Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long báo cáo Kết quả công tác của Ban chỉ đạo với Phó Thủ tướng và các thành viên tại cuộc họp |
Báo cáo của Ban Chỉ đạo liên ngành cho biết, trong năm 2017, gần 10.000 mẫu thực phẩm lấy tại các chợ, cơ sở giết mổ không phát hiện có chứa chất cấm; dư lượng thuốc bảo vệ thực vật chiếm 0,06% (giảm 2,05%). Tuy nhiên, tỷ lệ vi phạm chỉ tiêu vi sinh lại tăng mạnh, chiếm tới 26,7% số mẫu được kiểm tra so với mức 9,35% của năm 2016.
Trong 11 tháng năm 2017, toàn quốc ghi nhận 139 vụ ngộ độc thực phẩm làm 3.869 người mắc, 3.700 người đi viện và 24 trường hợp tử vong. So với cùng kỳ năm 2016 giảm 27 vụ, giảm 438 người mắc, nhưng số người tử vong tăng 12 người. Nguyên nhân tử vong tăng chủ yếu do ngộ độc methanol trong rượu (11 người), độc tố tự nhiên, như do ăn phải cá nóc, cóc và sao biển… (10 người), 3 trường hợp còn lại chưa xác định được nguyên nhân.
Dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 38 có điểm mới của là giao quyền cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh, các doanh nghiệp tự công bố chất lượng sản phẩm, ngoại trừ 3 nhóm gồm: thực phẩm bảo vệ sức khỏe; thực phẩm dinh dưỡng y học; phụ gia thực phẩm là những nhóm buộc phải đăng ký với cơ quan chức năng. Sau khi tự công bố thì doanh nghiệp được quyền sản xuất. Nhà nước chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm.
Đồng tình với việc sửa đổi Nghị định 38/2012/NĐ-CP theo hướng chuyển sang hậu kiểm, nhưng một số ý kiến đề nghị phân định rạch ròi việc hậu kiểm và thanh tra, làm rõ quy chế hậu kiểm, bởi hiện nay hậu kiểm không có quyền xử phạt. Trước băn khoăn này, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long thừa nhận, hiện nay nếu áp dụng theo Nghị định 178/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về ATTP, cơ chế hậu kiểm là chưa xử lý vi phạm được. Nghị định này đang được sửa đổi theo hướng sản phẩm đã công bố mà làm không đúng sẽ bị xử lý, sản phẩm đã kiểm nghiệm các chỉ tiêu an toàn mà không đạt được theo chỉ tiêu đó sẽ xử rất nặng và rút ngay giấy phép; hình thức xử lý tới đây sẽ nặng hơn rất nhiều.
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam dánh giá, trong năm 2017 các cơ quan và các địa phương đã có nhiều cố gắng trong đảm bảo VSATTP, nhiều mặt đã chuyển biến rõ rệt… Tuy nhiên, đây là việc lâu dài, vì vậy các địa phương, các cơ quan, ban, ngành và người dân cần kiên trì thực hiện liên tục. Theo Phó Thủ tướng, phải tăng cường các giải pháp đồng bộ, làm sao để sản xuất sạch là vấn đề chiến lược. Thời gian tới, cần tập trung vào các vấn đề quản lý thức ăn đường phố, thức ăn trong chợ; kiểm soát hàm lượng các hóa chất, kháng sinh trong thực phẩm; kiểm soát các lò mổ; kiểm tra, siết chặt các hộ chuyên kinh doanh cỗ cưới...
Đặc biệt, năm 2018, Phó Thủ tướng yêu cầu tập trung thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, nhất là trong bối cảnh Bộ luật Hình sự mới có hiệu lực và sẽ thực hiện cơ chế hậu kiểm khi Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định 38 để đảm bảo VSATTP nhưng không phá vỡ nguyên tắc là Chính phủ tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thuận lợi.