Quan tâm tạo việc làm cho người khuyết tật
Để giúp người khuyết tật xóa bỏ mặc cảm, tự ti, cần tạo cơ hội thiết thực cho người khuyết tật nhiều hơn là việc chỉ giúp đỡ, quyên góp ủng hộ mang tính tức thời. Và chính sách hỗ trợ người khuyết tật hiệu quả nhất là đào tạo nghề và việc làm phù hợp…
Để giúp người khuyết tật xóa bỏ mặc cảm, tự ti, cần tạo cơ hội thiết thực cho người khuyết tật nhiều hơn là việc chỉ giúp đỡ, quyên góp ủng hộ mang tính tức thời. Và chính sách hỗ trợ người khuyết tật hiệu quả nhất là đào tạo nghề và việc làm phù hợp…
“Người khuyết tật không muốn dựa dẫm”
Chị Trần Thị Thuận, ở tổ dân phố Trà Khê, phường Anh Dũng (quận Dương Kinh) bị khuyết tật bẩm sinh ở chân. Sức khỏe yếu, nhà nghèo, lại không có nghề nên chị nhận trông trẻ để mưu sinh. Nhưng thời gian gần đây chẳng ai thuê chị làm việc đó nữa. Hoàn cảnh gia đình chị hiện rất khó khăn. Chị phải chăm sóc mẹ già gần 80 tuổi và một con nhỏ đang đi học…Chị Thuận buồn rầu: “Người khuyết tật mưu sinh đã khó, nếu không được sự hỗ trợ của xã hội sẽ càng khó khăn hơn”.
Giám đốc Công ty phát triển việc làm và hỗ trợ người tàn tật An Tuấn - Phạm Văn Tuấn tâm sự: “Tôi cũng là người khuyết tật nên rất hiểu tâm tư, nguyện vọng của người cùng cảnh. Người khuyết tật không muốn dựa dẫm, họ muốn vươn lên hòa nhập cộng đồng bằng chính đôi tay và khối óc của mình nhưng thực tế, cơ hội việc làm cho họ rất khó khăn. Trước đây, khi đi tìm việc, tôi từng bắt gặp những cái nhìn nghi ngại của nhiều người khi thấy tôi bị tật nguyền. Nhưng với nghị lực của mình, tôi đã vượt qua tất cả và tạo dựng cơ sở dạy nghề và tạo việc làm cho người khuyết tật…Người khuyết tật không thiếu nghị lực, chỉ mong sao, Nhà nước, doanh nghiệp quan tâm, tạo điều kiện giúp họ có việc làm, giảm bớt khó khăn trong cuộc sống”.

|
Theo khảo sát năm 2009, Hải Phòng có khoảng 35 nghìn người khuyết tật, trong đó khoảng 69% trong độ tuổi lao động. Tuy nhiên, cơ hội việc làm cho họ còn hạn chế (chỉ khoảng 15% số người khuyết tật trong độ tuổi lao động có việc làm ổn định). Số còn lại chủ yếu sống dựa vào gia đình nên phần lớn gia đình có người khuyết tật có mức sống thấp, 32% số hộ nghèo và 35% số hộ có mức sống trung bình. |
Tạo cơ hội tiếp cận nghề nghiệp
Từ nhiều năm nay, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến vấn đề việc làm cho người khuyết tật. Bộ luật Lao động, Pháp lệnh về người tàn tật, các Nghị định 81/CP, 116/CP và Chỉ thị số 01 ngày 9-1-2006 của Thủ tướng Chính phủ đều nhấn mạnh việc “dạy nghề, tạo việc làm cho người khuyết tật, kể cả việc người khuyết tật tự tạo việc làm”. Nghị định số 81/CP quy định: Cơ sở dạy nghề, sản xuất kinh doanh cho người khuyết tật được miễn các loại thuế, được xét cấp hỗ trợ một phần kinh phí và vay vốn lãi suất thấp từ Quỹ hỗ trợ việc làm cho người khuyết tật của tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; được ưu tiên giao đất hoặc thuê đất ở những địa điểm thuận lợi cho việc tổ chức dạy nghề và sản xuất kinh doanh cho người khuyết tật…Tuy nhiên, những ưu đãi đó của Đảng, Nhà nước chưa thực sự được triển khai đầy đủ và nghiêm túc.
Theo ông Phạm Văn Huấn, Chủ tịch Hội Bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ côi Hải Phòng, việc tuyển dụng người khuyết tật vào làm việc phải được coi là trách nhiệm pháp lý chứ không phải là hành động tuỳ tâm của các doanh nhân…Luật Lao động có nhiều điều khoản ưu tiên cho lao động khuyết tật như bố trí công việc phù hợp dựa trên tính chất, thể trạng, khả năng lao động; tỷ lệ lao động là người khuyết tật mà doanh nghiệp phải tuyển dụng nhưng cơ hội việc làm cho họ khá hiếm hoi. Nguyên nhân là do chưa có chế tài, cơ chế giám sát thoả đáng nhằm bảo vệ quyền lợi của lao động khuyết tật nên nhiều doanh nghiệp chưa quan tâm đến đối tượng này.
Một nguyên nhân khác là chính sách hỗ trợ cơ sở có nhiều người lao động khuyết tật chưa thoả đáng (được hỗ trợ 1 triệu đồng nếu nhận người lao động khuyết tật ngoài chỉ tiêu). Mặt khác, việc không công nhận các doanh nghiệp dưới 10 lao động với hơn 51% số người khuyết tật là cơ sở sản xuất dành riêng cho người khuyết tật làm doanh nghiệp mất cơ hội được hưởng chính sách ưu đãi.

|
Năm 2010, Hội Bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ côi Hải Phòng vận động các doanh nghiệp, tập thể, cá nhân trợ giúp các đối tượng xã hội bằng vật chất và tiền mặt tổng trị giá hơn 3 tỷ đồng. |
Nhằm giúp chế, người khuyết tật khắc phục hạn, các tổ chức, Hội người khuyết tật, ngoài việc hướng nghiệp cho hội viên, đã chú trọng tập huấn giúp họ chuẩn bị về tâm lý, cách tiếp cận với môi trường làm việc….UBND thành phố, ngành Lao động- Thương binh và Xã hội có nhiều chính sách tạo cơ hội tiếp cận nghề nghiệp và việc làm với người lao động khuyết tật đã có nghề; tư vấn, hướng nghiệp và dạy nghề gắn với giải quyết việc làm cho người chưa có nghề hoặc làm nghề tự do, đồng thời đẩy mạnh việc nâng cao trình độ văn hoá cho người khuyết tật./.
Thanh Thuỷ