Thực trạng đáng lo ngại

Có lần người hàng xóm than phiền: “Đứa em ở miền Nam ra chơi, làm quà  cân lạp xường và ít thịt bò khô. Nhìn màu sắc loè loẹt, cả nhà ai cũng ngại, không dám ăn”. Nghe vậy, tôi chợt nhớ mấy năm trước, dư luận người dân thành phố rộ lên vụ mấy lò quay thịt lợn ở quận Lê Chân sử dụng phẩm màu công nghiệp phết bên ngoài con lợn trước khi đưa vào lò quay. Một thời gian dài, nhiều người “quay lưng”  với món ăn này. Những người “nghiền” thịt quay cất công tìm các cơ sở chế biến sử dụng phụ gia thực phẩm hoặc để màu tự nhiên. 

        Với những băn khoăn này, tôi đến gặp thạc sĩ Nguyễn Thị Sợt, Trưởng khoa kiểm nghiệm vệ sinh an toàn thực phẩm và dinh dưỡng (Trung tâm y tế dự phòng thành phố), chị cho biết, hiện Hải Phòng có hàng nghìn cơ sở sản xuất, chế biến thực phẩm, tuy nhiên, chưa có cơ sở nào bán phụ gia thực phẩm. “ Họ mua phụ gia ở đâu”. “Họ đặt mua thẳng với các cơ sở sản xuất, nhập khẩu phụ gia hoặc nhờ chúng tôi mua hộ ở Viện dinh dưỡng. Cũng có thể, họ mua tại một số chợ trong thành phố, như chợ An Dương chẳng hạn”. “Vậy phụ gia bán tại chợ An Dương có bảo đảm không”. “ Tại đây có 2 hộ bán phụ gia thực phẩm. Họ cũng đã đến trung tâm đề nghị cấp giấy phép, nhưng trung tâm chưa đồng ý vì cơ sở vật chất, điều kiện bảo quản không bảo đảm”.

Như vậy, trừ các cơ sở chế biến thực phẩm công bố chất lượng sản phẩm, được Trung tâm y tế dự phòng thành phố mua hộ phụ gia đúng quy định, còn biết bao cơ sở thực phẩm nhỏ lẻ, ở nội, ngoại thành, sử dụng các hoá chất, phụ gia không rõ nguồn gốc. Đó là chưa kể những cơ sở sản xuất  chui, cố tình làm hàng nhái.

Tác hại khôn lường

         Theo quy định của Bộ Y tế, có 23 nhóm phụ gia thực phẩm được phép sử dụng trong chế biến thực phẩm. Phụ gia thực phẩm là những chất được chủ động cho vào thực phẩm với một lượng nhỏ nhằm tăng cường chất lượng, màu sắc, mùi vị, độ kiềm hoặc a-xít của thực phẩm; đáp ứng yêu cầu về công nghệ, chế biến, đóng gói, bảo quản, vận chuyển và tiêu thụ sản phẩm. Phụ gia thực phẩm không được coi là thực phẩm vì có ít hoặc không có giá trị dinh dưỡng.

Trong đó, nhóm chất bảo quản, hương liệu, phẩm màu, đường hoá học được sử dụng phổ biến tại nước ta. Riêng nhóm phụ gia phẩm màu có 10 loại phẩm màu nhân tạo không độc hại cho sức khoẻ như như phẩm vàng tartrazine, phẩm xanh brillant, phẩm đỏ erythrosine, amaranth, ponceau, carmoisine…Việc sử dụng các loại phụ gia không có trong danh mục cho phép và sử dụng không đúng liều lượng sẽ gây ngộ độc cấp tính cho người sử dụng thực phẩm, có thể dẫn đến tử vong. Phụ gia thực phẩm độc nếu tích luỹ lâu dài trong cơ thể sẽ gây các bệnh nguy hiểm cho gan, thận, dạ dày và não. Riêng phẩm màu tổng hợp không được phép, ngoài việc gây ngộ độc cấp tính còn tích luỹ lâu dài và gây bệnh ung thư. Thực tế một số trường hợp do ăn xôi gấc, thịt bò khô, rượu, nước ngọt sử dụng phụ gia ngoài danh mục bị ngộ độc phải cấp cứu tại các cơ sở y tế.

Trước thực trạng đáng lo ngại về sử dụng các hoá chất, phụ gia độc hại trong chế biến thực phẩm, nhất là trong mùa làm bánh trung thu sôi động như hiện nay, các nhà quản lý cần có những biện pháp hữu hiệu. Trên địa bàn thành phố chưa có cơ sở nào đủ độ tin cậy kinh doanh phụ gia thực phẩm là một lỗ hổng trong quản lý lĩnh vực sản xuất thực phẩm. Đã đến lúc cần chấm dứt tình trạng này. Đây không chỉ là yêu cầu của các cơ sở sản xuất, chế biến thực phẩm mà còn là đòi hỏi của người tiêu dùng, trách nhiệm của cơ quan quản lý trong chủ động phòng tránh ngộ độc thực phẩm, bảo vệ sức khoẻ cộng đồng.

                                                                                                        Bích Hạnh