến đất đai bình quân hàng năm chiếm 69,79%.

Các Bộ, ngành, địa phương đã kiểm tra, rà soát, giải quyết dứt điểm 1.052 vụ việc tồn đọng, bức xúc, kéo dài đạt 66,7%, hiện còn lại 528 vụ việc đang được tiếp tục xem xét, giải quyết. Trong những KNTC đối với các quyết định hành chính về đất đai chủ yếu tập trung KN các quyết định hành chính về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (chiếm đến 70%).

Từ năm 2005 đến tháng 6/2009 cả nước xảy ra 3.829 đoàn khiếu nại, tố cáo đông người, năm 2010 có 3.214 đoàn, năm 2011 có 4.159 đoàn, tăng 29,4% so với năm 2010. Hầu hết các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đều có xảy ra các vụ khiếu nại, tố cáo đông người, trong đó có một số vụ đông người nhiều lần kéo đến Trụ sở tiếp công dân, các cơ quan ở Trung ương với thái độ rất gay gắt. Các đoàn khiếu nại, tố cáo đông người ngày càng tăng về số lượng.

Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho rằng, một trong những nguyên nhân của KNTC là việc thay đổi chính sách nhà nước quá nhanh làm phát sinh những tình huống không trù liệu trước. “Mỗi địa phương 1 giá đất, đất phường khác, xã khác, chỉ cần cách nhau cái bờ ruộng giá cả đã khác rồi, có khi chênh lệch rất nhiều lần. Vô lý thế người dân khiếu nại cũng có cơ sở”.

Cảm thông với người dân lao động ở những vùng bị mất đất, ông Phúc cho rằng, báo cáo cần khảo sát sâu nữa đời sống dân sau khi đất bị thu hồi, vấn đề giải quyết công ăn việc làm cho họ, bởi nhiều nơi chỉ sau 2,3 năm đất bị thu hồi, nhiều gia đình đã rơi vào cảnh tay trắng.

Phó Chủ tịch Huỳnh Ngọc Sơn chưa đồng tình với nội dung cần giám sát. Ông cho rằng, một giám sát chất lượng phải làm rõ những tồn tại trong việc ban hành quyết định hành chính đó do cấp nào sai, sai ở đâu, ở phạm vi thu hồi, hỗ trợ, đền bù hay cưỡng chế?.

Phải làm rõ cho được vấn đề này thì mới quy ra trách nhiệm của người có thẩm quyền. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý cũng tỏ ra sốt ruột: “Không chỉ rõ trách nhiệm Bộ, ngành, địa phương, cơ quan khác ở đâu, không có một cái tên nào cụ thể…Như vậy thì khắc phục thế nào. Đây là lĩnh vực gây nhiều bức xúc mà báo cáo nào cũng chung chung như thế…”

Chây ỳ - hưởng lợi, sao người dân không kiện?

Trong nhiều nguyên nhân dẫn đến KNTC đối với các quyết định hành chính về đất đai gia tăng được chỉ ra đó chính là sự bất cập của hệ thống chính sách, pháp luật về đất đai. Chính sách, pháp luật của Nhà nước về quản lý, sử dụng đất đai qua các thời kỳ có nhiều thay đổi, thiếu tính ổn định, chưa đồng bộ, có những quy định chưa sát thực tế, thiếu cụ thể.

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nêu thực tế trong công tác bồi thường, người nghiêm chỉnh chấp hành có khi được đền bù ít, người chây ỳ, chống đối lại được bồi thường đất cao hơn nhiều. Theo Phó Chủ tịch, nguyên nhân sâu xa là từ chính sách chưa hợp lý.

“Không thể nói không có người chuyên trách là nguyên nhân dẫn đến KNTC, Luật đã quy định rõ Chủ tịch UBND các cấp chịu trách nhiệm giải quyết KNTC, dù bận mấy nhưng thuộc thẩm quyền của mình thì vẫn có trách nhiệm phải làm”- ông Lưu tỏ rõ quan điểm.

“Mổ xẻ” nguyên nhân của KNTC gia tăng là có trách nhiệm không nhỏ của cơ quan nhà nước, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng- An ninh Nguyễn Kim Khoa thẳng thắn, “sai phạm trong ban hành quyết định hành chính của cơ quan có thẩm quyền là rất nghiêm trọng. Nhiều quyết định giao đất tiêu cực, còn nể nang bao che, dẫn đến dân khiếu kiện kéo dài, nhiều đời lãnh đạo không giải quyết được”.

Ông Khoa cũng dẫn chứng nhiều quyết định hành chính ban hành theo kiểu “sáng đúng chiều sai”, nhiều quyết định không phù hợp với thực tiễn, hoặc đúng nhưng tổ chức thực hiện kéo dài. Quan trọng hơn, theo ông Khoa có hiện tượng vô cảm khi xem xét quyền lợi của người dân và đó chính là nguyên nhân khiến người dân bức xúc.

“Sao những vụ cướp tiệm vàng, chỉ 24 giờ công an đã tìm ra, còn những vụ đưa cả xe ủi công khai đến phá nhà dân làm cả mấy tuần không ra?. Đó có phải là thái độ vô cảm trước khiếu kiện của người dân?”, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh Nguyễn Kim Khoa đặt câu hỏi.

Nhiều ủy viên UBTVQH đồng tình với 15 nhóm giải pháp Đoàn giám sát nêu, tuy nhiên đề nghị cần làm rõ những giải pháp mang tính đột phá, căn cơ để giải quyết nhanh KNTC đối với quyết định hành chính về đất đai, nhất là khiếu nại đông người.

Thu Hằng

Tin cùng chuyên mục

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

(PLVN) -  Cải cách tinh gọn bộ máy hiện nay đang thực hiện mạnh mẽ từ trung ương xuống, do vậy, nên cải cách theo hướng phân quyền mạnh hơn cho cấp địa phương, còn Trung ương chỉ làm những việc điều phối xuyên quốc gia. Trung ương kiên quyết không làm các nhiệm vụ thuộc phạm vi của địa phương, nhằm giảm thiểu việc can thiệp hay chồng chéo nhiệm vụ. Đây là một nội dung trong bài viết của GS.TS Võ Xuân Vinh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh doanh (ĐH Kinh tế).

Đọc thêm

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật
(PLVN) - Để triển khai kịp thời, hiệu quả các chủ trương, đường lối được đề ra tại Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới gắn với Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, thời gian qua, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) đã được tăng cường tổ chức thực hiện và đạt được những kết quả bước đầu quan trọng.

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh
(PLVN) - Ngày 12/12, Cục Thi hành án Dân sự (THADS) TP HCM tổ chức hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu nhiệm vụ theo dõi THADS, theo dõi thi hành àn hành chính năm 2025 và ký kết quy chế phối hợp liên ngành trong công tác THADS tại TP. HCM. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi dự, chỉ đạo hội nghị và chứng kiến lễ ký kết.

Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp: Triển khai công tác năm 2025

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) -Chiều 10/12, Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác thi hành án dân sự và theo dõi thi hành án hành chính năm 2025. Ông Trần Phương Hồng, Ủy viên Thường vụ Đảng ủy, Phó Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP.HCM tham dự và chỉ đạo Hội nghị.

Hình thành thiết chế Luật sư công sẽ tăng cường nguồn lực cho tổ chức Trợ giúp pháp lý

Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.
(PLVN) -Thiết chế Luật sư công ở Việt Nam đang được hiểu như thế nào và sự cần thiết của Luật sư công trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt xuất phát từ thực tế, tại Việt Nam không phải đối tượng nào cũng có điều kiện nhờ luật sư khi gặp các vấn đề pháp lý. Xung quanh vấn đề này Báo PLVN phỏng vấn Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.

“Cẩm nang pháp luật” giúp giảm tải công việc cho cán bộ tư pháp địa phương của chị Phạm Thị Trang Đài

Chị Phạm Thị Trang Đài, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng
(PLVN) - Thấu hiểu nỗi vất vả của cán bộ Tư pháp - hộ tịch cấp xã nói chung và cán bộ ngành tư pháp nói riêng, chị Phạm Thị Trang Đài (SN 1972, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng) không ngừng nghiên cứu, cải tiến liên quan đến công tác theo dõi thi hành pháp luật giúp “giảm tải” cho cán bộ cũng như dễ dàng phổ biến đến người dân.

184 luật cần sửa đổi, bổ sung khi tinh gọn bộ máy

Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh
(PLVN) -  Chiều 11/12, tại TPHCM, phát biểu tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP. HCM, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết: Bộ Tư pháp đang được Chính phủ giao rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết 18- NQ/TW

TP.Hồ Chí Minh: Tập trung hơn nữa nguồn lực cho công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế

Lễ kí kết Chương trình phối hợp công tác về tăng cường hợp tác trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành công tác Tư pháp trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2025 - 2030 giữa Bộ trưởng Bộ Tư pháp và Chủ tịch UBND TP. HCM
(PLVN) - Chiều 11/12, Đoàn Công tác Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, Uỷ viên Ban chấp hành TW Đảng dẫn đầu đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP.Hồ Chí Minh về nâng cao hiệu quả phối hợp công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác tư pháp và thi hành án dân sự trên địa bàn Thành phố.

Hết sức cần thiết hình thành thiết chế luật sư công

Thạc sĩ Đỗ Thu Hương. (Ảnh PV)
(PLVN) -  Trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng như hiện nay, việc hình thành thiết chế luật sư công là hết sức cần thiết và nên được sớm thông qua trong lần sửa đổi, bổ sung Luật Luật sư sắp tới.

Phú Yên: Sáng kiến cấp phiếu lý lịch tư pháp qua VNeID đạt giải ba cuộc thi về cải cách hành chính

Bà Phan Thị Hoa, Phó Giám đốc Sở Tư pháp (thứ ba từ phải qua) đại diện Sở nhận giải.
(PLVN) - Sáng kiến giải pháp “Tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân và doanh nghiệp thông qua ứng dụng VNeID khi thực hiện thủ tục cấp phiếu lý lịch tư pháp” của Sở Tư pháp tỉnh Phú Yên mới đây đã được trao giải ba tại cuộc thi Tìm kiếm sáng kiến, giải pháp cải cách hành chính năm 2024 của tỉnh.