Quy hoạch lâm nghiệp tỉnh Nghệ An: Động lực phát triển kinh tế rừng bền vững

Tỉnh Nghệ An qua các lần điều chỉnh quy hoạch 3 loại rừng, diện tích cơ bản đảm bảo phù hợp với thực tiễn, phù hợp với tiêu chí rừng theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp và phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Ngày 24/8/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 895/QĐ-TTg về việc Phê duyệt Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia được phê duyệt đã tạo hành lang pháp lý giúp tỉnh Nghệ An xây dựng các chương trình, đề án, kế hoạch, cơ chế, chính sách phát triển ngành lâm nghiệp. Đặc biệt, Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia đã đảm bảo phù hợp với chỉ tiêu Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021 – 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 326/QĐ-TTg ngày 09/3/2022.

Theo báo cáo của Sở NN&PTNT tỉnh Nghệ An, mục tiêu triển khai Quy hoạch trên địa bàn tỉnh Nghệ An là xây dựng ngành lâm nghiệp của tỉnh trở thành một ngành kinh tế, kỹ thuật trên cơ sở thiết lập, quản lý, bảo vệ, phát triển và sử dụng bền vững tài nguyên rừng và đất lâm nghiệp; đảm bảo sự tham gia rộng rãi, bình đẳng của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động lâm nghiệp, huy động các nguồn lực xã hội; phát huy tối đa các tiềm năng, vai trò và giá trị của rừng để phát triển bền vững. Từ đó, đóng góp ngày càng tăng vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường, bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Cụ thể, quy hoạch với mục tiêu đảm bảo duy trì tỷ lệ che phủ rừng tỉnh Nghệ An ổn định ở mức 58%. Chú trọng nâng cao chất lượng rừng đặc dụng, rừng phòng hộ. Đồng thời, đầu tư đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng, công nghệ thông tin ngành lâm nghiệp, phòng cháy chữa cháy rừng.

Bình quân trồng rừng mỗi năm đạt 18.000 ha, đến năm 2030, có 100% diện tích rừng của các chủ rừng là tổ chức được quản lý bền vững; đảm bảo cung cấp bình quân 41,5 triệu cây/năm và khoảng 1,5-2,0 triệu cây giống lâm sản ngoài gỗ; tỷ lệ nguồn cây giống cho trồng rừng được kiểm soát đạt tối thiểu 95% vào năm 2030.

Mục tiêu đến năm 2030, tốc độ tăng giá trị sản xuất lâm nghiệp tỉnh Nghệ An đạt 6,5-7%.

Tốc độ tăng giá trị sản xuất lâm nghiệp bình quân đạt 6,0-6,5%/năm giai đoạn 2021-2025, nâng lên mức 6,5-7% giai đoạn 2026 – 2030. Tổng diện tích đất lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An đến năm 2030 được quy hoạch là 1.148.476 ha (gồm: 171.062 ha rừng đặc dụng; 370.405 ha rừng phòng hộ; 607.009 ha rừng sản xuất).

Để đạt mục tiêu đề ra, nhiệm vụ, giải pháp được ngành NN&PTNT Nghệ An xác định đó là tiếp tục rà soát và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; cơ chế, chính sách phát triển sản xuất theo chuỗi. Thực hiện chính sách giao rừng cho hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư để phát huy hiệu quả kinh tế, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân miền núi.

Về đầu tư, tài chính: Nhà nước đảm bảo ngân sách cho hoạt động bảo vệ, phát triển rừng đặc dụng, phòng hộ, rừng tự nhiên và các hoạt động điều tra, kiểm kê, phát triển giống cây lâm nghiệp. Khuyến khích, huy động các nguồn vốn hợp pháp tham gia đầu tư bảo vệ, phát triển rừng. Cùng với đó, tăng cường nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao các tiến bộ khoa học, kỹ thuật trong các hoạt động của ngành lâm nghiệp, như: Công tác quản lý, bảo vệ rừng, bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học trong các hệ sinh thái rừng, phát triển rừng, chế biến và thương mại lâm sản…. Đồng thời, nâng cao nhận thức của xã hội về trách nhiệm quản lý, bảo vệ rừng. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng, nâng cao ý thức bảo vệ rừng của người dân.

Bên cạnh đó, cần tăng cường hội nhập kinh tế quốc tế về lâm nghiệp, tham gia tích cực thực hiện các sáng kiến quốc tế mới về lâm nghiệp, tài chính khí hậu và chủ động hợp tác chặt chẽ với các thể chế tài chính đa phương (WB, ADB, GEF, GCF), đối tác phát triển, tổ chức lâm nghiệp quốc tế mà Việt Nam đã tham gia...

Tỉnh Nghệ An chú trọng nâng cao chất lượng rừng đặc dụng, rừng phòng hộ.

Ông Nguyễn Văn Đệ - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An cho biết, để triển khai thực hiện có hiệu quả Quy hoạch lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh cần sự vào cuộc của các cấp, các ngành, đơn vị có liên quan. Tập trung duy trì diện tích rừng tự nhiên hiện có, tăng cường các biện pháp tuần tra, giám sát để bảo vệ và quản lý rừng bền vững. Cùng với đó, để phát triển rừng trồng chất lượng cao cần tập trung vào các giống cây lâm nghiệp có giá trị kinh tế cao và phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng địa phương, xây dựng chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm lâm nghiệp, thúc đẩy phát triển lâm nghiệp gắn với chế biến sâu. Thực hiện việc phục hồi rừng và bảo tồn đa dạng sinh học; phát triển kinh tế dưới tán rừng.

Nâng cao năng lực và ý thức cộng đồng trong việc bảo vệ và phát triển rừng thông qua công tác tập huấn, tuyên truyền, nhất là quan tâm xây dựng các cơ chế hỗ trợ sinh kế cho người dân sống gần rừng, đặc biệt là các hộ nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số. Đẩy mạnh việc ứng dụng khoa học công nghệ và số hóa ngành lâm nghiệp…

Có thể thấy, Quy hoạch lâm nghiệp quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 không chỉ có ý nghĩa riêng đối với sự phát triển của tỉnh Nghệ An mà còn có ý nghĩa với khu vực và cả nước, góp phần vào sự phát triển chung của đất nước trong thời gian tới.