Quốc tế chung tay khắc phục hậu quả bom mìn Việt Nam

Theo số liệu khảo sát lập bản đồ ô nhiễm bom mìn - vật nổ trên địa bàn tỉnh Bình Định năm 2010, tỉnh còn khoảng 246.834ha (chiếm tỉ lệ 40,79% diện tích đất tự nhiên) bị ô nhiễm bom, mìn, vật nổ. Trong đó, tập trung nhiều nhất ở các huyện: An Lão, Phù Mỹ, Phù Cát, Hoài Nhơn, Vân Canh, Tây Sơn. Theo thống kê chưa đầy đủ, đến năm 2014, toàn tỉnh đã xảy ra 627 vụ tai nạn về bom mìn, làm chết 1.045 người và bị thương 3.049 người. Trong đó, tai nạn trong lúc khai hoang đất sản xuất và canh tác: 289 vụ; làm đường giao thông, đào mương thủy lợi, xây dựng công trình kinh tế, xã hội: 72 vụ. 

Từ sau 30/4/1975 đến hết năm 1977, Bình Định đã dò gỡ trên 200 bãi mìn và các khu vực bị ô nhiễm bom mìn nặng, giải phóng diện tích 815ha; thu gom và xử lý 84.754 bom mìn, vật nổ các loại. Từ năm 1978 đến năm 2016, tại tỉnh Bình Định, lực lượng công binh đã dò tìm, xử lý được trên 8.000ha (tập trung các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, các khu vực trọng điểm ô nhiễm bom mìn nặng,...); thu gom và xử lý 288.199 bom mìn, vật nổ các loại. Riêng dự án thuộc Chương trình 504 do Nhà nước hỗ trợ (năm 2013) đã giải phóng được 1.200 ha đất (TP Quy Nhơn: 300ha, huyện Hoài Nhơn: 200ha, TX An Nhơn: 700ha), thu gom và tiêu hủy được 2.278 bom mìn, vật nổ các loại.

Toàn tỉnh Quảng Bình có 159/159 xã bị ô nhiễm bom mìn với tổng diện tích bị ô nhiễm lên tới 224.934.5ha. Từ sau 1975 đến năm 2013, Quảng Bình có 5.847 người chết, bị thương và con số này vẫn tiếp tục tăng. Trong vòng 10 năm trở lại đây, toàn tỉnh xảy ra 164 vụ tai nạn do bom mìn, làm chết 49 và bị thương 115 người. 

Giai đoạn 2003-2014, MAG đã rà làm sạch gần 1,9 triệu m2 đất, thu gom, xử lý gần 86 nghìn quả bom, mìn và vật liệu nổ, gần 1,5 triệu người dân được hưởng lợi từ hoạt động rà phá, xử lý bom mìn. Tổng kinh phí hỗ trợ cho giai đoạn này là hơn 13,6 triệu USD. Giai đoạn 2015-2017, Tổ chức MAG đã hỗ trợ tỉnh Quảng Bình 3,9 triệu USD để rà phá bom mìn và vật liệu chưa nổ nhằm giảm thương vong cho người dân và phát triển cộng đồng. Ngày 27/12/2017, UBND tỉnh Quảng Bình đã ban hành Công văn số 2416/UBND-NC về việc bổ sung, mở rộng địa bàn hoạt động rà phá bom, mìn và vật liệu chưa nổ của Dự án MAG Quảng Bình. Theo đó, từ tháng 1/2018, địa bàn hoạt động rà phá bom, mìn, vật liệu chưa nổ của Dự án MAG Quảng Bình được bổ sung mở rộng gồm: Các xã Bắc Trạch, Hạ Trạch, Mỹ Trạch, Hưng Trạch, Nam Trạch của huyện Bố Trạch; xã Gia Ninh, Duy Ninh, Tân Ninh, Hiền Ninh, Hàm Ninh của huyện Quảng Ninh. Tổ chức MAG đã có mặt tại Quảng Bình từ năm 2002 và đến nay là dự án thứ sáu MAG triển khai ở địa phương này. 

Cuối năm 2014 và 2015, Cơ quan hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA) phối hợp với các ngành Trung ương đã khảo sát thực trạng ô nhiễm bom mìn, vật nổ trên địa bàn tỉnh. Qua đó, tạm xác định khoảng 3.000 - 4.000 ha đất bị ô nhiễm bom mìn sẽ được tài trợ khắc phục hậu quả bom mìn từ dự án. Dự án gồm các hợp phần: khảo sát kỹ thuật và rà phá bom mìn; hỗ trợ nạn nhân bom mìn; hỗ trợ hệ thống quản lý thông tin khắc phục hậu quả bom mìn; tuyên truyền giáo dục nâng cao ý thức phòng tránh tai nạn bom mìn... 

Ngày 9/3/2018, Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn và chất độc hóa học sau chiến tranh ở Việt Nam phối hợp với Cơ quan Hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA) và Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) đã tổ chức lễ khởi động Dự án “Việt Nam-Hàn Quốc hợp tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh”. Nhằm giúp người dân Việt Nam loại trừ triệt để ảnh hưởng của bom mìn còn sót lại sau chiến tranh, Chính phủ Hàn Quốc, thông qua KOICA đã tài trợ 20 triệu USD cho Việt Nam trong công tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh và được thực hiện tại 2 tỉnh Quảng Bình và Bình Định. 

Dự án “Việt Nam-Hàn Quốc hợp tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh” sẽ triển khai khảo sát kỹ thuật và làm sạch bom mìn, vật nổ trên diện tích khoảng 8.000 ha tại 2 tỉnh Quảng Bình và Bình Định, đồng thời nâng cao ý thức phòng tránh tai nạn bom mìn cho người dân trong vùng. Dự án sẽ thực hiện 5 nội dung, trong đó chú trọng công tác khảo sát kỹ thuật và làm sạch bom mìn, vật nổ; triển khai nâng cao ý thức phòng tránh tai nạn bom mìn cho người dân trong vùng dự án; hỗ trợ các nạn nhân bom mìn để có thể cải thiện chất lượng cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng…

Trung tướng Lê Hiền Vân - Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Phó trưởng Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn và chất độc hóa học sau chiến tranh ở Việt Nam cho biết: “Ban Chỉ đạo quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn và chất độc hóa học sau chiến tranh và Bộ Quốc phòng Việt Nam luôn đánh giá cao sự phối hợp của KOICA và UNDP đã phối hợp với Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam trong thời gian qua và mong tiếp tục nhận được sự hợp tác, hỗ trợ quý báu, chung tay góp sức của cộng đồng quốc tế giúp Việt Nam khắc phục hậu quả sau chiến tranh vì mục tiêu cao cả và nhân văn”.