Tại phường 11, TP Vũng Tàu, không khó để ghi nhận những công trình xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp. Đi sâu vào các hẻm trên đường 30/4 cách UBND phường 11 không xa, rất nhiều công trình đang được xây dựng để đáp ứng nhu cầu nhà ở dịp cuối năm. Bên cạnh những công trình xây dựng trên đất thổ cư, không ít thửa đất nông nghiệp, đất mua bán bằng giấy tờ viết tay cũng đang mọc lên những căn nhà.
Trong vai một người đang tìm đất xây nhà nhưng tiền bạc hạn hẹp, PV vào hẻm 929 đường 30/4, được một số người trong hẻm chỉ cho cách mua đất nông nghiệp sau đó chỉ cách xây dựng mà không bị xử phạt.
Anh Nguyễn Văn Duy, mới hoàn thành nhà của mình cách đây vài tháng, cho rằng hiện có hai cách để xây nhà trên đất nông nghiệp. Cách thứ nhất là tự xây theo ý và thiết kế của mình. Ngoài đơn giá xây dựng, chủ nhà phải cộng thêm 1 triệu đồng/m2 cho nhà thầu để họ “bao luật”, không bị xử phạt. Theo cách này, mỗi căn nhà diện tích 50-60m2, chủ nhà sẽ mất khoảng 50-60 triệu đồng tiền “luật”.
Cách thứ hai, theo anh Duy, là “chìa khóa trao tay”. Chủ nhà sẽ giao khoán toàn bộ công trình cho thầu chịu trách nhiệm thi công, “bao luật”. Với cách này sẽ mất ít tiền hơn. Thời gian xây dựng theo cách thứ hai này rất nhanh, nhà phức tạp thì hơn 1 tháng, còn nhà cấp 4 chỉ một vài tuần là có thể xách đồ vào ở.
Một số người dân trong hẻm 899 đường 30/4 cho hay, từ đường 30/4 vào trong hẻm khoảng 90-100m là khoảng cách quy hoạch đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu. Sau khoảng quy hoạch đường sắt là quy hoạch đất sản xuất, kinh doanh dịch vụ phi nông nghiệp, không phải để xây dựng nhà ở.
Tuy nhiên, theo chỉ dẫn của một số người chúng tôi tiếp xúc trong hẻm 899 đường 30/4, đất có quy hoạch đường sắt vẫn được một số hộ bán với giá cực rẻ, nhiều người “liều mạng” mua rồi “bao luật” xây nhà kiên cố để ở. Những người này cho rằng “đó là quy hoạch treo và chẳng biết khi nào mới triển khai”. Nhiều người còn kháo nhau thông tin rằng quy hoạch đường sắt đã bị bỏ.
Để làm rõ vấn đề, PV đã liên hệ với ông Bùi Duy Chất, Phó Chủ tịch UBND phường 11. PV đặt câu hỏi đề nghị UBND phường cung cấp vị trí chính xác quy hoạch đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu đi qua địa bàn phường, đồng thời phường có báo cáo ghi nhận hay xử lý về hành vi xây dựng trái phép tại vị trí đất quy hoạch đường sắt hay không?
Ông Chất sau đó dặn nhân viên hành chính trả lời với PV là liên hệ với Phòng quản lý đô thị TP Vũng Tàu để nắm rõ thông tin về quy hoạch mà không trả lời các ý khác.
Về phía ông Nguyễn Trọng Thụy, Trưởng phòng Quản lý đô thị TP Vũng Tàu cho biết, chưa có thông tin nào cho biết sẽ bỏ quy hoạch đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu. Vị trí tuyến đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu được Thủ tướng phê duyệt đã được cập nhật. Quá trình triển khai quy hoạch phải giữ hành lang cho tuyến đường sắt.
Một số hộ dân ở các hẻm trên đường 30/4 đã gửi đơn tố cáo lên UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu về việc Chủ tịch và Phó Chủ tịch UBND phường 11 về việc buông lỏng quản lý để các hộ dân và doanh nghiệp xây dựng trên đất nông nghiệp và việc “bao luật” 1 triệu đồng/m2.
UBND tỉnh đã có văn bản gửi UBND TP Vũng Tàu làm rõ. Giữa tháng 11/2019, UBND TP Vũng Tàu đã có văn bản giao Chánh Thanh tra TP chủ trì phối hợp Phòng Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, xác minh.
Theo tìm hiểu, trong năm 2018, UBND các phường, xã trên địa bàn TP Vũng Tàu đã phát hiện và lập biên bản vi phạm hành chính (VPHC) và xử lý 197 trường hợp vi phạm trật tự xây dựng (TTXD). Trong đó, 157 trường hợp thi công không có giấy phép xây dựng, 25 trường hợp thi công sai giấy phép xây dựng, còn lại là xây sai thiết kế được phê duyệt. UBND TP Vũng Tàu đã ban hành 190 quyết định xử phạt VPHC với số tiền xử phạt 3,15 tỷ đồng.
Năm 2019, tình trạng vi phạm trật tự xây dựng trên địa bàn TP Vũng Tàu có những diễn biến khá phức tạp. Trong đó, “điểm nóng” vi phạm TTXD tập trung ở địa bàn các phường 10, 11, 12...