Phong trào “Nông dân sản xuất kinh doanh giỏi” - nòng cốt trong phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn

Khi mới phát động phong trào thi đua (1989) chỉ có 4 địa phương đăng ký triển khai là các huyện Đông Triều, Yên Hưng, Quảng Hà và TX Cẩm Phả. Nhận thấy đây là 1 phong trào thiết thực trong thực hiện các Nghị quyết của TƯ Đảng về phát triển nông nghiệp nông thôn, UBND tỉnh đã có nhiều quyết định về cơ chế chính sách hỗ trợ và tạo điều kiện để nông dân phát triển sản xuất như: Các chính sách khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư, trợ giá giống vật nuôi, cây trồng. Trợ cước vận chuyển thu mua nông sản hàng hoá đối với vùng cao, vùng sâu. Chính sách định canh định cư đối với đồng bào dân tộc miền núi, chính sách đầu tư cơ sở hạ tầng nông thôn…Từ những chính sách đó đã thu hút nhiều tổ chức và hội viên nông dân tham gia phong trào.

 

Nông dân xã Đông Ngũ (Tiên Yên) phát triể mô hình trồng mía tím

Năm 2009, tổng kết cấp huyện và cơ sở đã bình xét được trên 40.000 hộ đạt tiêu chuẩn hộ sản xuất kinh doanh giỏi các cấp. Trong đó, cấp tỉnh là trên 2.000 hộ, cấp huyện trên 7.000 hộ và cấp cơ sở trên 31.000 hộ. Phong trào đã xuất hiện ngày càng nhiều hộ nông dân sản xuất kinh doanh giỏi ở nhiều vùng, miền trong tỉnh. Thông qua các hoạt động hỗ trợ phong trào, đã gắn được lợi ích của người nông dân với kết quả sản xuất kinh doanh, phát huy được tính chủ động, sáng tạo dám nghĩ, dám làm, nhanh nhậy trong cơ chế thị trường.

Phong trào cũng đã tập hợp được nhiều nông dân giỏi thành lực lượng nòng cốt đi đầu trong chuyển dịch cơ cấu giống, cây trồng vật nuôi. Nhiều nông dân sane xuất giỏi đã tích cực cải tạo vườn tạp, phát triển vườn đồi, trồng cây ăn quả, chuyển đổi diện tích cấy lúa kém hiệu quả sang nuôi trồng thuỷ sản, phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm. Từ những vùng đất tống đồi núi trọc, vùng lúa chiêm trũng đã xuất hiện hàng trăm trang trại trồng rừng, trồng cây ăn quả, chăn nuôi gia súc, gia cầm và các loài thuỷ hải sản mang lại hiệu quả kinh tế cao. Điển hình như nông dân huyện Yên Hưng, Vân Đồn, Cô Tô phát huy thế mạnh ven biển khoanh vùng nuôi trồng thuỷ sản như: Tôm sú, cua, ghẹ, ba ba, cá ốc, tu hài…Nông dân các huyện Bình Liêu, Ba Chẽ, Tiên Yên, Đầm Hà và Hoành Bồ thì phát triển trồng rừng, trồng cây công nghiệp gắn với chăn nuôi gia súc, gia cầm…

Đặc biệt phong trào đã hình thành các cánh đồng với những trà lúa xuân muộn, trà lúa mùa sớm trung vụ, lúa lai đạt giá trị canh tác trên 40 triệu đồng/ha/năm. Điển hình là huyên Đông Triều, Yên Hưng, Hoành Bồ, Hải Hà và Móng Cái. 1 số vùng sản xuất chuyên canh cũng đã được hình thành, đặc biệt là các mô hình trồng hoa, trồng rau theo hướng công nghệ cao, giá trị  bình quân đạt 500- 800 triệu/ha/năm như Đông Triều, Hoành Bồ, Hạ Long và Cẩm Phả. Đất lâm nghiệp được giao ổn định lâu dài cho người dân để họ yên tâm đầu tư trồng rừng mới, bình quân mỗi năm trồng mới được 10.326 ha, góp phần tăng độ che phủ rừng từ 25% (năm 1990) lên 42% (năm 2009). Chăn nuôi gia súc, gia cầm cũng có bước phát triển mạnh góp phần đưa tỷ trọng chăn nuôi đạt 34% vào năm 2008. Nuôi thuỷ sản phát triển mạnh ở cả 3 vùng nước mặn, nước lợ và nước ngọt. Nông dân đã chuyển đổi 1.232 ha đất sản xuất nông nghiệp kém hiệu quả sang nuôi trồng thuỷ sản, điển hình như huyện Đông Triều, Yên Hưng, Hải Hà và Đầm Hà góp phần đưa diện tích nuôi trồng thuỷ sản của năm 2008 đạt trên 19.000ha, tăng trên 9000 ha so với năm 1990. 

 

Phát triển chăn nuôi quy mô hộ gia đình

 

Phong trào thi đua nông dân SX kinh doanh giỏi đã thúc đẩy kinh tế hộ phát triển, phát huy được nội lực trong nông dân, khai thác được hiệu quả đất đai, mặt nước, vốn, sức lao động, chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi,  hình thành các vùng sản xuất chuyên canh quy mô tập trung mang lại hiệu quả kinh tế cao. Qua 20 năm triển khai thực hiện phong trào, trên 26.500 hộ đã thoát nghèo, có nhiều hộ vươn lên khá và giàu góp phần giảm tỷ lệ hộ ngèo của tỉnh từ 35% năm 1989 xuống còn 4,78% năm 2009.

 

Đỗ Dung