Theo Thông tư 09/2024/TT-BGTVT trạm dừng nghỉ đường bộ (trạm dừng nghỉ) là công trình thuộc kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, được xây dựng trên tuyến đường cao tốc, tuyến quốc lộ hoặc đường tỉnh để cung cấp các dịch vụ phục vụ người và phương tiện tham gia giao thông.
Đáng chú ý, Thông tư 09/2024/TT-BGTVT đã sửa đổi, bổ sung một số nội dung quy định chung về trạm dừng nghỉ. Theo đó quy định, hệ thống trạm dừng nghỉ phải phù hợp với Quy hoạch kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Điểm đấu nối của đường ra vào trạm dừng nghỉ với đường bộ phải được thực hiện theo quy định tại Thông tư 50/2015/TT-BGTVT; Thông tư 35/2017/TT-BGTVT và Thông tư 39/2021/TT-BGTVT.
Các công trình, thiết bị của trạm dừng nghỉ phải được xây dựng, lắp đặt bảo đảm tương ứng với cấp công trình theo quy định tại TCVN 4319:2012 và các quy định liên quan khác.
Hệ thống điện, nước, chiếu sáng, thông tin liên lạc của trạm dừng nghỉ phải bảo đảm đồng bộ, hoàn chỉnh, tuân thủ theo các quy định tại QCVN 07:2010/BXD, TCVN 4319:2012 để có thể cung cấp an toàn, liên tục, ổn định các dịch vụ cho người, phương tiện giao thông. Hệ thống điện phục vụ cho các trụ, thiết bị sạc điện cho xe ô tô điện phải bảo đảm đồng bộ, hoàn chỉnh theo nhu cầu sử dụng và từng giai đoạn đầu tư.
Bên cạnh đó, Thông tư 09/2024/TT-BGTVT cũng bổ sung một số điểm mới như: bổ sung khu vực lắp đặt trụ sạc điện, thiết bị sạc điện; trạm biến áp, trạm phát điện dự phòng...
Về phân loại, theo quy chuẩn mới, trạm dừng nghỉ được chia làm 4 loại căn cứ vào diện tích tối thiểu và các hạng mục công trình bắt buộc phải có, các hạng mục khuyến khích có đối với từng loại như sau: Trạm dừng nghỉ loại 1 diện tích tối thiểu là 10.000m2, loại 2 diện tích tối thiểu 5.000m2, loại 3 diện tích tối thiểu 3.000m2, loại 4 diện tích tối thiểu 1.000m2, trong đó khu vực đỗ xe quy định diện tích tối thiểu dành cho khu đỗ xe chiếm 50% diện tích tối thiểu của trạm. Các trạm dừng nghỉ này phải có khu kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa phương tiện; trạm cấp nhiên liệu; khu vệ sinh, phòng nghỉ tạm thời cho lái xe, nơi cung cấp thông tin, phòng trực cứu hộ, sơ cứu tai nạn giao thông…
Thông tư 09/2024/TT-BGTVT nêu rõ, căn cứ vào lưu lượng phương tiện, hành khách thông qua tuyến đường và điều kiện cụ thể của khu vực nơi xây dựng trạm dừng nghỉ để tính toán quy mô, năng lực cung cấp dịch vụ của trạm dừng nghỉ. Trên các tuyến quốc lộ, đường cao tốc xây dựng phải áp dụng quy mô trạm dừng nghỉ Loại 1 hoặc Loại 2 hoặc Loại 3 và phù hợp với Quy hoạch kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Ngoài ra, Thông tư 09/2024/TT-BGTVT sửa đổi, bổ sung quy định về bãi đỗ xe và đường ra, vào bãi đỗ xe như sau: Diện tích tối thiểu cho một vị trí đỗ của xe ô tô khách, xe ô tô tải là 40m2 và cho xe ô tô con là 25m2. Có vạch sơn để phân định rõ từng vị trí đỗ xe. Có vị trí đỗ xe riêng cho người khuyết tật với diện tích tối thiểu 25m² theo QCVN 07:2010/BXD.
Đường lưu thông trong trạm dừng nghỉ phải có các biển báo hiệu, vạch kẻ đường; có bán kính quay xe phù hợp (nhưng bán kính tối thiểu không nhỏ hơn 10m tính theo tim đường) được quy định tại QCVN 07:2010/BXD để bảo đảm cho các loại phương tiện lưu thông an toàn trong khu vực trạm dừng nghỉ.
Về trạm cấp nhiên liệu việc thiết kế, xây dựng, hoạt động của khu vực cấp nhiên liệu phải được thực hiện đúng theo các quy định của Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thiết kế cửa hàng xăng dầu QCVN 01:2020/BCT.
Thông tư 09/2024/TT-BGTVT cũng sửa đổi, bổ sung quy định về phòng, chống cháy nổ, vệ sinh môi trường. Theo đó, đối với trạm dừng nghỉ có xưởng bảo dưỡng, sửa chữa phải có hệ thống thu gom, lưu giữ, xử lý chất thải nguy hại theo quy định tại Thông tư 02/2022/TT-BTNMT của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường. Có biện pháp giảm thiểu bụi khí thải, hạn chế tiếng ồn, phát sáng, phát nhiệt ảnh hưởng đến môi trường xung quanh theo quy định tại QCXDVN 05:2008/BXD.
Trạm dừng nghỉ phải được xây dựng và lắp đặt các trang thiết bị phòng, chống cháy nổ theo đúng các quy định tại QCVN 06:2022/BXD.
Thông tư 09/2024/TT-BGTVT có hiệu lực kể từ ngày 5/10/2024. Các trạm dừng nghỉ đã được công bố đưa vào khai thác trước ngày Thông tư 09/2024/TT-BGTVT có hiệu lực thi hành phải hoàn thành việc sửa chữa, nâng cấp các hạng mục công trình bảo đảm đáp ứng các yêu cầu của Quy chuẩn này trước ngày 1/1/2027.
