Quy hoạch bán đảo Sơn Trà: Cân bằng giữa bảo tồn và phát triển

Những vấn đề quyết định “số phận” bán đảo Sơn Trà dưới nhiều góc độ đã được đưa ra phân tích trong tọa đàm “Phát triển du lịch bền vững tài khu du lịch quốc gia Sơn Trà” do Bộ Văn hóa- Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) tổ chức vào ngày 30/5 tại Hà Nội.

Giữ nguyên trạng để khảo sát nghiên cứu đầy đủ

Ông Huỳnh Tấn Vinh - Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng thẳng thắn cho rằng, các ngành chức năng cần khảo sát lại toàn bộ tài nguyên thiên nhiên bán đảo Sơn Trà. Ngoài ra, ông Vinh nhấn mạnh, Việt Nam đã tham gia Tuyên bố Cape Town 2002 về Du lịch có trách nhiệm nên cần bổ sung những cơ sở, những căn cứ pháp lý mà Quốc hội đã thông qua về tính nghiêm ngặt của việc bảo tồn đa dạng sinh học và quản lý bảo vệ rừng đặc dụng. 

Trong khi chưa có khảo sát nghiên cứu đầy đủ về Sơn Trà, Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng đề nghị giữ nguyên hiện trạng và không triển khai thêm dự án xây dựng nào tại bán đảo Sơn Trà vì TP Đà Nẵng đã đủ cơ sở lưu trú để phục vụ du lịch. Nhưng ông Nguyễn Ngọc Tuấn- Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng lại cho rằng kiến nghị này chưa phù hợp.

Theo lý giải của đại diện UBND TP Đà Nẵng, để đón được 15 triệu lượt khách lưu trú/năm đến năm 2030 theo công suất buồng thực tế thì TP.Đà Nẵng cần phải có gần 58.000 buồng phòng. Đến nay, tại khu vực bán đảo Sơn Trà đã có 253 buồng phòng của một số dự án đã đưa vào hoạt động, một số dự án đang tiến hành xây dựng, do đó việc kiến nghị giữ nguyên hiện trạng là chưa phù hợp.

Đồng thời theo phân tích của các đại biểu, kiến nghị giữ nguyên hiện trạng Sơn Trà này có thể dẫn đến một số hệ quả: đối với các dự án đang xây dựng dở dang thì phải tháo dỡ toàn bộ; đối với các dự án đã được phê duyệt nhưng chưa triển khai thì phải hủy bỏ. Đây là vấn đề phức tạp cần được xem xét một cách toàn diện, thấu đáo, nhất là khi các dự án này được chấp thuận trước thời điểm lập Quy hoạch, UBND TP Đà Nẵng sẽ rà soát và giải quyết theo quy định.

Về quy mô lưu trú, Hội đồng thẩm định Quy hoạch đã nhất trí giảm việc giảm quy mô phòng lưu trú từ 3200 xuống còn 1.600 phòng nhằm giảm tối đa tác động tới môi trường sinh thái. Như vậy, khi thực hiện Quy hoạch, trên thực tế, sẽ có dự án được tiếp tục triển khai, có dự án phải điều chỉnh quy mô, có dự án sẽ không được triển khai. UBND Đà Nẵng sẽ rà soát, xử lý đối với từng dự án cụ thể theo Quyết định phê duyệt Quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ.

Hình thành Khu dự trữ sinh quyển?

Có ý kiến cho rằng, cần hợp nhất khu dự trữ thiên nhiên Sơn Trà và vùng viễn xung quanh đến Nam Hải Vân để hình thành Khu dự trữ sinh quyển như mô hình khu dự trữ sinh quyển Cù Lao Chàm của Hội An nhằm mục đích bảo tồn cả hệ sinh thái trên cạn lẫn dưới nước. Tuy nhiên, việc hình thành khu dự trữ sinh quyển này lại không thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ VHTT&DL.

Trả lời cho việc Quy hoạch có trái với Luật Đầu tư, đại diện Bộ VHTT&DL cho rằng, Điều 30 Luật Đầu tư quy định thẩm quyền của Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án đầu tư. Quy hoạch tổng thể phát triển Khu du lịch Quốc gia Sơn Trà không phải là dự án đầu tư, do đó không thuộc phạm vi điều chỉnh của Điều 30 Luật Đầu tư và không trái với Luật Đầu tư.

Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch chỉ định hướng và xác định không gian tiềm năng thích hợp cho hoạt động du lịch. Việc sử dụng các loại đất rừng trong phạm vi quy hoạch phải tuân thủ các quy định của pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng trong đó có Quyết định số 1976/QĐ-TTg (ngày 30/10/2014) của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch hệ thống rừng đặc dụng các nước đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và Quyết định số 45/ QĐ-TTg (ngày 8/1/2014) của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch tổng thể bảo tồn đa dạng sinh học cả nước đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.

Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Huỳnh Vĩnh Ái cho hay, dự án đầu tư xây dựng Khu du lịch sinh thái biển Sơn Trà được lập, trình và phê duyệt theo đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền theo đúng quy định của pháp luật, trong đó các Bộ: Quốc phòng, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường đã có ý kiến về đảm bảo quốc phòng an ninh, đảm bảo về phát triển rừng, bảo tồn đa dạng sinh học.

Để có căn cứ đưa ra quyết định về vấn đề quy hoạch bán đảo Sơn Trà đang gây tranh cãi, ngày 27/5, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã có chuyến thị sát tại Sơn Trà và Khu dự án du lịch biển Tiên Sa và chiều 28/5, tại Hà Nội, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam  đã chủ trì họp với Bộ VHTT&DL cùng UBND TP Đà Nẵng, để nghe các cơ quan này báo cáo các nội dung liên quan đến kiến nghị của Hiệp hội du lịch Đà Nẵng về Quy hoạch tổng thể khu du lịch quốc gia Sơn Trà.

Trên cơ sở đề xuất của các cơ quan, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chấp thuận tạm dừng quy hoạch du lịch bán đảo Sơn Trà trong thời gian 3 tháng để chờ tiếp thu ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học. “Trước 30/8, TP phải có văn bản chính thức trả lời, kiến nghị với Thủ tướng là có chấp nhận kiến nghị của Hiệp hội hay không. Trong 3 tháng đó, tôi đề nghị chưa triển khai Quy hoạch tổng thể phát triển khu du lịch quốc gia Sơn Trà để việc tiếp thu ý kiến được khách quan”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh”,