Vụ án tham nhũng kỷ lục
Lại Tiểu Dân bị kết tội nhận hoặc tìm cách nhận hối lộ tổng cộng gần 1,8 tỉ nhân dân tệ (tương đương 227 triệu USD). Truyền thông Trung Quốc hồi tháng 8 đưa tin Lại Tiểu Dân đã nhận tội tại phiên tòa trước đó. Theo tòa án, các hành vi liên quan đến hối lộ của Lai diễn ra trong khoảng thời gian 10 năm đến năm 2018, khi ông ta bị điều tra trong khuôn khổ một cuộc trấn áp tội phạm trong lĩnh vực tài chính lớn hơn do giới chức Trung Quốc tiến hành.
Lại Tiểu Dân từng có thời gian dài công tác tại ngân hàng trung ương Trung Quốc, trước khi được bổ nhiệm làm Chủ tịch kiêm Bí thư đảng ủy của Công ty quản lý tài sản Hoa Dung (Huarong) vào năm 2012 - một công ty được thành lập để tiếp quản tài sản và xử lý các khoản nợ xấu trong ngành ngân hàng của Trung Quốc. Dưới sự điều hành của Lại Tiểu Dân và đặc biệt là sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ Chính phủ, Huarong đã phát triển mạnh mẽ, từ một doanh nghiệp làm ăn bết bát trở thành một trong 4 công ty quản lý tài chính nhà nước lớn nhất trong ngành công nghiệp tài chính của Trung Quốc.
Cùng với đó, công ty cũng đã mở rộng quy mô hoạt động sang nhiều lĩnh vực khác, bao gồm chứng khoán, cho thuê tài chính và bất động sản. Nhờ đó mà tổng số vốn của Huarong chỉ trong vòng 6 năm đã tăng gấp 6 lần còn lợi nhuận đã tăng gấp 4 lần trong cùng kỳ. Kể từ năm 2015, công ty còn đầu tư ra nước ngoài với tốc độ manh mẽ. Ngoài ra, công ty này cũng đã có công giúp nhiều công ty lớn của Trung Quốc thực hiện được thành công một số thương vụ thu mua tài sản ở nước ngoài. Nhờ thành tích này, trong một thời gian dài, Lại Tiểu Dân được nhiều người nể trọng. Ông ta được bầu làm Đại biểu Quốc hội Trung Quốc khóa XII.
Song, những hoạt động kinh doanh mạo hiểm và mối quan hệ mờ ám giữa Huarong với các công ty tư nhân gây tranh cãi, nhất là khi cuộc chiến chống tham nhũng ở Trung Quốc mở rộng sang các lĩnh vực khác nhau. Đến tháng 4/2018, Lại Tiểu Dân bất ngờ bị bắt giữ. Giữa tháng 10 cùng năm, Ủy ban Kiểm tra kỷ luật Trung ương (cơ quan chống tham nhũng của Đảng Cộng sản Trung Quốc) thông báo Lại Tiểu Dân đã bị khai trừ khỏi đảng và bị cách chức vì vi phạm nghiêm trọng điều lệ đảng và quy định của pháp luật.
Trong một thông báo, Ủy ban trên cho biết Lại Tiểu Dân đã gây ảnh hưởng chính trị xấu khi không tuân thủ các hướng dẫn chính sách và quy định hoạt động tài chính. Việc mở rộng kinh doanh một cách mù quáng và tình trạng quản lý vô kỷ luật của Lai đã khiến công ty Huarong đi chệch hướng so với hoạt động kinh doanh cốt lõi và trách nhiệm chính của công ty do Chính phủ đưa ra.
Giới chức Trung Quốc cũng cáo buộc Lại Tiểu Dân có nhiều sai phạm, trong đó có việc hành động theo lối chủ nghĩa cơ hội chính trị, sử dụng tiền công để tổ chức nhiều bữa tiệc bất hợp pháp, gây thất thoát tài sản nhà nước; lợi dụng chức vụ và quyền hạn của mình để làm lợi cho bản thân và người thân; nhận hối lộ.
Giới chức Trung Quốc cáo buộc Lại Tiểu Dân đã tích tụ bất hợp pháp khối tài sản và tiền bạc “khổng lồ”. Lại Tiểu Dân được cho là có két sắt và tủ đựng đầy tiền bên trong một căn hộ ở Bắc Kinh mà ông ta đặt biệt danh là “siêu thị”. Các điều tra viên khi khám xét một số ngôi nhà của đối tượng này đã phát hiện đến 270 triệu nhân dân tệ (tương đương 39,6 triệu USD) tiền mặt. Theo một số nguồn tin, số tiền mặt nhân dân tệ và ngoại tệ thu được nặng đến gần 3 tấn.
Ngoài ra, các điều tra viên cũng đã phát hiện trong các tài khoản tại ngân hàng của mẹ Lại Tiểu Dân số tiền lên 300 triệu nhân dân tệ (tương đương 43,4 triệu USD). Theo thông tin từ cuộc điều tra, Lại Tiểu Dân rất khôn ngoan khi không xuất đầu lộ diện. Thay vào đó, vào các dịp lễ tết, mẹ của Lại Tiểu Dân đứng ra thay ông ta nhận tiền hối lộ. Từng vị trí ở Huarong, từ nhân viên bình thường cho tới quản lý hay giám đốc công ty con của công ty đều có thể mua được bằng tiền theo “bảng giá” do Lại Tiểu Dân đưa ra.
Lại Tiểu Dân cũng bị cáo buộc đã lợi dụng vị trí vai trò người đứng đầu Huarong để tuyển dụng, cất nhắc nhiều người thân, đồng hương với ông ta tại tỉnh Giang Tây vào công ty, lập thành “phe phái Giang Tây” để tiện bề thực hiện và che giấu các sai phạm của mình. Lại Tiểu Dân cũng đã nhận người thân của một số quan chức ở các địa phương để đổi lấy tiền bạc hoặc các mối quan hệ kiểu “có đi có lại”. Lại Tiểu Dân được cho là sở hữu đến hơn 100 bất động sản. Một số nguồn tin cho hay, trong nhiều năm liền, ông ta đã chuyển hàng tỉ nhân dân tệ tiền bất hợp pháp tới một công ty tư nhân có trụ sở tại Khu tự trị Ninh Hạ ở phía Bắc Trung Quốc.
Vụ việc của Lại Tiểu Dân được cho là vụ tham nhũng lớn nhất trong hệ thống tài chính Trung Quốc kể từ khi Nhà nước Trung Hoa được thành lập vào năm 1949, gây chấn động nước này. Tính đến thời điểm tháng 8/2020, gần 1,7 tỷ nhân dân tệ tài sản liên quan đến vụ án Lại Tiểu Dân đã được thu hồi, số tiền còn lại đang dần được thu hồi trong các vụ án khác liên quan. Ngoài bản án tử hình, tòa cũng đã ra lệnh sung công các tài sản của Lại Tiểu Dân.
Nghi án 100 nhân tình
Một số nguồn tin cho hay, Lại Tiểu Dân còn có hành vi lợi dụng quyền lực và ảnh hưởng của mình để đổi lấy tình dục từ một số phụ nữ. Theo tạp chí Caixin, Lại Tiểu Dân có tổng cộng đến hơn 100 nhân tình, trong đó có một số là những nhân vật nổi tiếng trong ngành công nghiệp giải trí Trung Quốc. Nhiều người trong số còn lại chính là nhân viên của ông ta tại Huarong, đánh đổi tình dục để được ông ta đưa vào công ty, bổ nhiệm vào các vị trí quản lý.
Theo một số người, việc bổ nhiệm này được thực hiện theo nguyên tắc người nào qua lại càng lâu với Lại Tiểu Dân thì càng được cất nhắc vào những vị trí cao hơn. Cũng có thông tin cho hay, một công ty con chuyên về mảng bất động sản của Huarong đã xây dựng 120 căn hộ tại thành phố Chu Hải để Lại Tiểu Dân lấy ra 100 căn hộ tặng cho những nhân tình và cả vợ cũ của ông ta(?).
Theo một số người, khi cuộc chiến chống tham nhũng do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát động được đẩy mạnh, “có tật giật mình” nên Lại Tiểu Dân đã cuống cuồng tìm nhiều cách khác nhau để che giấu tài sản bất chính. Ví dụ, một ngôi nhà của ông ta được sang tên đổi chủ đến 5 lần cho 5 người khác nhau hòng xóa dấu vết giao dịch. Song, những hành vi của ông ta cuối cùng vẫn đã bị phanh phui.