QTV - Người Dao ở Quảng Ninh có tỷ lệ dân số đứng thứ 2, chỉ sau người Kinh, gồm có 2 nhánh là Dao Thanh Y và Dao Thanh Phán. Trong đó người Dao Thanh Y tập trung đông nhất ở một số huyện miền núi như Hoành Bồ, Tiên Yên và Ba Chẽ.
Vào những ngày giáp tết cổ truyền Canh Dần, chúng tôi đến xã Yên Than (thuộc huyện miền núi Tiên Yên) - một xã có đến 85% đồng bào là người dân tộc thiểu số, trong đó chủ yếu là người Dao, mới thấy phong tục tết của họ cũng thật đặc sắc. Theo ông Triệu Quay Lềnh, Phó Chủ tịch HĐND xã Yên Than: Tết năm mới tiếng Dao gọi là “Siềng Thẳng”. Sáng mùng 1 tết cả nhà đều dậy thật sớm. Sau đó, chủ nhà sẽ luộc một con gà, sửa soạn cơm canh để cúng năm mới. Trên mâm cúng còn bày thêm bánh chưng và hoa quả.
Sau khi cúng xong, cả nhà và khách đến chúc tết sẽ ăn bữa cơm đầu năm, chúc nhau năm mới điều rủi sẽ đi, điều may sẽ đến, có sức khoẻ, làm ăn phát đạt, sinh con thì sẽ có cả trai lẫn gái… Sau bữa cơm thì mọi người sẽ thay nhau đi chúc tết họ hàng và các gia đình lân cận. Đặc biệt là mọi người sẽ ăn tết luân phiên từng nhà trong anh em họ hàng. Nhà ai họ hàng càng đông thì ăn tết càng dài, nhiều nhà người Dao ở thôn Đồng Và (Tiên Yên) còn ăn tết từ ngày 23 tháng chạp.
 |
| Thiếu nữ Dao trong trang phục truyền thống xuống phố chơi Tết |
Trong ngày mùng 1 tết, người Dao rất thích khách đến nhà vì họ quan niệm rằng khách đến là mang may mắn cho gia đình trong cả năm. Nếu khách đến mà đi thẳng vào bếp, chất thêm củi cho to lửa thì gia đình đó sẽ càng thêm may mắn.
Trong ngày tết, mọi người đều mặc quần áo mới. Những thiếu nữ Dao thường mặc bộ quần áo do mình tự thêu và tự may với những hình hoạ tiết rất bắt mắt. Trẻ em thì thường được ông bà hoặc bố mẹ mừng tuổi 5000 hoặc 10.000 đồng với mong muốn con cháu sẽ có một năm mới may mắn, khoẻ mạnh.
Thuỳ Liên
