Quá khứ không ngại va chạm
Trước khi gia nhập chính quyền của ông Trump, ông Kelly là chỉ huy của Bộ tư lệnh miền nam của Mỹ. Trên cương vị này, ông chịu trách nhiệm về các chiến dịch quân sự của Mỹ ở Trung Mỹ, Nam Mỹ và khu vực Carribea. Trước hơn nữa, trong khoảng thời gian 1 năm từ tháng 2/2008 đến tháng 2/2009, ông là tướng chỉ huy của Lực lượng đa quốc gia ở Iraq rồi trở thành chỉ huy lực lượng Thủy quân lục chiến của Mỹ kể từ tháng 10/2009.
Ngày 20/1/2017, ngay sau khi lên nhậm chức, ông Trump đã thông báo chọn ông Kelly làm Bộ trưởng Bộ An ninh nội địa của Mỹ. 6 tháng sau đó, ngày 28/7/2017, ông được bổ nhiệm làm Chánh văn phòng Nhà Trắng thay ông Reince Priebus. Với việc tại nhiệm chỉ 6 tháng, ông Kelly trở thành bộ trưởng tại nhiệm ngắn nhất trong lịch sử Bộ An ninh nội địa của Mỹ.
Ông Kelly nhậm chức tại Nhà Trắng với tâm thế cứng rắn của một tướng quân đội. Ngay trong ngày đầu giữ chức vụ Chánh văn phòng, ông Kelly đã sa thải Giám đốc truyền thông Anthony Scaramucci. Ông cũng tuyên bố sẽ áp dụng kỷ luật quân đội đối với tất cả nhân viên tại khu vực Cánh Tây của Nhà Trắng.
Trong thông báo về việc bổ nhiệm ông, thư ký báo chí của Nhà Trắng Sarah Huckabee Sanders tuyên bố ông Kelly sẽ “tạo lập một cơ cấu tổ chức mới tại Nhà Trắng”, đồng thời thông báo tất cả các nhân viên dự kiến sẽ phải thực hiện chế độ báo cáo hàng ngày cho Chánh văn phòng mới. Yêu cầu này được ông Kelly áp dụng với cả con rể Tổng thống là ông Jared Kushner. Thậm chí, ông còn “cả gan” hạ mức độ tiếp cận các tài liệu tuyệt mật đối với ông Kushner.
Vị tướng này cũng không tỏ ra không ngại va chạm với ngay cả ông Trump. Có thông tin cho biết, 3 ngày sau khi được bổ nhiệm, tại một cuộc họp diễn ra ngày 31/7/2017, sau khi tổng thống phàn nàn về việc Mỹ đang tiếp nhận người từ những quốc gia mà ông cho rằng sẽ gây nguy hiểm cho an ninh của nước Mỹ, Chánh văn phòng Kelly đã yêu cầu các cố vấn khác ra khỏi phòng để ông “nói chuyện riêng tư và thẳng thắn” với tổng thống. Ban đầu, ông Trump không đồng ý thực hiện yêu cầu của cấp dưới nhưng sau đó cũng chấp nhận làm theo.
Sau khi nắm quyền, ông Kelly đã vướng vào một số tranh cãi, như lùm xùm nhạo báng một nghị sỹ của bang Florida, gọi những người nhập cư ở Mỹ được hưởng quy chế DACA là những kẻ lười biếng. Việc khiến ông bị chỉ trích nhiều nhất có lẽ là cách xử lý các cáo buộc hành hung vợ cũ của nhân viên dưới quyền Rob Porter.
Ngoài ra, quan hệ giữa ông Kelly với những thành viên trong gia đình tổng thống cũng không mấy suôn sẻ vì việc ông tìm cách hạn chế việc họ tiếp cận tổng thống. “Mối quan hệ công việc giữa họ là mối quan hệ tồi tệ nhất tôi từng chứng kiến”, một quan chức trong chính quyền Mỹ nói về quan hệ giữa ông Kelly và con gái ông Trump là cô Ivanka Trump.
Chỉ còn là cái bóng?
Tuy nhiên, một năm sau khi nhậm chức, ông Kelly giờ đây được nhiều người đánh giá chỉ như “cái bóng của một chánh văn phòng”, lượn lờ quanh khu vực Cánh Tây của Nhà Trắng. Gần đây, ông ngày càng ít tổ chức các cuộc họp của các nhân viên cấp cao trong Nhà Trắng. Trước đây, những cuộc họp như vậy được tổ chức hàng ngày thì bây giờ được rút xuống chỉ còn theo tuần.
Thẩm quyền rộng lớn mà ông có được khi bắt đầu nhiệm kỳ đã không còn. Nhiều quy định và thủ tục mà vị Chánh văn phòng đặt ra để tổ chức việc hoạch định chính sách và kiềm chế sự tự do tiếp cận Tổng thống cũng đã bị hủy bỏ. Ông cũng không còn nhận được sự tôn trọng từ các nhân viên Nhà Trắng hay của Tổng thống như trước đây.
Và các trợ lý khác của tổng thống, trong đó đáng chú ý là giám đốc truyền thông mới Bill Shine được cho là đang có quyền lực lấn lướt cả Chánh văn phòng Nhà Trắng, nhất là trong bối cảnh ông Trump đang tìm cách tập hợp quanh mình những nhân vật mới với phong cách và suy nghĩ khác với ông Kelly.
Theo giới chức Mỹ, mỗi tháng qua đi, Chánh văn phòng Nhà Trắng lại có ít thời gian bàn bạc riêng với tổng thống hơn. Ít nhất có vài dịp người ta thấy vai trò của ông bị lu mờ trước một số trợ lý tầm trung và kém xa những cố vấn mới của ông Trump như ông Shine.
Gần đây, ông Shine mới là người sát cánh bên tổng thống nhiều hơn bất cứ trợ lý nào khác. Ví dụ, khi ông Trump từ cuộc gặp thượng đỉnh với Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Helsinki, Phần Lan về nước hồi tháng trước, ông Shine mới là người ngồi ở đầu bàn trong phòng hội thảo trên chuyên cơ Không lực Một của Tổng thống để điều phối các cuộc thảo luận về xử lý khủng hoảng sau cuộc gặp.
Ông Kelly chỉ ngồi ở vị trí khiêm tốn bên trái ông Shine. “Ông Trump không muốn một người chỉ ông ấy phải làm gì mà muốn những người khiến ông ấy trông có vẻ như đang làm tốt mọi việc”, một quan chức trong Nhà Trắng nói và cho rằng ông Shine có vẻ như đang là người được ông Trump tin tưởng.
Từng là giám đốc điều hành của hãng tin Fox News, ông Shine đã bắt đầu tận dụng hiểu biết về góc ảnh và ánh sáng trong các sự kiện của ông Trump. Ví dụ, sau khi tổng thống phàn nàn rằng ánh sáng trên truyền hình trong các buổi phát biểu khiến tóc ông trở nên vàng hơn, ông đã ngay lập tức làm việc với các trợ lý để thiết lập các khuôn hình mới thay thế.
Gần đây, ông này cũng đã yêu cầu các trợ lý lắp đặt những bộ lọc trên 2 cửa sổ ở Phòng Nội các để điều chỉnh ánh sáng trước mỗi buổi ghi hình phát biểu của ông Trump. Theo các quan chức Mỹ, nếu ông Kelly bước vào khu Cánh Tây với nắm đấm thép thì ông Shine lại đang làm ngược lại, từ từ quan sát nhưng nhanh chóng “ghi điểm” khi có cơ hội.
Khi chuyện trò với bạn bè, ông Trump ca ngợi ông Kelly về nền tảng quân sự nhưng cũng nói rằng vì gần như cả cuộc đời làm việc trong lực lượng thủy quân lục chiến nên ông Kelly ít có kinh nghiệm chính trị. Các nguồn tin cho rằng dù là người mới gia nhập chính trường nhưng ông Trump lại thường đặt nghi vấn về bản năng chính trị của những trợ lý cấp cao nhất và tin rằng trực giác của bản thân vượt trội hơn những người dày dạn kinh nghiệm.
Không đuổi cũng chẳng giữ?
Trong bối cảnh vị trí và sự ảnh hưởng với tổng thống đã suy giảm đáng kể như vậy, tương lai của ông Kelly từ nhiều tháng nay đã trở thành đề tài đồn đoán ở khắp nói. Nhiều nhân vật ở Nhà Trắng thậm chí cho rằng Chánh văn phòng Kelly có thể sẽ không trụ lại đến kỳ bầu cử Quốc hội giữa kỳ sẽ được tổ chức vào tháng 11 tới.
Trong vòng 2 tuần trước chuyến công du của ông Trump tới châu Âu hồi tháng trước, một số trợ lý cấp cao của ông Trump nghĩ rằng thời gian ông Kelly phục vụ tổng thống chỉ còn tính bằng ngày hoặc thậm chí bằng giờ. Có điều, dường như những bất ổn liên quan đến các phát biểu của ông Trump tại châu Âu đã khiến ông Kelly nán lại thêm 1 thời gian.
Một năm sau khi nhận chức Chánh văn phòng Nhà Trắng, ông Kelly thường xuyên rời khỏi nhà ở Manassas, bang Virginia vào buổi sáng muộn hơn so với khi mới bắt đầu công việc và thi thoảng về nhà sớm hơn. Ông vẫn thường xuyên tháp tùng tổng thống trong các chuyến đi, trong đó có những chuyến đi tới sân golf của ông Trump ở New Jersey vào cuối tuần nhưng vị thế và ảnh hưởng đều đã không còn được như trước.
Bản thân ông Trump được cho là đã tuyên bố sẽ để ông Kelly quyết định thời điểm rời khỏi Nhà Trắng. Một số quan chức Mỹ cho rằng, có vẻ như ông Trump đang chấp nhận để ông Kelly bên cạnh cho đến khi tìm được người thay thế. Về phía ông Kelly, một người thân cận với ông nói rằng dù có vẻ như không thích nhưng ông không có kế hoạch từ chức, trừ khi bị ông Trump yêu cầu làm vậy.
