Theo nội dung vụ việc, ngày 15/4/2016 Cty Chè Mộc Châu (Bên A) và Cty Trà Việt (Bên B) ký kết Hợp đồng ủy thác xuất khẩu số 01 (HĐ 01). Theo đó, từ 15/4/2016 đến 31/12/2016, Cty chè Mộc Châu ủy thác cho Cty Trà Việt thực hiện việc xuất khẩu 300.000kg chè, đơn giá 47 ngàn đồng/kg (tổng giá trị 14,1 tỷ đồng). Mức phí ủy thác là 1,5% giá trị hàng xuất. Theo cam kết, bên nào vi phạm HĐ mà không có lý do chính đáng thì bị phạt tối đa 10% giá trị HĐ. Quá trình thực hiện, từ 18/4 đến 15/5/2016 Cty Chè Mộc Châu đã chuyển hàng cho Cty Trà Việt tổng khối lượng 40.360kg (trị giá 1.896.920 đồng). Sau đó, Cty Mộc Châu thông báo nâng mức giá bán lên 53 ngàn đồng/kg nhưng không nhận được phản hồi nào từ phía Cty Trà Việt. Vì lý do này, HĐ bị gián đoạn, sau đó phía Trà Việt đã khởi kiện Cty Chè Mộc Châu ra TAND huyện Mộc Châu về việc tranh chấp HĐ ủy thác xuất khẩu chè.
“HĐ 01 chỉ quy định đến 31/12/2016 mới hết hạn mà không nói rõ thời điểm cụ thể nào thì Bên B phải giao lượng hàng cụ thể là bao nhiêu. Do đó, trên nguyên tắc đến ngày 31/12/2016, Bên B mới giao nốt số hàng còn lại cho Bên A cũng không vi phạm. “Tôi cho rằng việc TAND huyện Mộc Châu thụ lý đơn kiện và giải quyết vụ án khi vẫn đang trong thời hạn HĐ là trái nguyên tắc tố tụng vì chưa phát sinh tranh chấp, chưa xảy ra thiệt hại, lúc này thẩm quyền khởi kiện của Bên A chưa phát sinh”- ông Nguyễn Kim Huynh, người đại diện theo ủy quyền của bị đơn Cty CP Chè Mộc Châu bức xúc cho biết.
Bên cạnh đó, phía bị đơn cũng cho rằng việc TAND huyện Mộc Châu thụ lý, giải quyết vụ kiện còn không đúng thẩm quyền tố tụng. Tại Điều 10, khoản 10.2 của HĐ 01, hai bên thỏa thuận lựa chọn Tòa Kinh tế TAND TP Hà Nội là Tòa án giải quyết tranh chấp (nếu có). Ngoài ra, hai bên không thỏa thuận lại cơ quan Tòa án nào giải quyết tranh chấp, thế nên việc Cty Trà Việt khởi kiện Cty Chè Mộc Châu ra TAND huyện Mộc Châu (tỉnh Sơn La) và được Tòa án này thụ lý giải quyết là không đúng thẩm quyền tố tụng.
Trong vụ án này, giữa Cty Chè Mộc Châu và Cty Trà Việt tồn tại hai HĐ: Đó là HĐ gia công hàng hóa và HĐ ủy thác xuất khẩu. Trong HĐ 01 ghi rõ: Theo đó, Cty Chè Mộc Châu ủy thác cho Cty Trà Việt thực hiện việc xuất khẩu 300.000kg chè, với tổng giá trị là 14,1 tỷ đồng; mức phí ủy thác là 1,5% giá trị hàng xuất tính trên cơ sở giá trị 14,1 tỷ đồng của toàn bộ lô hàng. Thực tế, phía Cty Mộc Châu chịu hoàn toàn chi phí chuyên chở hàng đến kho cho Cty Trà Việt gia công đóng gói, sau khi hoàn tất Cty Mộc Châu lại chịu trách nhiệm chở hàng đến cảng để xuất khẩu, làm các thủ tục hải quan, đóng các loại phí nâng hạ container…
Thực tế Bản HĐ 01 ngày 15/4/2016 đã ghi rõ đây là HĐ ủy thác xuất khẩu hàng hóa (chứ không phải HĐ mua bán); và Cty Trà Việt khởi kiện Cty Chè Mộc Châu là khởi kiện tranh chấp HĐ ủy thác xuất khẩu. Giá trị của HĐ ủy thác xuất khẩu mà hai bên ký ngày 15/4/2016 chỉ là 211,5 triệu đồng (trị giá 1,5% giá trị lô hàng 14,1 tỷ đồng) chứ không phải là 14,1 tỷ đồng như TAND huyện Mộc Châu đã “bé cái nhầm”. Theo cam kết của hai bên tại HĐ 01 thì bên nào vi phạm sẽ chỉ bị phạt tối đa 10% giá trị HĐ- nghĩa là phạt tối đa 10% của giá trị HĐ ủy thác là 211,5 triệu đồng.
“Tại phiên tòa sơ thẩm, chúng tôi đã trình bày rõ ràng tất cả các vấn đề này nhưng có vẻ như TAND huyện Mộc Châu vẫn cố tình “nhầm lẫn”, đổ tất cả lỗi cho Cty Chè Mộc Châu và tuyên chúng tôi chịu phạt 8% giá trị HĐ mua bán số tiền lên tới 976,2 triệu đồng. Mà đáng lẽ ra, kể cả bị “xử ép” thì Cty chúng tôi cũng chỉ bị phạt oan 8% của giá trị HĐ ủy thác (211,5 triệu đồng) tương đương khoảng 18 triệu đồng mà thôi”- người đại diện theo ủy quyền của Cty Chè Mộc Châu khẳng định. Như vậy, việc Bản án sơ thẩm số 02/2017 ngày 23/5/2017 của TAND huyện Mộc Châu căn cứ giá trị của cả lô hàng để buộc Cty Mộc Châu phải bồi thường cho Cty Trà Việt số tiền 976,2 triệu đồng gấp gần 5 lần giá trị HĐ ủy thác xuất khẩu là trái với thực tế và không có căn cứ, gây thiệt hại nghiêm trọng về vật chất lẫn danh dự cho doanh nghiệp Chè Mộc Châu.
Được biết, ngày 18/1/2018 tới đây, phiên tòa phúc thẩm vụ kiện sẽ được TAND tỉnh Sơn La đưa ra xét xử. Ông Nguyễn Kim Huynh- người đại diện theo ủy quyền của Cty Chè Mộc Châu cho biết: Phía bị đơn Cty Chè Mộc Châu vẫn giữ nguyên quan điểm kháng cáo toàn bộ nội dung Bản án sơ thẩm số 02/2017 ngày 23/5/2017 của TAND huyện Mộc Châu, đề nghị TAND tỉnh Sơn La trong phiên xử phúc thẩm tuyên hủy bản án sơ thẩm, đình chỉ xét xử vụ án.
“Chúng tôi mong muốn những điểm bất hợp lý của bản án sơ thẩm sẽ được HĐXX TAND tỉnh Sơn La xem xét thấu đáo, điều chỉnh, khắc phục kịp thời. Chúng tôi chờ đợi một phán quyết công tâm, đúng pháp luật và có lý, có tình về vụ án này trong phiên tòa sắp tới”- đại diện phía bị đơn bày tỏ.
