Theo nhận định của giới quan sát, cả Trung Quốc lẫn Mỹ hiện đều bị thách thức thật sự bởi dịch bệnh viêm phổi cấp do virus corona gây ra. Thật khó có thể phân định được bên nào gặp khó khăn và khó xử nhiều hơn bên nào. Trong khi cuộc xung khắc thương mại giữa hai đối tác này lắng xuống rất đáng kể và gần như không còn thời sự nữa thì hai bên lại xung khắc nhau trên phương diện khác, mà nguồn cơn là chính dịch bệnh này.
Cuộc xung khắc mới không thể định lượng hoá được như cuộc xung khắc thương mại, nhưng lại dễ định tính hoá hơn. Đầu tiên là Trung Quốc trục xuất 3 nhà báo Mỹ của tờ Wall Street Journal về cách thức và nội dung đưa tin của họ về tình hình dịch bệnh ở Trung Quốc, đặc biệt về cách thức đối phó dịch bệnh của chính quyền Trung Quốc.
 |
| Quan hệ Mỹ - Trung gặp khó vẫn xung khắc! (ảnh internet) |
Mỹ trả đũa bằng thay đổi quy chế và thu hẹp phạm vi hoạt động của những tờ báo và hãng truyền thông của Trung Quốc tại Mỹ, khiến truyền thông và báo chí của Trung Quốc hoạt động vô cùng khó khăn. Trung Quốc đáp trả lại bằng cách không cho phép 60 phóng viên, nhà báo Mỹ tiếp tục hoạt động ở Trung Quốc. Bên cạnh đó, sau khi phía Mỹ gọi virus corona là “Virus Trung Quốc” và “Virus Vũ Hán”, đổ lỗi cho Trung Quốc gây ra dịch bệnh và đòi Trung Quốc phải chịu trách nhiệm, phía Trung Quốc cáo buộc Mỹ đưa virus corona sang Trung Quốc.
Hai bên dùng thuyết âm mưu, những lập luận mập mờ để đối chọi với nhau. Mối bất hòa này hiện rất quyết liệt và có chiều hướng gia tăng. Nó mang tính chủ nhất thời nhưng lại vô cùng quan trọng đối với cả hai phía vì chỉ hành xử với nhau như thế thì cả hai bên mới có thể “vỗ yên” được nhu cầu đối nội, mới giữ được thể diện không bị tổn hại.
Trung Quốc cần cải thiện hình ảnh quốc gia với thế giới bên ngoài để xóa đi “ánh mắt trách cứ” từ các quốc gia khác khi coi Trung Quốc như khởi nguồn của dịch bệnh, hay trách cứ nước này đối phó dịch bệnh không hiệu quả, kịp thời và kiên quyết nên cả thế giới mới bị lâm vào thảm hoạ.
Chính quyền Mỹ quy trách nhiệm cho Trung Quốc để “lấp liếm” sự chủ quan coi thường dịch bệnh và không ứng phó kịp thời nên dịch bệnh mới lan ra nhanh chóng ở Mỹ, cũng như chuẩn bị sẵn hình “nhân thế mạng” khi dịch bệnh diễn biến phức tạp. Mối bất hòa này tuy chỉ nhất thời thật nhưng vẫn mang tính nguyên tắc đặc thù cho mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc.
Hai bên cạnh tranh chiến lược với nhau nên sẽ không nương nhẹ nhau mỗi khi xung khắc như hiện tại. Ngoài ra cũng còn có thể thấy bất kể chuyện gì liên quan đến thể diện và quy chụp đều nhạy cảm về đối nội đối với cả hai bên đến mức xung khắc là không thể tránh khỏi
