Hậu quả khôn lường
Cách đây không lâu, phiên tòa xét xử vụ xe Innova đi lùi trên cao tốc ở Thái Nguyên vẫn gây nhiều tranh cãi. Bốn người thiệt mạng, hai người vướng lao lý trong vụ trên dường như chưa thức tỉnh một số lái xe vẫn “lao vun vút” ngược chiều trên các tuyến cao tốc.
Chứng kiến những chiếc xe đi lùi, chạy ngược chiều trên cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, nhiều người không khỏi rùng mình. Như trường hợp xe ôtô biển số 18A - 15073 chạy hướng Hải Phòng - Hà Nội đi quá lối rẽ ra quốc lộ 10 nên cố tình chạy lùi về nút giao. Rất may, tài xế xe bồn chở nhiên liệu và một xe ô tô khác đã kịp thời đánh lái tránh va chạm với xe này. Tại cao tốc Hà Nội – Bắc Giang, một đoạn clip được đăng tải trên mạng xã hội dài gần một phút ghi lại hình ảnh ba xe ôtô cùng dừng giữa cao tốc Hà Nội - Bắc Giang để quay đầu rồi chạy ngược chiều. Sự việc diễn ra gần cầu vượt Đại Phúc (Bắc Ninh) trên làn đường hướng Hà Nội đi Bắc Giang khiến dòng xe tắc nghẽn kéo dài. Những xe này chỉ cần đi thêm khoảng hơn 500m là có nút giao quay đầu, không hiểu sao lại “bất ngờ” bẻ lái như vậy?
Cao tốc Hà Nội - Hải Phòng dài trên 100km, được lắp đặt hệ thống giám sát gồm 52 camera tự động quay quét khép kín trên toàn tuyến. Trong 6 tháng đầu năm 2019 đã có 16 vụ xe ô tô đi lùi, 27 vụ dừng đỗ trái phép và có tới 82 vụ đi ngược chiều bị phát hiện.
Lý giải hành vi vi phạm, nhiều tài xế cho rằng họ đi nhầm đường, do biển báo ít hoặc quá nhỏ, khó quan sát. Kết hợp chạy tốc độ cao nên các tài xế không kịp chuyển vào lối rẽ. Thay vì chạy đến lối rẽ tiếp theo, họ lùi lại để tiết kiệm thời gian và chi phí.
Theo đơn vị quản lý tuyến đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, từ khoảng cách 1 - 2km trước khi đến các nút giao đều có biển báo chỉ dẫn, có một biển nhắc lại khi cách 500m và một biển chỉ hướng tại lối rẽ vào nút giao. Trong thời gian qua, có nhiều tài xế không chú ý và đã lùi xe trên cao tốc, gây nguy hiểm cho các xe khác đang cùng lưu thông với tốc độ cao. Việc quyết định lùi xe, quay đầu, đi ngược chiều trên cao tốc không phải chỉ dừng lại ở việc nhầm đường của các tài xế, mà hành vi này còn thể hiện sự thiếu ý thức trong việc chấp hành các quy định an toàn giao thông.
Mức phạt chưa đủ sức răn đe
Liên quan đến thực trạng trên, ông Khương Kim Tạo, nguyên Phó Chánh văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia cho rằng, gần đây chúng ta mới bắt đầu quản lý đường cao tốc nên kinh nghiệm về quản lý chưa nhiều.
Bên cạnh đó, việc ban hành những quy định liên quan đến chế tài xử phạt còn nhiều hạn chế. Các cơ quan soạn thảo pháp luật cần điều chỉnh chế tài xử phạt theo hướng tăng nặng đối với hành vi đi ngược chiều trên cao tốc. Bởi, hành vi đó không chỉ gây nguy hiểm cho chính người điều khiển phương tiện đi ngược chiều mà còn đe dọa sức khỏe, tính mạng của những người tham gia giao thông khác.
Đặc biệt, đường cao tốc quy định tốc độ tối đa rất lớn, do đó khi xảy ra tai nạn giao thông, hậu quả sẽ rất thảm khốc. Theo ông Khương Kim Tạo, người điều khiển phương tiện đi ngược chiều trên cao tốc có thể phải bị hủy giấy phép lái xe, thậm chí là truy tố trách nhiệm hình sự nếu gây tai nạn với hậu quả nghiêm trọng, từ đó mới ngăn chặn những vi phạm tương tự tái diễn.
Đại tá Đỗ Thanh Bình - Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông cho biết, Cục đã có đề xuất tăng mức xử phạt một số hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông đối với phương tiện điều khiển xe chạy ngược chiều, sử dụng điện thoại khi lái xe. Một số hành vi gây mất an toàn giao thông, nguy hiểm cho xã hội có thể xem xét tước bằng vĩnh viễn, không được phép lái xe nữa.
Để có giải pháp xử lý tận gốc vấn đề này, cơ quan quản lý Nhà nước và đơn vị quản lý tuyến đường và các đơn vị liên quan khác cần tăng cường tuyên truyền người dân, các doanh nghiệp vận tải về việc chấp hành đúng quy định pháp luật cũng như các kỹ năng điều khiển xe trên đường cao tốc. Cùng với đó, cần tăng năng lực giám sát và xử phạt vi phạm.
