Quảng Ngãi khai thác hài hòa lợi thế rừng - biển, hướng tới tăng trưởng hai con số

Sáp nhập mở ra không gian phát triển mới

Tỉnh Quảng Ngãi (mới) được sáp nhập giữa tỉnh Quảng Ngãi (cũ) và tỉnh Kon Tum. Đây không chỉ là một quyết sách hành chính đơn thuần mà còn là chủ trương chiến lược của Đảng, Nhà nước nhằm mở ra thời kỳ phát triển mới với quy mô, tiềm lực và không gian kinh tế rộng lớn hơn.

Dẫu đối diện với những khó khăn ban đầu như khoảng cách địa lý giữa hai trung tâm hành chính trên 200km, giao thông miền núi độc đạo còn hạn chế, hay sự khác biệt trong cơ cấu kinh tế, nhưng lợi thế mà Quảng Ngãi (mới) nắm giữ là vô cùng rõ nét. Tỉnh hội tụ đầy đủ tiềm năng từ rừng đến biển, từ nông nghiệp công nghệ cao đến du lịch, từ văn hóa núi rừng đến văn hóa biển đảo.

Tỉnh Quảng Ngãi nắm giữ “hai kho báu” rừng và biển nền tảng để thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

Đặc biệt, khí hậu đa dạng và quỹ đất phong phú chính là tài nguyên vô giá, tạo cơ sở cho sự phát triển kinh tế nhanh và bền vững. Chính quyền và nhân dân Quảng Ngãi mới đang đặt quyết tâm cao độ để hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026 - 2030.

Với diện tích tự nhiên hơn 1,48 triệu ha, trong đó diện tích đất có rừng trên 893.000 ha, Quảng Ngãi mới trở thành một trong những địa phương có tiềm năng phát triển kinh tế rừng lớn bậc nhất cả nước. Không chỉ đem lại giá trị kinh tế trực tiếp từ gỗ, lâm sản, du lịch sinh thái, nguồn rừng còn mở ra cơ hội tham gia thị trường carbon, lĩnh vực mới mẻ nhưng giàu tiềm năng.

Quảng Ngãi sở hữu hai tiểu vùng khí hậu rõ rệt. Vùng Tây Trường Sơn với đỉnh Ngọc Linh cao 2.600m thích hợp cho sự phát triển của Sâm Ngọc Linh, “quốc bảo” của Việt Nam, cùng nhiều loại dược liệu quý như Đẳng sâm, Đương quy, Ngũ vị tử. Vùng Đông Trường Sơn lại thuận lợi cho các loài cây lâm nghiệp và dược liệu phổ biến.

Đến cuối năm 2024, toàn tỉnh đã có gần 9.800 ha dược liệu, trong đó riêng Sâm Ngọc Linh đạt hơn 2.900 ha. Các vùng chuyên canh ngày càng mở rộng, với khí hậu mát mẻ quanh năm, tạo môi trường lý tưởng cho phát triển nông nghiệp công nghệ cao gắn với bảo tồn hệ sinh thái rừng.

Ngoài dược liệu, nhiều mô hình nông nghiệp công nghệ cao đang hình thành. Cà phê VietGAP, sầu riêng hữu cơ hay mô hình trồng cây ăn trái tổng hợp đã cho giá trị gia tăng từ 1,5 đến 2 lần so với sản xuất truyền thống. Tỉnh đã công nhận hai vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nhiều doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư, tạo ra chuỗi sản xuất khép kín.

Không chỉ dừng lại ở nông nghiệp, rừng còn là “kho tàng” cho phát triển du lịch sinh thái và cộng đồng. Từ Ngọc Linh, Măng Đen đến thác Trắng, núi Cà Đam…, mỗi địa danh đều có thể trở thành điểm nhấn trong hành trình khám phá miền núi, góp phần tạo sinh kế mới cho người dân.

Quyết tâm đi tới mục tiêu tăng trưởng hai con số

Bờ biển dài 130km cùng vùng đánh bắt rộng 11.000km2 là thế mạnh đặc biệt của Quảng Ngãi. Hiện toàn tỉnh có gần 5.000 tàu cá, trong đó hơn 3.000 tàu đủ sức vươn khơi xa. Sản lượng khai thác hàng năm đạt khoảng 275.000 tấn, tạo nền tảng cho phát triển kinh tế thủy sản.

Song song với khai thác, nuôi trồng thủy sản ven bờ cũng phát triển với nhiều loài giá trị cao như cá mú, cá bớp, cá chim, tôm, hàu, ốc hương. Quảng Ngãi đặt mục tiêu đến năm 2045 kinh tế biển sẽ giữ vai trò chủ đạo, gắn với xử lý môi trường, phát triển bền vững và du lịch.

Kinh tế biển cũng đóng vai trò chủ đạo trong định hướng phát triển của tỉnh Quảng Ngãi.

Hạ tầng cảng cá Sa Huỳnh, Tịnh Kỳ, Lý Sơn được đầu tư nâng cấp, đáp ứng tiêu chuẩn chống khai thác IUU của châu Âu. Đặc biệt, cảng nước sâu Dung Quất có khả năng đón tàu 200.000 tấn cùng Khu kinh tế Dung Quất và VSIP Quảng Ngãi sẽ là “đầu kéo” cho logistics, chế biến thủy sản, kết nối vùng ven biển với miền núi, đưa nông sản, thủy sản ra thị trường quốc tế.

Ngoài kinh tế thủy sản, Quảng Ngãi còn có tiềm năng lớn từ du lịch biển, đảo. Lý Sơn, Mỹ Khê, Sa Huỳnh, Châu Tân… không chỉ là điểm đến nghỉ dưỡng mà còn là “cửa ngõ” tiêu thụ sản phẩm địa phương, tạo động lực cho dịch vụ – thương mại phát triển.

Theo Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang, để đạt được mục tiêu tăng trưởng hai con số trong giai đoạn tới, tỉnh cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như hoàn thiện quy hoạch rừng - biển; phát triển chuỗi giá trị nông - lâm - thủy sản; thúc đẩy du lịch xanh, bền vững; hoàn thiện hạ tầng giao thông; ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số; phát huy vai trò quản lý nhà nước và nguồn nhân lực.

Sự kiện sáp nhập đã mang lại cho Quảng Ngãi một diện mạo hoàn toàn mới: giàu tài nguyên, đa dạng văn hóa, có lợi thế đặc thù cả rừng và biển. Với tinh thần đoàn kết, quyết tâm chính trị cao và sự đồng thuận của nhân dân, Quảng Ngãi hoàn toàn có cơ sở để bứt phá.

“Khai thác hài hòa rừng - biển, phát huy tối đa thế mạnh nội lực và tranh thủ nguồn lực từ trung ương, tỉnh đặt mục tiêu không chỉ tăng trưởng nhanh mà còn phát triển bền vững, hướng đến một Quảng Ngãi giàu mạnh, văn minh, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân”, ông Giang nhấn mạnh.