Phú Thọ: Mở rộng đối tượng tham gia BHXH, BHYT bắt buộc
(PLVN) Từ ngày 01/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) (sửa đổi) và Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) (sửa đổi) chính thức có hiệu lực, trong đó quy định mở rộng đối tượng tham gia BHXH, BHYT bắt buộc, đáng chú ý là nhóm chủ hộ kinh doanh. Đây được xem là bước tiến quan trọng nhằm bảo đảm an sinh xã hội, mở rộng bao phủ bảo hiểm đến mọi người lao động trên địa bàn tỉnh Phú Thọ.
Quyết tâm triển khai đồng bộ
Theo báo cáo của BHXH tỉnh Phú Thọ, trong 8 tháng đầu năm 2025, số người tham gia BHXH, BHYT, BHTN đạt 650.008 người, tăng 45.340 người so với cùng kỳ năm 2024, chiếm 33,8% lực lượng lao động (LLLĐ). Trong đó 547.753 người tham gia BHXH bắt buộc, đạt 94,7% kế hoạch tại Quyết định số 554/QĐ-UBND ngày 07/8/2025 của Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ về giao chỉ tiêu, nhiệm vụ phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 và kế hoạch BHXH Việt Nam giao, tăng 33.022 người (6,4%) so với cùng kỳ năm 2024; chiếm 28,5% LLLĐ.

Để có được kết quả đó, ngay từ đầu năm 2025, BHXH tỉnh Phú Thọ đã xây dựng kế hoạch tuyên truyền cho cán bộ ngành, phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, UBND xã, phường, đơn vị liên quan tăng cường công tác tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT tới các đơn vị sử dụng lao động và người lao động. Tham mưu UBND tỉnh thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT cấp tỉnh đồng thời kiện toàn Ban Chỉ đạo tại 148 xã, phường trên địa bàn tỉnh Phú Thọ, đạt tỷ lệ 100%. Từ đó, các xã, phường triển khai hoạt động theo Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn, đưa chỉ tiêu bao phủ BHXH, BHYT vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, của xã, phường mới năm 2025. Đây là chỉ tiêu, nhiệm vụ chính trị quan trọng, làm căn cứ đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ hàng năm của chính quyền các cấp.
Cùng với đó, việc tăng cường phối hợp với cơ quan Thuế rà soát dữ liệu theo Công văn số 2236/BHXH-TST có hiệu lực từ ngày 16/8/2023 về việc hướng dẫn khai thác, phát triển người tham gia BHXH, BHYT bắt buộc, qua đó đã phát triển hàng nghìn lao động tham gia BHXH, BHYT.
Ngoài ra, BHXH tỉnh luôn chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng kế hoạch kiểm tra năm 2025, tổ chức thực hiện kế hoạch xuyên suốt, hiệu quả theo mô hình tổ chức bộ máy mới, chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ kiểm tra và các công tác liên quan để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người lao động. Chú trọng công tác cải cách hành chính đối với việc bố trí cán bộ BHXH tại 100% Trung tâm phục vụ hành chính công trên địa bàn tỉnh, từ đó trực tiếp tư vấn, giải đáp, hướng dẫn cá nhân, tổ chức thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực BHXH, BHYT, hướng tới sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp.
Từ đó, duy trì, phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN đạt chỉ tiêu được giao hàng năm và giai đoạn theo Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23/5/2018, Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017, Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Nghị quyết Hội nghị lần thứ bảy của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, XIII. Thực hiện quyết liệt các biện pháp thu hồi tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN để đảm bảo quyền lợi và lợi ích hợp pháp của người lao động; phấn đấu tỷ lệ chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh thấp hơn tỷ lệ chậm đóng bình quân cả nước.
Tiếp tục hoàn thiện thủ tục, hồ sơ để xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN theo quy định tại Điều 214, Điều 215 và Điều 216 của Bộ luật Hình sự năm 2015 và Nghị quyết số 05/2019/NQ-HĐTP ngày 15/8/2019 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao. Tham mưu thành lập các tổ liên ngành và xây dựng kế hoạch kiểm tra cụ thể đối với các đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN. Phối hợp với các cơ sở giáo dục, dạy nghề toàn tỉnh triển khai BHYT học sinh, sinh viên, đảm bảo 100% học sinh, sinh viên tham gia BHYT.
Mở rộng chính sách vì an sinh bền vững
Theo quy định mới, chủ hộ kinh doanh, cùng với người quản lý doanh nghiệp, quản lý hợp tác xã không hưởng lương, sẽ thuộc diện bắt buộc tham gia BHXH, BHYT. Điều này vừa đảm bảo quyền lợi về hưu trí, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, vừa tạo nền tảng vững chắc cho chăm sóc sức khỏe lâu dài. Trước đó, theo quy định của Luật BHXH số 58/2014/QH13, chủ hộ kinh doanh cá thể không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Do đó, việc luật mới có hiệu lực sẽ khắc phục khoảng trống này, đảm bảo “mọi người lao động đều có lưới an sinh”.

Từ ngày 1/7/2025, chủ hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh và nộp thuế theo phương pháp kê khai thu nhập cá nhân sẽ thuộc diện tham gia BHXH, BHYT theo quy định tại Luật BHXH số 41/2024/QH15. Tại Phú Thọ, qua rà soát, hiện có khoảng 1.800 hộ kinh doanh cá thể thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc. BHXH tỉnh đã xây dựng kế hoạch, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp tiếp cận, hỗ trợ và tuyên truyền đến các hộ kinh doanh. Trước mắt, cơ quan đã gửi thông báo, cử cán bộ chuyên quản đến từng hộ để tuyên truyền, hỗ trợ, đôn đốc việc tham gia theo đúng quy định pháp luật”. Kết quả sau 2 tháng triển khai, hết tháng 8/2025, đã có gần 500 chủ hộ kinh doanh cá thể tham gia BHXH bắt buộc.
Để triển khai hiệu quả chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc đối với chủ hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn tỉnh, ngành BHXH cần thực hiện các giải pháp như: tăng cường truyền thông chính sách, rút gọn quy trình thủ tục đăng ký BHXH, phối hợp với chính quyền địa phương và các tổ chức liên quan, thực hiện nghiêm quy trình phát triển người tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của BHXH Việt Nam. Gửi thông báo, xuống trực tiếp hộ kinh doanh để hướng dẫn lập hồ sơ, biểu mẫu tham gia,…theo quy định và thường xuyên rà soát, đánh giá hiệu quả thực hiện.
Ông Nguyễn Duy Phương – Giám đốc BHXH tỉnh Phú Thọ cho biết: “Việc mở rộng diện bao phủ BHXH, BHYT bắt buộc, trong đó có nhóm chủ hộ kinh doanh, không chỉ giúp người lao động được bảo vệ quyền lợi chính đáng, mà còn thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và của tỉnh đối với đời sống nhân dân. BHXH tỉnh sẽ chỉ đạo quyết liệt để chính sách đi vào cuộc sống, bảo đảm mọi người dân đều được thụ hưởng lưới an sinh bền vững”
“Ngành BHXH tỉnh đã và đang chuẩn bị kỹ lưỡng về nhân lực, hạ tầng công nghệ cũng như các dịch vụ hỗ trợ để người tham gia thuận tiện nhất. Chúng tôi mong muốn mỗi chủ hộ kinh doanh hiểu rõ rằng: tham gia BHXH, BHYT bắt buộc chính là tích lũy cho tương lai, bảo vệ bản thân và gia đình trước rủi ro.” Ông Phương nhấn mạnh thêm.
Với quyết tâm cao của các cấp ủy, chính quyền và sự đồng thuận của người dân, Phú Thọ phấn đấu đến cuối năm 2025 sẽ cơ bản hoàn thành chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH, BHYT bắt buộc, đặc biệt là nhóm chủ hộ kinh doanh. Bởi “Tham gia BHXH, BHYT bắt buộc không chỉ là trách nhiệm mà còn là quyền lợi chính đáng, bảo đảm an sinh cho chính mình và gia đình. Đây là bước đi thiết thực để xây dựng một xã hội phát triển bền vững, nhân văn và công bằng”.