Nghị quyết về Quy hoạch tổng thể quốc gia cần bảo đảm khả thi, dễ làm, dễ đánh giá
Phát biểu tại phiên họp, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) đánh giá cao sự chuẩn bị của Chính phủ, các cơ quan của Quốc hội trong hoàn thiện hồ sơ Quy hoạch tổng thể quốc gia để trình Quốc hội lần này.
Nhấn mạnh đây là nội dung vô cùng quan trọng, đại biểu Trịnh Xuân An cho rằng, đây là nhiệm vụ chưa từng có tiền lệ, rất khó nhưng đây cũng là cơ hội để đưa những khát vọng, định hướng lớn về xây dựng đất nước trở thành một quốc gia hùng cường.
Khẳng định dự thảo Quy hoạch tổng thể quốc gia đã có cơ sở chính trị pháp lý và thực tiễn vững chắc, đại biểu bày tỏ đồng tình việc Quốc hội xem xét và nếu chất lượng đạt yêu cầu thì sẽ thông qua tại kỳ họp này để đưa ra những định hướng lớn và cấp bách.
Ví Quy hoạch tổng thể quốc gia như một “người lính đi mở đường”, đại biểu cho rằng, Quy hoạch sẽ tạo nên động lực phát triển của đất nước trong thời gian tới.
 |
Đại biểu Trịnh Xuân An phát biểu. |
Đại biểu cũng lưu ý đến yêu cầu Nghị quyết về Quy hoạch tổng thể quốc gia cần bảo đảm khả thi, hiệu quả, dễ đọc, dễ nhớ, dễ làm, dễ đánh giá và thuận lợi cho việc giám sát quá trình thực hiện.
Theo đại biểu Trịnh Xuân An, Quy hoạch tổng thể quốc gia là nhiệm vụ mới, quan trọng nhưng cũng hết sức phức tạp, chưa có tiền lệ, chưa có nhiều kinh nghiệm.
Do đó, việc xác định các nội dung của Quy hoạch phải được tính toán một cách khoa học, hợp lý, bảo đảm đường hướng chiến lược phải rõ, cụ thể nhưng cũng không được mâu thuẫn, thay thế cho các nội dung đã được xác định trong các văn bản khác.
Theo đó, Quy hoạch tổng thể quốc gia phải là tổng hợp, có chọn lọc các định hướng lớn để phát triển đất nước, không phải là bản tổng hợp, hay phép cộng đơn giản các quy hoạch thành phần, hoặc nhắc lại một cách cơ học Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội đã được ban hành.
Quy hoạch tổng thể quốc gia không nên quy định quá chi tiết các mục tiêu cụ thể mà chỉ quy định các mục tiêu tầm quốc gia, các giới hạn tối đa hoặc tối thiểu các chỉ tiêu để các ngành, địa phương có căn cứ xây dựng quy hoạch cấp thấp một cách chủ động.
Cùng với đó, đại biểu đề nghị, cần xem xét trong Quy hoạch, những mục tiêu nào Nhà nước có thể đầu tư bảo đảm tính khả thi và đáp ứng định hướng chiến lược cho đất nước thì có thể đặt ra các mục tiêu, giải pháp cụ thể mang tính pháp lý.
Theo đại biểu Trịnh Xuân An, những nội dung “quy hoạch cứng” như giao thông, đất đai, năng lượng và đặc biệt là những vấn đề liên quan đến quốc phòng, an ninh thì mới “chốt” ở trong Quy hoạch này.
Đối với những nội dung khác có thể xã hội hóa hoặc mang tính định tính như giáo dục, y tế thì nên xác định là “quy hoạch mềm” để tránh đi vào quá chi tiết, xác định những chỉ tiêu quá cụ thể, thậm chí “bó khung” có thể làm hạn chế việc phát triển trong thời gian tới.
Không để một số nội dung quy hoạch xa rời thực tiễn
Đại biểu Trần Quốc Tuấn (đoàn Trà Vinh) cũng đánh giá cao nỗ lực của cơ quan soạn thảo trong việc chuẩn bị hồ sơ, tài liệu liên quan cũng như nội dung của dự thảo.
Đại biểu đánh giá đây là nội dung quan trọng, cần thiết để làm cơ sở triển khai, lập nhiều quy hoạch ngành, quy hoạch vùng, quy hoạch địa phương.
 |
Đại biểu Trần Quốc Tuấn phát biểu tại phiên họp. |
Qua nghiên cứu tài liệu và khảo sát thực tiễn, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, điều chỉnh để đảm bảo không để một số nội dung quy hoạch xa rời thực tiễn.
Cụ thể, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu, lập quy hoạch, bổ sung thêm các nội dung quan trọng, những định hướng cơ bản đã được nêu trong các nghị quyết của Bộ Chính trị trong thời gian gần đây, đặc biệt là các nghị quyết về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh của 6 vùng kinh tế trọng điểm của cả nước và các nghị quyết về phát triển các thành phố lớn tới năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 để đảm bảo tính khả thi, phù hợp với điều kiện, tiềm năng của đất nước.
Ngoài ra, đại biểu đề nghị cần dự báo ở mức độ chính xác cao nhất để không gặp phải các hệ lụy về sau. Theo đại biểu, khi dự báo tương đối chính xác, chúng ta sẽ có được những khung số liệu nền tảng phục vụ cho việc xây dựng những kịch bản tăng trưởng khả thi, đi kèm với những nhiệm vụ, giải pháp, cơ chế chính sách được đề xuất mang tính khả thi cao.
“Điển hình như trong quy hoạch định hướng xây dựng và phát triển các vùng kinh tế động lực, nếu chúng ta không dự báo tốt về mức độ di dân đến các vùng kinh tế này hoặc không có chính sách phát triển đồng bộ các khu kinh tế, vùng đô thị vệ tinh, chắc chắn chúng ta sẽ gặp phải những khó khăn và đối mặt với những nguy cơ về mật độ dân cư đông cục bộ kéo theo hệ lụy gây tắc nghẽn giao thông hay ngập úng đô thị trong tương lai là điều không thể tránh khỏi. Đây là bài học kinh nghiệm quý giá và là vấn đề nhức nhối mà chúng ta đã và đang gặp phải hiện nay tại các khu đô thị lớn trên cả nước”, đại biểu nhận định.
Ngoài ra, đại biểu Trần Quốc Tuấn đề nghị, cần đề xuất chính sách phát triển liên kết vùng một cách thực chất.
“Tôi cho rằng, liên kết vùng là một trong những định hướng quan trọng được nhấn mạnh tại các nghị quyết của Bộ Chính trị trong thời gian gần đây. Đồng thời, chúng ta cũng đã xác định rõ những hạn chế, yếu kém liên kết vùng trong thời gian vừa qua. Do vậy, tôi kiến nghị trong Quy hoạch này cần phải đề cập sâu hơn về việc xây dựng các cơ chế điều phối, chính sách phát triển liên vùng để làm căn cứ cho các quy hoạch khác, đảm bảo phát triển mang tính bền vững và bao trùm”, đại biểu nhấn mạnh.
Đề cập tới định hướng phát triển các khu kinh tế ven biển, đại biểu cho rằng, phát triển các khu kinh tế ven biển là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế biển của Việt Nam.
Do vậy, đại biểu hoàn toàn thống nhất với nội dung thẩm tra của Ủy ban Kinh tế Quốc hội, đề nghị làm rõ định hướng phát triển trong giai đoạn 2021-2030 đối với 8 Khu kinh tế ven biển đã được Chính phủ ưu tiên đầu tư trong giai đoạn 2016-2020.
Đồng thời. cũng cần bổ sung nội dung đề xuất cơ chế, chính sách cho phát triển các khu kinh tế ven biển phát triển nhanh hơn, hiệu quả hơn, góp phần phát triển kinh tế biển Việt Nam bền vững hơn.
Quy hoạch các sân bay, cảng biển cần thận trọng, tránh lãng phí
Còn đại biểu Trần Quang Minh (đoàn Quảng Bình) cho rằng, Quy hoạch tổng thể quốc gia cần phải được xem là vấn đề mang tính tầm cỡ, lấy nội lực, thế mạnh của quốc gia có tính quyết định; việc tranh thủ hợp tác, liên kết với các nước và vùng lãnh thổ có ý nghĩa quan trọng, cùng với năng lực dự báo tình hình khu vực và thế giới để xây dựng Quy hoạch thì quy hoạch mới có tính bền vững, lâu dài.
Bên cạnh đó, cần quy định các nguyên tắc cơ bản để làm cơ sở để lập quy hoạch vùng, địa phương, đồng thời là kỷ cương trong việc tuân thủ quy hoạch một khi đã ban hành.
Đại biểu Trần Quang Minh đề nghị, Quy hoạch cần lấy phương châm ưu tiên phát huy những lợi thế, tiềm năng sẵn có hơn là ưu tiên xây dựng, hình thành những đoạn, tuyến, hành lang mới; nhất là quy hoạch các sân bay, cảng biển cần phải thận trọng, tránh lãng phí, không hiệu quả và cần làm rõ hơn những định hướng liên kết của 6 vùng theo các nghị quyết đã đề ra.
