Thực trạng lây nhiễm HIV trong cộng đồng, dẫn đến căn bệnh thế kỷ AIDS đang có xu hướng tiếp tục lan rộng với tốc độ nhanh. Trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, kể từ ca nhiễm HIV/AIDS đầu tiên vào tháng 4 năm 1993 đến nay đã phát hiện 1.309 trường hợp nhiễm HIV, trong đó 534 bệnh nhân đã chuyển sang giai đoạn AIDS, 308 bệnh nhân đã tử vong. Theo số liệu của ngành Y tế thành phố, tình trạng lây nhiễm HIV chưa có dấu hiệu giảm, mỗi năm trên địa bàn thành phố phát hiện thêm khoảng 100 ca nhiễm mới.
 |
| Liên Chiểu tổ chức truyền thông về phòng chống HIV. |
Đối với quận Liên Chiểu, từ năm 1993 đến nay đã có 84 ca nhiễm HIV, trong đó có 29 bệnh nhân AIDS đã tử vong. Quận Liên Chiểu nằm phía Tây Bắc thành phố Đà Nẵng, có số lượng thanh niên gần 26.000 người. Bên cạnh đó, Liên Chiểu có 2 khu công nghiệp với trên 200 nhà máy, xí nghiệp công nghiệp với số lượng công nhân trên 30.000 người. Trên địa bàn quận có 11 trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp với trên 32.000 sinh viên lưu trú và học tập, là địa bàn có nguy cơ lây nhiễm HIV cao.
Do tác động mặt trái của kinh tế thị trường, trong một bộ phận thanh niên đã xuất hiện lối sống thực dụng, buông thả; môi trường văn hóa bị ô nhiễm tác động một phần đến lối sống thanh niên, đó là nguy cơ tiềm ẩn lây lan dịch bệnh xã hội, mà nguy hiểm nhất là việc lây nhiễm HIV/AIDS.
Số lượng người nhiễm HIV/AIDS tại Liên Chiểu trong 2 năm trở lại đây tăng khá nhanh. Năm 2008, trên địa bàn quận có 4 ca nhiễm, nhưng đến năm 2009 có 10 ca và năm 2010 có tới 15 ca nhiễm mới. Đối tượng bị lây nhiễm có tại tất cả 5 phường của quận, phường có số người nhiễm HIV cao nhất là Hòa Khánh Bắc, thấp nhất là Hòa Hiệp Bắc.
Theo phân tích của BS Phạm Phú Điềm, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế quận Liên Chiểu, đường lây truyền HIV trên địa bàn quận hiện nay chủ yếu là qua đường tình dục (50 ca), sau đó là lây qua các đường tiêm chích ma túy (22 ca), lây từ vợ hoặc chồng (14 ca). Như vậy, việc lây nhiễm HIV qua đường máu từ năm 2005 đến nay có chiều hướng giảm rõ rệt, tuy nhiên lây truyền qua đường tình dục lại tăng cao, chiếm 64,93%. Độ tuổi lây nhiễm HIV chủ yếu tập trung ở nhóm tuổi từ 20 đến 39 chiếm 58,36%, đây là lực lượng lao động chủ chốt của xã hội.
Trước thực trạng trên, vừa qua, Dự án “Phòng chống HIV/AIDS cho thanh niên” được triển khai đồng bộ trên địa bàn, dành cho thanh nhiên trong độ tuổi từ 15 đến 24 bao gồm: Nhóm thanh niên dễ bị tổn thương do sống xa gia đình, thiếu điều kiện học tập, việc làm không ổn định trong các khu công nghiệp; thanh niên đang học nghề; thanh niên đường phố...; nhóm thanh niên có hành vi nguy cơ cao bao gồm thanh niên tiêm chích ma túy, những người bán dâm và khách hàng của họ. Đồng thời dự án cũng quan tâm đến các đối tượng thanh niên thông thường khác như thanh niên đang sống tại gia đình, có việc làm ổn định... tuy các em ít bị môi trường xấu tác động, nhưng việc nâng cao hiểu biết về đại dịch HIV cũng được quan tâm chu đáo.
Để việc phòng chống HIV trong thanh niên đạt hiệu quả, UBND quận đã thành lập Ban chỉ đạo công tác Kiểm soát dân số các xã ven biển và Ban chỉ đạo phòng chống HIV/AIDS từ cấp quận đến cơ sở. Bên cạnh đó còn có sự phối hợp đồng bộ của các ban, ngành, đoàn thể nên đã đưa công tác phòng chống HIV/AIDS của quận bước đầu đạt được một số kết quả tích cực. Các hoạt động tuyên truyền trong cộng đồng, truyền thông theo nhóm, tiếp cận trực tiếp với từng cá nhân được triển khai đồng bộ đã có tác động nhất định đến nhận thức của thanh niên về đại dịch AIDS, từ đó giúp cho thanh niên thay đổi lối sống một cách an toàn và lành mạnh hơn.
Hiện nay, công tác phòng chống HIV/AIDS trên địa bàn quận Liên Chiểu đang tập trung vào việc thông tin, giáo dục và truyền thông chuyển đổi hành vi trong thanh niên, đặc biệt là những nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao. Các kiến thức hiểu biết cơ bản về HIV/AIDS đối với những người bị nhiễm HIV, các đối tượng có nguy cơ khác như mại dâm, nghiện chích ma túy... giúp họ nhận thức đúng đắn về những hiểm họa khôn lường từ đại dịch AIDS và lựa chọn cách thức phòng chống tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cho bản thân, cho gia đình và tránh sự lây lan trong xã hội.
Bài và ảnh: MAI HOA
