Theo quan niệm dân gian, phóng sinh chính là làm việc thiện và người phóng sinh sẽ được tích đức, nhận lại nhiều may mắn. Tuy nhiên, việc phóng sinh ngày nay dần biến tướng, cho thấy những mặt tiêu cực, không phản ánh đúng bản chất của hoạt động này. Vì vậy, không phải cứ phóng sinh là nhận phúc báu, phải nắm rõ bản chất và cách thức, nguyên tắc thực hiện.
Hiểu về phóng sinh
Phóng sinh là hành động phóng thích, giải thoát những loài sinh vật khác khỏi sự giam cầm, ràng buộc hoặc thoát khỏi tình trạng bị đe dọa đến tính mạng, như: bị giam nhốt trong những chiếc chậu, lồng, nhà giam hoặc là đang bị tra tấn hành hạ, hoặc sắp bị giết chết... (theo quan niệm của người phương Đông)
Theo quan niệm của nhà Phật, phóng sinh sẽ mang lại nguồn phúc đức dồi dào, người phóng sinh là người làm việc thiện và sẽ gặp nhiều may mắn, thuận lợi, giảm bớt nghiệp quả do chính mình tạo ra.
Vì vậy, phóng sinh là một việc làm được nhiều người áp dụng, khuyến khích nhau cùng thực hiện bởi tính nhân văn. Bất kể ai phóng sinh cũng mang trong mình niềm tin về việc nhận lại được phước lành.
Phóng sinh còn được hiểu là sự phóng thích những yếu tố đen tối, ô uế ở trong chính tâm hồn của mình |
Ngoài ra, phóng sinh còn được hiểu là sự phóng thích những yếu tố đen tối, ô uế ở trong chính tâm hồn của mình, gạt bỏ đi lòng tham, sự đố kỵ, ích kỷ, hơn thua, sân si và thù hận..., mang lại sự tự do, thiện lương cho tâm hồn.
Phóng sinh sao cho đúng?
Tuy phóng sinh được hiểu đơn giản như vậy nhưng chúng ta không nên thực hiện một cách tùy tiện. Việc giải phóng vô tội vạ sự sống của các loài sinh vật có thể gây ra những tác dụng ngược, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường và phước phần của người thực hiện.
Nhiều người quá đặt nặng vấn đề hình thức trong phóng sinh, họ cho rằng phải mua chim, cá xong đem vào chùa, được các sư thầy làm lễ chú nguyện rồi mới mang đi thả. Điều này đồng nghĩa với việc, nhiều con vật sẽ được mua trước đó, bị nhốt qua đêm, thậm chí là nhiều ngày rồi mới được phóng sinh.
Phóng sinh cần thực hiện thao tác nhanh nhẹn, nghi lễ ngắn gọn, bởi lẽ việc chờ đợi sẽ khiến các sinh vật kéo dài nỗi khổ, nỗi sợ hãi, bất an vì bị giam cầm. Thậm chí, nhiều người mua sinh vật về, chưa kịp phóng sinh thì chúng đã mất mạng, vô tình gây ra thêm tội lỗi.
Không nên thực hiện phóng sinh một cách tùy tiện |
Về bản chất, phóng sinh dựa trên trái tim, tình yêu thương, đúng nơi, đúng thời điểm; không phải số lượng phóng sinh càng nhiều thì càng dày phước. Việc mua sinh vật số lượng lớn về để phục vụ cho mục đích phóng sinh đẩy các loài sinh vật đi đến cái chết nhanh hơn.
Phóng sinh xuất phát từ tâm, tùy tâm người làm, nếu tâm không thiện, suy tính điều ác thì phóng sinh theo trào lưu, chạy đua số lượng không hề có ý nghĩa, lợi ích gì. Ngược lại, phóng sinh khi sinh vật cần, khi vô tình bắt gặp, không toan tính điều chi thì dù ít cũng vô cùng trân quý.
Rất nhiều người phóng sinh nhưng lại mang tâm lý sợ rằng mình thả ra sẽ có người khác bắt lại, lúc này việc phóng sinh không thành, xem như không có ý nghĩa. Tuy nhiên, theo quan niệm nhà Phật, nhân quả báo ứng theo hành vi, ai làm việc thiện thì được hưởng phước, ai tạo nghiệp thì phải chịu hậu quả. Nếu tâm muốn làm việc thiện, cứ làm theo khả năng, cứu giúp được bao nhiêu cứ làm hết lòng, đừng đặt nặng hay lo nghĩ quá nhiều về những điều khác.
Phóng sinh là một lần nữa giải thoát, đem lại sự sống cho các loài sinh vật, vì vậy, cần tìm hiểu về môi trường sống của chúng để xem địa điểm phóng sinh có phù hợp hay không? Ví dụ như cá nước mặn không thể sinh tồn trên sông, cũng như cá nước ngọt không thể sống ở biển... Phóng sinh muốn mang lại ý nghĩa phải chọn môi trường để các loài sinh vật có thể sống theo bản năng của chúng. Nếu phóng sinh tại môi trường mà sinh vật không thể sinh sống tiếp được đôi khi lại vô tình gây thêm nghiệp cho người thực hiện.
Cần lưu ý rằng có rất nhiều người chọn rùa làm sinh vật để phóng sinh. Tuy nhiên, nhiều loài rùa như rùa núi viền, rùa núi vàng nếu phóng sinh xuống ao thường không thể sống hoặc ở lâu trong môi trường nước; chúng đều sẽ chết sau vài ngày hoặc 1 vài tuần. Thậm chí, nhiều loài còn thuộc nhóm loài đặc biệt nguy cấp và được pháp luật bảo vệ.
Chúng ta cũng không nên quá câu nệ trong việc chọn ngày để phóng sinh. Thay vì chọn những ngày lễ lớn để phóng sinh theo số đông, việc phóng sinh hãy nên là làm khi có thể, không kể bất cứ ngày giờ nào. Hãy cứ thực hiện một cách không háo nhoáng, phô trương khi có đủ khả năng và điều kiện.