Trước đó, đầu năm học 2023 - 2024, phụ huynh của lớp thống nhất đóng quỹ 10 triệu một người để lo cho con em theo học trong 5 năm. Tổng số thu được là 310 triệu đồng.
Thế nhưng vào năm học mới chưa đầy một tháng, cô giáo thông báo quỹ lớp đã chi 17 mục. Trong đó tiền sửa chữa phòng học, mua máy lạnh, quạt và các thiết bị là 220 triệu đồng. Riêng tiền “sửa chữa phòng học”, đã chi tới vài lần. Không rõ phòng học “sửa vài lần” như vậy, gần tháng qua các cháu đi học thì học ở đâu? Một số phụ huynh bức xúc vì cho rằng mức chi này cao, bất minh và phụ huynh không được hỏi ý kiến.
Phải đến khi báo chí vào cuộc, dư luận dậy sóng, thì Phòng GD&ĐT của quận mới phê bình hiệu trưởng, yêu cầu trường trả lại số tiền gần 250 triệu đồng cho phụ huynh. Sau đó phụ huynh lớp này mới nhận lại được số tiền gần 9,6 triệu đồng/người.
Câu chuyện lạm thu trên là một trường hợp rất nguy hiểm, vì vậy Sở GD&ĐT TP HCM ngày 29/9 đã ra văn bản chấn chỉnh hoạt động thu, chi đầu năm học và việc vận động tài trợ, kinh phí hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh.
Theo đó, các trường phải nộp kế hoạch vận động tài trợ để Phòng hoặc Sở GD&ĐT (theo phân cấp quản lý) phê duyệt. Sau khi được duyệt kế hoạch, trường mới tổ chức vận động và trên tinh thần tự nguyện, không áp đặt.
Sở cũng yêu cầu các trường làm kế hoạch vận động tài trợ phải xác định rõ về mục đích, đối tượng thụ hưởng; kế hoạch triển khai thực hiện; dự toán kinh phí (có bảng dự toán kinh phí và bảng báo giá kèm theo). Trường phải nêu được những khó khăn hoặc nhu cầu cần thiết của đơn vị để lập kế hoạch vận động tài trợ thiết thực, hiệu quả. Sở khuyến khích các nhà tài trợ tổ chức thực hiện việc đầu tư, xây dựng theo hình thức “chìa khóa trao tay”. Tức là nhà tài trợ mua sắm trang thiết bị và lắp đặt hoàn chỉnh để bàn giao cho cơ sở giáo dục. Sở cũng đề nghị các trường mở rộng đối tượng tài trợ, không tập trung vào việc vận động từ phụ huynh.
Văn bản của Sở còn nhấn mạnh, nghiêm cấm việc lợi dụng danh nghĩa Ban đại diện cha mẹ học sinh (BĐDCMHS) để thu các khoản thu ngoài quy định tại Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT. Trong đó cần lưu ý: kinh phí hoạt động của BĐDCMHS do BĐDCMHS quản lý, sử dụng và chỉ phục vụ các hoạt động trực tiếp của BĐDCMHS.
Trường không sử dụng các khoản kinh phí của BĐDCMHS cho các mục đích như bảo vệ cơ sở vật chất của nhà trường, bảo đảm an ninh nhà trường, trông coi xe của học sinh, vệ sinh lớp học, vệ sinh trường, khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trường, mua sắm máy móc, trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho trường, lớp hoặc cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường, hỗ trợ công tác quản lý, tổ chức dạy học và các hoạt động giáo dục, sửa chữa nâng cấp, xây dựng mới các công trình của trường.
Tình trạng lạm thu ở một số trường là rất nhức nhối, phản cảm, làm khổ các bậc phụ huynh và học sinh. Vì vậy, những chỉ đạo cụ thể rõ ràng như trên của Sở GD&ĐT TP là rất cần thiết, để “diệt tận gốc” vấn nạn lạm thu với học sinh và phụ huynh.