Trước những thiệt hại về người, tài sản trong những đợt mưa lũ vừa qua tại Bắc bộ và Nghệ An, Thanh Hóa, việc cảnh báo sớm lũ quét có vai trò đặc biệt quan trọng. Ông cho biết về công tác cảnh báo sớm lũ quét hiện nay?
- Lũ quét, lũ ống, lũ bùn và sạt lở, trượt lở đất đá là những thiên tai quy mô nhỏ, xảy ra trên diện hẹp nhưng lại gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản. Những trận lũ quét ở các tỉnh vùng núi phía Bắc trong 1-2 tháng trở lại đây đã làm hàng chục người chết và mất tích cũng như hàng nghìn ngôi nhà bị cuốn trôi. Do đó, trong những năm gần đây, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia đã luôn cố gắng đưa ra những cảnh báo sớm cho các thiên tai này.
Các cảnh báo hiện nay đã được chi tiết đến cấp huyện. Tuy nhiên, để việc phòng và tránh lũ quét và sạt lở đất đạt hiệu quả, rất cần có sự chủ động của chính quyền địa phương trong các việc xây dựng phương án di dân, sơ tán dân khỏi các vùng có nguy cơ lũ quét và sạt lở đất cao, xử lý nhanh khi có các cảnh báo về khả năng xảy ra mưa lớn gây lũ quét, sạt lở đất trên địa bàn phụ trách.
Năm 2018 được dự báo là ít bão hơn và mùa đồng ấm áp hơn. Ông có thể cho biết những dự báo bão từ nay đến cuối năm 2018 và lý giải vì sao dự báo mùa đông năm nay sẽ ấm áp?
- Dự báo hoạt động của bão, áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) từ nay đến cuối năm 2018: Dự báo từ nay đến cuối năm 2018 có khoảng 6-8 cơn bão và ATNĐ trên Biển Đông, trong số đó có khoảng 2-3 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta. Nhiều khả năng bão và ATNĐ sẽ tập trung trong chính mùa bão (tháng 8-10) và cường độ không mạnh, ít khả năng xuất hiện bão dồn dập vào cuối mùa như năm 2017 do cuối năm ENSO sẽ chuyển dần sang pha El Nino.
Các mô hình dự báo đến thời điểm này cho thấy, xác suất ENSO chuyển sang pha El Nino lên tới 60-70%. Đến tháng 12/2018, El Nino sẽ tác động đến khí hậu nước ta. Với những năm có El Nino, mùa mưa, bão thường kết thúc sớm, mùa đông thường ấm hơn các năm La Nina và năm trung tính. Đó chính là cơ sở để chúng tôi nhận định mùa đông 2018-2019 sẽ có khả năng là mùa đông ấm hơn trung bình.
Trân trọng cảm ơn ông
