Quan tâm đến quyền lợi người dân nơi có khoáng sản khai thác

(HPĐT)- Ngày 2- 6, Quốc hội nghe Tờ trình về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2011; Tờ trình và báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 66/2006/QH11 ngày 29- 6- 2006 của Quốc hội về dự án, công trình quan trọng quốc gia trình Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư; Báo cáo của Chính phủ về Đồ án quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; thảo luận tổ về Dự án Luật khoáng sản (sửa đổi).

Báo cáo của Chính phủ trình Quốc hội khẳng định rõ, vị trí trung tâm chính trị quốc gia vẫn được xác định tại quận Ba Đình. Trụ sở các bộ, ngành tập trung tại bốn quận nội thành Hà Nội cũ hiện không đáp ứng được nhu cầu, Chính phủ đang chỉ đạo tiếp tục quy hoạch chọn địa điểm để đưa một số bộ, ngành ra ngoài khu vực nội đô. Quy hoạch này cũng dành khu đất dự trữ tại Ba Vì để trong tương lai, sau năm 2050 xây dựng các cơ quan Chính phủ. Tổng kinh phí xây dựng hạ tầng kỹ thuật khung từ 2010- 2030 của Thủ đô ước khoảng 60 tỷ USD, trong đó giao thông là 33,3 tỷ USD. Giai đoạn đến năm 2020, Hà Nội đẩy mạnh xây dựng hạ tầng kỹ thuật khung với tổng kinh phí khoảng 30,7 tỷ USD. Giai đoạn từ năm 2010-2020, Chính phủ sẽ tập trung nguồn lực xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật khung, trong đó ưu tiên xây dựng và hoàn thiện các tuyến vành đai 3, 4, tuyến đường Láng- Hòa Lạc, quốc lộ 32, tuyến Nhật Tân- Nội Bài, Thăng Long- Nội Bài, trục Thăng Long… xây dựng mạng lưới giao thông công cộng, hạ tầng các khu công nghiệp, các khu thương mại đầu mối; xây dựng đại học Quốc gia Hà Nội, bước đầu di dời các cơ sở đại học, y tế…

Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá sâu hơn nữa thực trạng công tác quy hoạch và tình hình thực hiện các quy hoạch đã có, thực trạng kinh tế - xã hội ở các vùng nông thôn của Hà Nội, Hà Tây (cũ) và các địa giới trước khi sáp nhập, thực trạng môi trường và một số nội dung liên quan khác để có thêm cơ sở cho các định hướng quy hoạch và tổ chức giới thiệu, lấy ý kiến của nhân dân ở một số khu vực khác. Chính phủ cần bảo đảm đúng quy định của Luật quy hoạch đô thị về việc công bố lấy ý kiến các tầng lớp nhân dân để hoàn thiện Đồ án. Mặt khác, cần nghiên cứu biện pháp, hình thức tuyên truyền, phổ biến, giải thích những định hướng của Đồ án để cơ quan, tổ chức và nhân dân nhận thức đúng, qua đó tránh sự xáo trộn về tâm lý của nhân dân, tránh lợi dụng, tạo đột biến về giá đất, về thị trường bất động sản. Đặc biệt, cần đề phòng những tác động không đúng đắn của các nhóm lợi ích ảnh hưởng tới các định hướng của Đồ án quy hoạch...

Quan tâm đến quyền lợi người dân nơi có khoáng sản khai thác

Đại biểu Triệu Sĩ Lầu (Cao Bằng) cho rằng, nhiều địa phương có những mỏ khoáng sản lớn, nhưng người dân địa phương không mặn mà, chính quyền không ủng hộ khai thác do việc khai thác luôn kèm theo sự huỷ hoại môi trường, phát sinh nhiều tệ nạn xã hội, mất đất sản xuất, đời sống người dân bị ảnh hưởng.... Nguồn thu ngân sách không đủ sửa chữa đường giao thông do khai thác, vận chuyển gây ra, chưa nói đến khắc phục môi trường, giải quyết những tệ nạn phát sinh... Vì vậy, một số đại biểu đề nghị cần nâng cao hơn nữa quyền lợi người dân địa phương, trong đó khuyến khích chế biến khoáng sản tại địa phương, nhằm tăng nguồn thu, bảo đảm đời sống người dân địa phương theo nguyên tắc nơi có tài nguyên được khai thác, người dân phải có đời sống kinh tế- xã hội tốt hơn. Đặc biệt, Dự án luật phải có biện pháp buộc đơn vị khai thác có trách nhiệm phục hồi nguyên trạng về môi trường sau khai thác, lập quỹ bảo vệ môi trường và có đánh giá tác động môi trường, kinh tế xã hội địa phương rõ ràng. Đại biểu Lê Văn Thành (Hải Phòng) cho rằng: nếu chỉ nêu khuyến khích, hỗ trợ thì không khả thi, đề nghị phải nêu rõ trách nhiệm hỗ trợ các công trình phúc lợi cho nhân dân địa phương thông qua việc ấn định thêm chi phí giá thành 1% để chuyển cho ngân sách địa phương thực hiện việc đầu tư trở lại.

Công tác phân cấp thẩm quyền cấp phép hoạt động khai thác khoáng sản được nhiều đại biểu đóng góp ý kiến, dự án luật cần thiết lập cơ chế quản lý hiệu quả, trong đó quy định Bộ Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm lập quy hoạch khoáng sản và là đầu mối cấp phép khai thác, chế biến khoáng sản là điều cần thiết. Đối với những mỏ phân tán, nhỏ lẻ có thể phân cấp cho địa phương, trên cơ sở quy hoạch tổng thể chung và phải có sự kiểm tra, giám sát chặt chẽ. Đại biểu Nguyễn Lân Dũng (Đắc Lắc) cho rằng, hiện nay đã có 4214 giấy phép khai thác khoáng sản được cấp. Rất nhiều khoáng sản khai thác chỉ để xuất khẩu thô, tổn thất rất lớn, vì tiền thu được không đáng kể. Việc thực hiện khai thác khoáng sản không đúng như giấy phép, gây ảnh hưởng lớn đến môi trường và để lại hậu quả lâu dài. Do đó, không nên khai thác quá mức dẫn đến cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Hôm nay, Quốc hội tiếp tục làm việc.