Theo cáo trạng, Nguyễn Xuân Châu là Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP Việt Thành ở TP Tuy Hòa (tỉnh Phú Yên), có vốn điều lệ 100 tỷ đồng, trong đó Châu đứng tên cổ phần hơn 99,8 tỷ đồng và nhờ người khác đứng tên hai cổ phần còn lại là 147,1 triệu đồng.
Năm 2018, UBND tỉnh Phú Yên có quyết định phê duyệt Đồ án quy hoạch phân khu hai bên đường Độc Lập - Lê Duẩn nối dài với tổng diện tích 292ha ở xã An Phú và Bình Kiến (TP Tuy Hòa), trong đó có Khu đô thị hỗn hợp DL-2 rộng 8,4ha.
Từ tháng 12/2018 đến tháng 5/2019, Châu trực tiếp và nhờ một số người thân đứng tên nhận chuyển nhượng của người dân 9 thửa đất rừng sản xuất trong dự án Khu đô thị hỗn hợp DL-2 với tổng số tiền hơn 7 tỷ đồng.
Mặc dù chưa chuyển mục đích sử dụng nhưng Châu đã chỉ đạo nhân viên lập hợp thức các hợp đồng hợp tác kinh doanh, góp vốn bằng quyền sử dụng đất đối với 9 thửa đất trên và nâng khống giá trị lên thành hơn 99,5 tỷ đồng. Sau đó phù phép hoàn tất hồ sơ năng lực tài chính để tham gia sơ tuyển thực hiện dự án Khu đô thị hỗn hợp DL-2 và được UBND TP Tuy Hòa chấp nhận.
Để che giấu “chiêu trò” góp vốn khống, Châu chỉ đạo kế toán Công ty CP Việt Thành lập khống phiếu chi trả tiền góp vốn 9 thửa đất gần 99,6 tỷ đồng. Tất cả các chữ ký nộp tiền, chi tiền và nhận tiền trên các phiếu thu, phiếu chi đều do Châu “diễn”. Tiếp đó, Châu ký kết hợp đồng thuê một doanh nghiệp ở TP HCM kiểm toán, kết luận báo cáo tài chính của Công ty CP Việt Thành có đủ năng lực tài chính tham gia sơ tuyển dự án Khu DL-2.
Để tạo niềm tin cho khách hàng góp vốn đầu tư dự án, Châu đề xuất tài trợ UBND TP Tuy Hòa lập quy hoạch chi tiết 1/500 Khu DL-2 rồi thuê lập đồ án, bản vẽ, thuyết minh. Châu chỉ đạo nhân viên sử dụng bản đồ này để quảng bá, giới thiệu dự án với khách hàng.
Đến năm 2020, UBND tỉnh Phú Yên có Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Khu DL-2 trên diện tích 8,4ha, hình thức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, quy mô 274 căn nhà ở, tổng mức đầu tư 566 tỷ đồng từ nguồn vốn huy động ngoài ngân sách, thời gian thực hiện 48 tháng. Ngay sau đó, Châu thành lập Liên danh Việt Thành - An Phú có nguồn vốn sở hữu 125 tỷ đồng, bao gồm 95 tỷ đồng của Công ty CP Việt Thành nâng khống từ hợp đồng hợp tác kinh doanh, góp vốn bằng giá trị 9 thửa đất rừng, đất tự khai hoang và 30 tỷ đồng của hai doanh nghiệp ở TP HCM, cùng với nguồn vốn vay đã được một chi nhánh ngân hàng tại Phú Yên xác nhận cấp tín dụng 444,3 tỷ đồng.
Sau khi được UBND tỉnh Phú Yên phê duyệt kết quả sơ tuyển lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án Khu DL-2, Châu thuê xe cơ giới chuyên dụng san ủi mặt bằng, lắp đặt tường rào khi chưa có quyết định của UBND tỉnh Phú Yên thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất; thuê một số doanh nghiệp thiết lập sa bàn dự án, vẽ thiết kế căn nhà liền kề, in ấn catalogue và đăng tải trên facebook, website của Công ty CP Việt Thành những thông tin dự án có tên thương mại Oriana Residences “pháp lý an toàn”, “sổ đỏ lâu dài”… đồng thời hợp đồng một số cơ quan truyền thông quảng cáo nhằm mục đích chào mời, huy động vốn khách hàng.
Mặc dù UBND tỉnh Phú Yên chưa có quyết định công nhận Công ty CP Việt Thành là chủ đầu tư dự án Khu DL-2 và doanh nghiệp này không đủ điều kiện tài chính thực hiện dự án, nhưng Châu đã huy động hơn 55,6 tỷ đồng từ 47 người tin tưởng nộp tiền mua nhà. Đến nay, Châu đã khắc phục hậu quả hơn 43,8 tỷ đồng, còn lại hơn 12 tỷ đồng của 5 bị hại đã có đơn yêu không yêu cầu giải quyết dân sự.
Được biết, năm 2004, Châu bị TAND thị xã Tuy Hòa (nay là TP Tuy Hòa) xử phạt 2 năm tù treo về tội “Trốn thuế”.
