Những trận đòn quằn thân, những lời xỉ vả nhức lòng khiến đôi mắt họ trũng sâu, gương mặt thất thần và dung nhan ngày càng tiều tụy. Nhưng dẫu phải oằn mình gánh chịu bạo lực gia đình, nhiều người phụ nữ vùng cao vẫn chọn giải pháp... im lặng và cam chịu! Vì sao?.
Bạo hành tràn lan: Tránh vỏ dưa, gặp vỏ dừa
Chị Hồ Thị H. giải thích về sự im lặng đáng sợ này: “Ở xã mình, chuyện cánh chị em bị chồng chửi rủa, đánh đập xảy ra như cơm bữa. Thậm chí, có chị là cán bộ Hội Phụ nữ xã cũng bị chồng đánh thường xuyên. Không ai dám làm căng hoặc báo cho chính quyền vì biết chẳng thể thay đổi được gì, thậm chí còn bị đánh đập nhiều hơn”.
 |
| Ảnh minh họa: Uất hận nhưng cam chịu bạo hành. |
Cũng theo lời chị H., bản làng nơi chị cư trú đã ghi nhận một vài trường hợp phụ nữ trẻ bỏ chồng những mong thoát khỏi chiếc gông bạo lực gia đình. Đáng tiếc, khi lấy người chồng khác, họ lại... giẫm vào vết xe đổ. “Chung quy lại chị em mình vẫn chịu cực, chịu khổ thôi. Cái kiếp nó thế. Tránh sao được”, chị H. thở dài chia sẻ.
Vì bạo lực gia đình xảy ra đằng sau những cánh cửa khép kín, người trong cuộc cố che giấu nên thực trạng này ngày càng nhức nhối. Sự im lặng chính là nguyên nhân khiến nạn bạo hành trở thành một căn bệnh lan từ mái nhà này sang tổ ấm khác. Con “virus im lặng” khiến một số ông chồng thậm chí thẳng thừng tuyên bố với vợ: “Thằng hàng xóm đánh vợ được thì tao cũng đánh vợ được”.
Nạn nhân im lặng, cộng đồng cũng... lặng im
Xét đến cùng, giải pháp im lặng, nín nhịn mà chị em lựa chọn xuất phát từ trình độ học vấn cũng như nhận thức về giới và bình đẳng giới chưa cao; bản thân mỗi chị em vẫn mang nặng tư tưởng trọng nam khinh nữ, “xấu chàng hổ ai”...
Thêm một điều đáng nói nữa là ở các xã vùng cao hiện nay, không ít dân bản đã mang nặng suy nghĩ “đèn nhà ai nấy rạng”. Thế nên, chuyện bạo lực gia đình được xem là việc riêng, không ai có quyền can dự.
Một phụ nữ từng bị bạo hành kể lại: “Mới đây, một chị hàng xóm nhà mình bị chồng đánh. Nghe chị ấy kêu van, mình chạy sang thì bị chồng mình ngăn lại. Không ai sang giúp chị ấy cả. Sáng hôm sau, thấy mặt chị ấy tím bầm, mắt sưng húp, mình nhói lòng lắm. Nghĩ lại, chị cũng là con người, cũng bằng xương, bằng thịt, sao chồng chị ấy không hiểu điều đó? Nghĩ lại, lại tự trách sao mình và mọi người sao lại vô cảm và hèn nhát như thế...”.
Có thể khẳng định, chính quan niệm xem bạo hành gia đình là chuyện riêng đã góp phần tạo ra thái độ dửng dưng, không muốn can thiệp hoặc không muốn thông báo cho chính quyền địa phương về vấn nạn này.
Nạn bạo hành diễn ra phổ biến trong các gia đình còn xuất phát từ sự thiếu quan tâm của chính quyền địa phương và các đoàn thể, tổ chức xã hội. Hiện nay, ở nhiều địa phương, hoạt động tuyên truyền pháp luật về bình đẳng giới, hòa giải cơ sở, việc quản lý an ninh, trật tự... vẫn chưa phát huy hiệu quả như kỳ vọng.
Còn về hành động, không ít các vụ bạo hành đã “được giải quyết” một cách... qua loa, thiếu tính răn đe! Đó là lý do khiến nhiều phụ nữ dù bị bạo hành đến tả tơi thân xác, tan nát cõi lòng nhưng vẫn cương quyết không tìm đến chính quyền để kêu gọi giúp đỡ.
Quá nhiều việc cần phải làm
Bạo lực gia đình không chỉ gây tổn hại đến sức khỏe, tinh thần của người bị bạo hành mà còn tác động trực tiếp đến sự hình thành nhân cách của con trẻ. Đây là hành vi xâm phạm đến quyền con người, danh dự, nhân phẩm, tính mạng mỗi cá nhân. Thậm chí, nó còn làm xói mòn về đạo đức, lối sống, ảnh hưởng xấu đến thế hệ tương lai. Đặc biệt, nạn bạo hành chính là nguyên nhân khiến nhiều gia đình tan vỡ, làm xáo trộn sự yên bình của bản làng.
Để hạn chế tình trạng bạo lực gia đình ở một số xã vùng cao, công tác phòng, chống bạo lực gia đình cần được thực hiện triệt để. Không chỉ đơn thuần áp dụng và thực thi pháp luật về phòng, chống bạo lực gia đình, còn phải gắn liền với việc thực hiện Luật Bình đẳng giới và công tác xây dựng gia đình văn hóa, hạnh phúc.
Bên cạnh đó, để công tác này được thực hiện tốt, chính quyền địa phương cùng các đoàn thể xã hội phải điều tra, xử lý trách nhiệm người gây bạo lực; trợ giúp hiệu quả các nạn nhân; tận dụng tiếng nói thành viên trong gia đình, dòng họ, hàng xóm láng giềng...
Các phụ nữ vùng cao bị bạo hành cần trang bị cho mình “vũ khí tự bảo vệ” là trình độ học vấn, nghề nghiệp để độc lập về tài chính, ý thức vươn lên làm chủ bản thân và gia đình.
Quang Hiệp
