Quyền kháng cáo bản án hình sự sơ thẩm

Điều kiện, thủ tục, phạm vi kháng cáo của bị cáo và các đương sự trong vụ án hình sự được quy định cụ thể như thế nào?

Ông Lý Văn Bắc và bà Phan Thị Duyên ở Thành phố Hải Dương (Hải Dương) hỏi: Điều kiện, thủ tục, phạm vi kháng cáo của bị cáo và các đương sự trong vụ án hình sự được qui định cụ thể như thế nào?. Đề nghị được giải thích rõ trường hợp kháng cáo của bị cáo đối với bản án hình sự sơ thẩm.

- Tại Điều 231 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định về quyền kháng cáo của bị cáo và các đương sự trong trường hợp họ không nhất trí với bản án hoặc quyết định của Toà án cấp sơ thẩm. Qui định này thể hiện tính nhân đạo và dân chủ của tố tụng hình sự nhằm bảo đảm các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân khi vụ án được xét xử lại ở Toà án cấp phúc thẩm.

Điều 231 quy định những người có quyền kháng cáo: Bị cáo, người bị hại, người đại diện hợp pháp của họ có quyền kháng cáo bản án hoặc quyết định sơ thẩm; Người bào chữa có quyền kháng cáo để bảo vệ lợi ích của người chưa thành niên hoặc người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất; Nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự và người đại diện hợp pháp của họ có quyền kháng cáo phần bản án hoặc quyết định có liên quan đến việc bồi thường thiệt hại; Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án và người đại diện hợp pháp của họ có quyền kháng cáo phần bản án hoặc quyết định có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ; Người bảo vệ quyền lợi của người chưa thành niên hoặc người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất có quyền kháng cáo phần bản án, quyết định của Toà án có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của người mà mình bảo vệ; Người được Toà án tuyên bố là không có tội có quyền kháng cáo phần lý do bản án sơ thẩm đã tuyên là họ không có tội.

Như vậy, bị cáo có quyền kháng cáo đối với toàn bộ bản án sơ thẩm về tội danh, điều khoản Bộ luật hình sự, tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, hình phạt chính, hình phạt bổ sung, biện pháp tư pháp, xử lý vật chứng, án phí…

Tuy  nhiên, cần lưu ý nếu bị cáo là người đã thành niên và không có nhược điểm về thể chất hoặc tâm thần, thì họ phải tự mình thực hiện quyền kháng cáo. Nếu bị cáo là người chưa thành niên hoặc có nhược điểm về thể chất hoặc tâm thần thì bị cáo có thể tự mình kháng cáo; người bào chữa hoặc người đại diện hợp pháp của bị cáo có quyền kháng cáo mà không cần có sự đồng ý hoặc yêu cầu của bị cáo; họ cũng có thể kháng cáo song song cùng với bị cáo.

PLVN