Quốc hội “chốt” phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2020

Sáng nay (14/11), Quốc hội (QH) đã thông qua Nghị quyết về phân bổ ngân sách Trung ương năm 2020 với 90,48% tổng số đại biểu Quốc hội (QH) tán thành.

Theo nghị quyết, tổng số thu ngân sách trung ương là 851.768.636 triệu đồng; tổng số thu ngân sách địa phương là 660.531.364 triệu đồng.

Tổng số chi ngân sách trung ương là 1.069.568.636 triệu đồng, trong đó dự toán 367.709.919 triệu đồng để bổ sung cân đối ngân sách, bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương.

Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về phân bổ ngân sách trung ương năm 2020 trước khi QH biểu quyết thông qua Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của QH Nguyễn Đức Hải cho biết, có ý kiến ĐB cho rằng, cơ cấu phân bổ chi đầu tư phát triển của ngân sách nhà nước (NSNN) chưa bảo đảm vai trò chủ đạo của NSTW theo Hiến pháp; việc phân bổ còn phân tán, cần tập trung nguồn lực đầu tư cho các dự án, công trình trọng điểm quốc gia để tạo sự lan tỏa trong phát triển.

Tiếp thu ý kiến của ĐB, Uỷ ban thường vụ QH đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan sớm cơ cấu lại nguồn thu NSTW và tổ chức rà soát, đánh giá, sắp xếp lại các Chương trình mục tiêu để NSTW trong giai đoạn ổn định ngân sách 2021 – 2025 sẽ tập trung đủ nguồn thực hiện các nhiệm vụ chi của quốc gia; đồng thời, trong việc phân bổ cần ưu tiên bố trí vốn cho các dự án phát triển hạ tầng trọng điểm; tập trung đẩy nhanh tiến độ để bảo đảm các công trình trọng điểm, quan trọng quốc gia sớm hoàn thành đưa vào sử dụng, phát huy hiệu quả kinh tế, xã hội. 

 Có ý kiến ĐB cho rằng, việc phân bổ và giao kế hoạch vốn đầu tư công rất chậm, giao vốn nhiều đợt, quy trình, thủ tục phức tạp và chưa có giải pháp khắc phục, dẫn đến giải ngân nguồn vốn đầu tư công đạt tỷ lệ thấp.

Uỷ ban thường vụ QH nhận thấy, đúng như ý kiến ĐB nêu, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công nguồn NSNN vẫn đang là vấn đề “nóng” trong thời gian qua, nếu như năm 2015 tỷ lệ giải ngân so với cùng kỳ đạt 64,8%, thì năm 2016 giảm chỉ còn 54,5%, năm 2017 giảm còn 53,1%, năm 2018 là 50,9% và đến năm 2019 chỉ đạt 49,1%. 

Tiếp thu ý kiến ĐB, trong thời gian tới, Ủy ban thường vụ QH đề nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo rà soát quy trình, thủ tục, tập trung vào các điểm nghẽn, có nhiều vướng mắc, ảnh hưởng trực tiếp đến thời hạn phân bổ, giao kế hoạch vốn và giải ngân để đẩy nhanh tiến độ và nâng cao hơn hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công. 

Tổ chức triển khai thực hiện tốt Luật Đầu tư công số 39/2019/QH14; có chế tài xử lý đủ mạnh đối với các cơ quan, đơn vị, cá nhân gây chậm trễ trong việc giao kế hoạch vốn và giải ngân vốn. 

Cùng với đó, cần tăng cường công tác theo dõi, đánh giá, giám sát, kiểm tra, thanh tra việc thực hiện kế hoạch đầu tư công và thực hiện các chương trình, dự án đầu tư cụ thể; kịp thời đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền điều chỉnh vốn của các công trình, dự án, giải quyết những khó khăn, vướng mắc, bảo đảm cho các dự án được triển khai theo đúng tiến độ và kế hoạch đã đề ra.

Theo Nghị quyết, QH giao Chính phủ giao nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước và mức phân bổ ngân sách trung ương cho từng bộ, cơ quan trung ương và từng tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo đúng quy định của pháp luật và thông báo bằng văn bản đến từng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Đồng thời trong việc quản lý, điều hành cần kịp thời thu hồi về ngân sách trung ương các khoản kinh phí hỗ trợ có mục tiêu cho ngân sách địa phương còn dư hoặc hết nhiệm vụ chi theo quy định của pháp luật. 

QH cũng giao Chính phủ chỉ đạo, hướng dẫn các bộ, cơ quan trung ương và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phân bổ vốn đầu tư phát triển theo thứ tự ưu tiên đã được quy định trong Luật và Nghị quyết của Quốc hội có liên quan, ưu tiên thanh toán nợ đọng xây dựng cơ bản, thu hồi vốn ứng trước; kiên quyết cắt giảm số vốn bố trí không đúng quy định; xử lý nghiêm các trường hợp để phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản; tuân thủ nghiêm danh mục kế hoạch đầu tư công trung hạn đã được cấp có thẩm quyền quyết định.

Theo nghị quyết, Chính phủ cần chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trình HĐND cùng cấp quyết định dự toán thu ngân sách nhà nước trên địa bàn, dự toán chi ngân sách địa phương, bội chi ngân sách địa phương, tổng mức vay của ngân sách địa phương.

Chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương và UBND các cấp quyết định giao dự toán thu, chi ngân sách nhà nước năm 2020 theo đúng Nghị quyết của Quốc hội đến từng cơ quan, đơn vị có nhiệm vụ thu, chi ngân sách nhà nước trước ngày 31/12/2019; thực hiện công khai, báo cáo kết quả phân bổ và giao dự toán ngân sách theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước…

Theo Nghị quyết, trước ngày 30/11/2019, Thủ tướng Chính phủ phải giao kế hoạch đầu tư công vốn ngân sách nhà nước năm 2020 theo tổng mức vốn đã được Quốc hội quyết định cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương. 

Đồng thời, trước ngày 31/12/2019, các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương phân bổ chi tiết mức vốn kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương năm 2020, danh mục, mức vốn bố trí của từng dự án cho các cơ quan, đơn vị trực thuộc và UBND cấp dưới, gửi phương án phân bổ chi tiết cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp báo cáo Chính phủ và theo dõi thực hiện…