Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên Mùa A Sơn báo cáo, từ năm 2005 đến 6 tháng 6/2018, đã có 3.947 hộ, 23.096 nhân khẩu di cư tự do đi và đến địa bàn tỉnh Điện Biên; 217 hộ, 875 nhân khẩu di cư tự do ra nước ngoài (chủ yếu là sang CHDCND Lào). Một trong những khó khăn, vướng mắc hiện nay là quỹ đất sản xuất hạn chế, thiếu các công trình hạ tầng thiết yếu; một số hộ dân đã tìm cách xâm canh vào các khu rừng đầu nguồn gần biên giới, khu bảo tồn, hầu hết những hộ dân trước khi di cư tự do đều là hộ nghèo, đã bán toàn bộ tài sản, nhà ở, đất sản xuất.
Sau khi nghe ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hoà Bình đã điểm lại tình hình di dân tự do của tỉnh từ năm 2005 đến nay và việc bố trí, sắp xếp ổn định nơi ở cho người dân di cư tự do. Phó Thủ tướng Thường trực cho rằng, cần đánh giá đầy đủ, toàn diện việc di dân tự do của Điện Biên, góp phần phục vụ cho hội nghị tới đây về công tác này. Vấn đề đặt ra không phải chỉ là ổn định nơi sinh sống của người dân di cư tự do mà quan trọng là tìm ra giải pháp giúp đồng bào có kế sinh nhai, ổn định cuộc sống lâu dài.
Đề cập đến nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Thường trực cho rằng Điện Biên cần làm tốt quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất gắn với thế mạnh về du lịch với nhiều danh thắng nổi tiếng mà không phải tỉnh nào cũng có được. Nếu bà con có đất ở ổn định, đất sản xuất đủ rộng thì có thể thoát nghèo, vươn lên làm giàu.
Đồng thời, tỉnh có thể nghiên cứu để trồng các loại cây đặc hữu như sa nhân, sả, đinh lăng để đồng bào có thể từng bước vươn lên làm giàu. Tỉnh cần nghiên cứu chọn hướng đi chiến lược, tạo đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội vì đây sẽ là động lực kéo bộ phận đồng bào còn nghèo đi lên.
Bên cạnh đó là nâng cao năng lực hệ thống chính trị cơ sở; đẩy mạnh tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về ổn định dân cư, xóa đói giảm nghèo. Tỉnh cần hoàn thiện chính sách phát triển nông thôn bền vững. Đồng thời, tăng cường lực lượng xuống cơ sở để nắm tình hình.
Về các kiến nghị của Điện Biên, Phó Thủ tướng Thường trực giao các bộ, ngành nghiên cứu, báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định trên cơ sở tạo điều kiện cho tỉnh phát triển nhanh và bền vững.
Nhân chuyến công tác tại Điện Biên, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hoà Bình, Chủ tịch Danh dự Quỹ bảo trợ học sinh nghèo, học sinh dân tộc thiểu số của Báo Công an nhân dân đã trao tặng Hội Khuyến học tỉnh Điện Biên 200 triệu đồng và Hội Khuyến học huyện Mường Nhé 100 triệu đồng nhằm hỗ trợ các em trước thềm năm học mới.