Quản lý thị trường ngoại tệ tự do

Đối với các ngân hàng thương mại, giá đô- la Mỹ được dao động trong biên độ + 2% so với giá đô- la liên ngân hàng và vì vậy giá bán ra khoảng 16.285- 16.300 đồng/ USD. Tuy nhiên, do giá đô- la Mỹ trên thị trường tự do tăng quá cao nên có trường hợp ngân hàng bán cho doanh nghiệp với mức giá gần bằng giá thị trường tự do. Điều này chứng tỏ, thị trường ngoại tệ tự do có ảnh hưởng nhất định tới cung cầu ngoại tệ.

Điều đáng chú ý là tới nay, các cửa hàng thu đổi ngoại tệ trên địa bàn thành phố chưa được quản lý một cách chặt chẽ và bài bản, cả về giá cả, thuế, cũng như quy mô hoạt động... Tại đây, việc mua, bán ngoại tệ diễn ra, công khai, thuận mua vừa bán, không phải chịu sự quản lý nào cho dù  số lượng khá lớn, nếu muốn mua vài chục nghìn, thậm chí hàng trăm nghìn USD tiền mặt cũng được đáp ứng ngay. Mức chênh lệch mua- bán của các cửa hàng trước đây chỉ khoảng 50- 100 đồng, nay tăng lên 150- 300 đồng/ USD, cho thấy kinh doanh ngoại tệ trên thị trường tự do mang lại lợi nhuận không nhỏ.

Có thể thấy, nguồn cung ngoại tệ trên thị trường tự do chủ yếu là nguồn trôi nổi của các cá nhân, trong đó nhiều nhất là nguồn kiều hối, nên khó có thể kiểm soát được số lượng. Nhưng theo một cán bộ ngân hàng, mức lưu chuyển là khá lớn nên mới có tác động tới thị trường, chi phối các quan hệ mua bán hàng hoá khác như bất động sản, ô tô, xe máy... Do đó, khu vực này dễ bị ảnh hưởng bởi các tin đồn, bởi sự đầu cơ; cơn sốt giá ngoại tệ trong tuần qua là một ví dụ. Cơ quan quản lý Nhà nước cho rằng, tỷ giá ngoại tệ tại thị trường tự do hiện nay không nằm trong biên độ tỷ giá chính thức do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố, không phải là do mất cân đối cung cầu ngoại tệ trong cán cân thanh toán tổng thể, mà những đồn đại, hoạt động đầu cơ và một phần do hoạt động nghiệp vụ của các ngân hàng thương mại. Cán cân thanh toán tổng thể của Việt Nam vẫn có thặng dư khoảng 1 tỷ USD trong 5 tháng đầu năm 2008. Hiện nay biên độ dao động tỷ giá do Ngân hàng Nhà nước công bố mới ở khoảng  ± 1%, thấp hơn mức dự kiến ± 2% cho năm 2008.

Mặc dù vậy, với thực trạng kinh doanh ngoại tệ phổ biến như trên, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cần thực hiện những biện pháp can thiệp, quản lý đối với thị trường ngoại tệ phi chính thức mới ngăn chặn được tình trạng đầu cơ, tăng giá tuỳ tiện. Ngày 66, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chính thức yêu cầu chi nhánh Ngân hàng Nhà nước các tỉnh, thành phố  trực thuộc Trung ương  tiến hành kiểm tra và giám sát hoạt động thu đổi ngoại tệ trên địa bàn, kịp thời có những hướng dẫn cụ thể, bởi những cửa hàng này không được pháp luật cho phép kinh doanh ngoại tệ. Hải Phòng là một trong những địa phương có nhiều cửa hàng thu đổi ngoại tệ với quy mô lớn cần được nhanh chóng triển khai, góp phần cùng cả nước ổn định thị trường tiền tệ.

Hồng Thanh