Quá đà hóa hại

Quan hệ giữa Pháp và Mexico hiện không được êm thấm bởi chính việc lẽ ra giúp cho quan hệ thêm tốt đẹp, hay  nói đúng hơn bởi việc đó bị dùng làm con tin cho cho chuyện vốn chỉ là pháp lý ở Mexico và bảo hộ công dân ở Pháp.

Chuyện thế này:  Cách đây 5 năm, nữ công dân Pháp 36 tuổi Florence Cassez bị bắt ở Mexico,  bị cáo buộc là đồng phạm bắt cóc người cùng với người tình là trùm một băng đảng tội phạm khét tiếng ở Mexico. Tòa án ở Mexico tuyên phạt Florence Cassez 96 năm tù, sau đó một tòa án cấp cao hơn rút xuống còn 60 năm tù. Mọi sự can thiệp từ phía Pháp, kể cả của đích thân tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy đều không có tác dụng. Tổng thống Mexico Felipe Calderon đã có lần hứa với ông Sarkozy sẽ cho phép đưa Florence Cassez về Pháp thụ án nhưng rồi rút lại lời hứa này. 

Theo đề nghị của Pháp, Pháp và Mexico coi năm 2011 là „Năm văn hóa Mexico ở Pháp“. Ông Sarkozy tuyên bố dành luôn „Năm văn hóa Mexico ở Pháp“ này để cả nước Pháp nhớ đến công dân bị tù ở Mexico. Mexico phản ứng bằng quyết định không tham gia bất cứ hoạt động gì ở Pháp trong năm 2011 nữa. Kết quả là quan hệ hai nước thêm trắc trở, Florence Cassez càng khó được thả về nước Pháp và Năm văn hóa Mexico ở Pháp không có sự tham gia của Mexico.

Chuyện pháp lý đấy mà trở thành chuyện chính trị và ngoại giao. Mexico có lý khi xét xử người nước ngoài phạm tội. Pháp có nhu cầu chính đáng về bảo hộ công dân. Vấn đề chỉ là ở chỗ ông Calderon trước cuộc bầu cử tổng thống sắp tới không dám bất chấp mọi dư luận ở Mexico để đáp ứng yêu cầu của ông Sarkozy  trong khi ông Sarkozy một khi đã đích thân nhảy vào cuộc mà không bảo hộ được công dân thì sẽ mất thể diện ở Pháp.

Nhưng việc dùng “Năm văn  hóa Mexico ở Pháp“ để gây áp lực đối với Mexico thì lại có phần lệch hướng và quá đà, nhằm tranh thủ dư luận ở Pháp nhiều hơn là để bảo hộ cho công dân Florence Cassez ở Mexico. Trước tiên, cách làm ấy không được ngoại giao cho lắm. Pháp khởi xứng ý tưởng và đề nghị Mexico tổ chức “Năm văn hóa Mexico ở Pháp“ chứ đâu có phải Mexico. Năm văn hóa Mexico ở Pháp mà không có sự tham gia của Mexico thì làm sao có thể thực sự thành công được. 

Tuyên bố của ông Sarkozy gây khó thêm chứ không tạo thuận lợi cho những ai ở Mexico ủng hộ chuyện đưa công dân Pháp bị kết tội này về Pháp thụ án. Bảo hộ công dân kiểu ấy có mà bằng mười hại nhau.

Mạc Thầy