Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Sinh Hùng: Chính phủ không nuông chiều ngành điện

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Sinh Hùng

(HPĐT) - Thiếu điện, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước chậm, hướng xử lý việc cho doanh nghiệp nước ngoài thuê đất trồng rừng, vay vốn ODA, dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam và nhiều vấn đề quốc kế dân sinh khác đã được đại biểu Quốc hội chất vấn Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Sinh Hùng trong phiên họp ngày 12- 6. Sau khi nêu 6 vấn đề mà đại biểu Quốc hội và cử tri cả nước quan tâm, Phó Thủ tướng dành trọn buổi sáng trả lời các câu hỏi chất vấn.

Khắc phục thiếu điện là nhiệm vụ trọng tâm

Đại biểu Lê Văn Cuông (Thanh Hóa)

Đại biểu Lê Văn Cuông (Thanh Hóa) cho rằng cử tri cả nước và đại biểu Quốc hội phản ánh trong nhiều kỳ họp nhưng điện chưa được cải thiện, thậm chí còn căng thẳng hơn, mấy tháng qua cắt điện luân phiên trên diện rộng. Cần làm rõ đâu là nguyên nhân, trách nhiệm thuộc về ai, biện pháp khắc phục trong thời gian tới như thế nào? Đại biểu Ngô Văn Minh ( Quảng Nam) đặt vấn đề thiếu điện vì nguyên nhân khách quan thì chia sẻ, nhưng đâu là nguyên nhân chủ quan. Theo ngành điện, 20 năm nữa đất nước vẫn thiếu điện, vì sao?

Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng phân tích, so sánh và nhấn mạnh: những năm vừa qua, Việt Nam nỗ lực rất cao, tốc độ tăng trưởng của ngành điện 13- 15%, theo sơ đồ điện 6, sơ đồ điện 7 còn đặt yêu cầu cao hơn để dự phòng, tăng trưởng tới 16%. Trong 3 năm gần đây, ngành điện vẫn tăng trưởng 13%. Tuy nhiên, thiếu điện là do đầu tư phát triển nguồn điện còn chậm; chậm cả trong đổi mới trang thiết bị sử dụng điện của người dân và doanh nghiệp, vừa lạc hậu, vừa tiêu tốn nhiều điện năng; ý thức sử dụng điện chưa tốt. Khách quan là thủy điện chiếm 34% nhưng nước cạn, 60% nguồn nước là từ nước ngoài nhưng cả nước ngoài thời tiết và nước cũng khó khăn. Chính phủ đã chỉ đạo tăng cường đầu tư, tổ chức lại ngành điện, từng bước thị trường hóa để bảo đảm nguồn điện cung cấp ngày càng tốt hơn, đã tính tới điện hạt nhân, tiến tới phong điện. Quyết tâm cao của Chính phủ là bảo đảm cả an ninh lương thực và năng lượng. Phó Thủ tướng dẫn chứng thêm, các nước tăng trưởng kinh tế 1% thì tăng trưởng điện cũng chỉ 1%, có nước chỉ 0,8%, ta tăng tới 13% mà vẫn thiếu. Thiếu điện là trách nhiệm của Chính phủ, của Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực… Thủ tướng Chính phủ liên tục kiểm điểm, tìm biện pháp khắc phuc. Bên cạnh đó, cũng có nguyên nhân về thể chế, đấu thầu, giải phóng mặt bằng chậm.

Đại biểu Lê Văn Cuông chất vấn thêm: vậy dự báo điện năng đã chính xác chưa, quy hoạch về điện có vấn đề gì không, điều hành của Chính phủ với Tập đoàn Điện lực có quyết liệt không hay là vẫn nuông chiều? Phó Thủ tướng khẳng định: Chính phủ không nuông chiều ngành Điện. Dự báo điện là đủ, nhưng phối hợp giữa nhà sản xuất và ngành điện chưa thật tốt. Từ nay tới cuối năm, khắc phục tình trạng thiếu điện là nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ, Bộ Công Thương, ngành Điện, huy động các ngành Điện lực, Than- Khoáng sản, Dầu khí, các thành phần kinh tế khác cùng lo về điện.

Dừng cấp phép cho thuê đất trồng rừng

Về việc cho thuê đất trồng rừng, Phó Thủ tướng nêu rõ, sau khi chỉ đạo điều tra ở 10 tỉnh, thấy có liên doanh với Hội nông dân và cũng có trường hợp thuê đất 100%, việc cấp phép cho thuê đất gây nhiều lo lắng trong nhân dân nên Thủ tướng Chính phủ yêu cầu tất cả địa phương tạm dừng việc cấp giấy phép đầu tư đối với các nhà đầu tư nước ngoài. Các trường hợp đã cấp giấy phép thì tạm dừng việc giao đất, cho thuê đất đối với nhà đầu tư nước ngoài. Sau khi Bộ Kế hoạch- Đầu tư kiểm tra, đánh giá đầy đủ các mặt, sẽ có đề xuất và Chính phủ có quyết định cần thiết. Nói chung là phải hợp lý, đáp ứng yêu cầu bảo vệ tài nguyên, gắn với môi trường, giữ vững QP-AN, bảo đảm an toàn xã hội và phải trong quy hoạch cho phép. Đồng thời, phải bảo đảm lao động ở các dự án này là lao động Việt Nam, rừng phải gắn với công nghiệp về rừng, có trồng rừng, có khai thác, có chế biến và xuất khẩu… Rút giấy phép cũng thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm công bằng cho các nhà đầu tư trong nước và ngoài nước. 

Tiền thu từ cổ phần hóa lại dồn cho doanh nghiệp

Trả lời câu hỏi “Vì sao tiến độ cổ phần hóa (CPH) doanh nghiệp Nhà nước chậm”? Phó Thủ tướng phân tích, chậm là đúng, nhưng đây là chủ trương của Chính phủ để bán có giá hơn. Việc tìm cổ đông chiến lược, nhà đầu tư giỏi để mua lại một phần, toàn bộ tài sản của doanh nghiệp cũng không dễ. Kế hoạch năm nay là cổ phần hóa 700 doanh nghiệp, phải tính toán kỹ. Nhưng từ bây giờ, có thể đẩy nhanh hơn.

Liên quan tới việc chuyển đổi doanh nghiệp theo quy định từ ngày 1-7, Phó Thủ tướng cho rằng, khả năng chưa thực hiện được. Tuy nhiên, cũng sẽ tiếp tục đẩy nhanh, CPH hoặc chuyển thành Công ty TNHH MTV, cơ chế là theo Luật Doanh nghiệp 2005. Nếu là Tập đoàn, Tổng Công ty Nhà nước thì ngoài ra còn phải hoạt động theo Nghị định của Chính phủ, theo luật pháp đã quy định.

Về việc tiền bán cổ phần sao không đưa về ngân sách, Phó Thủ tướng giải thích là do tiếp tục đầu tư cho Tập đoàn, Tổng Công ty. CPH là hình thức tăng vốn vào Tập đoàn, Tổng Công ty này, làm cho lớn mạnh hơn, hoạt động theo định hướng chiến lược mà Chính phủ, bộ, hoặc HĐQT quyết định. Các doanh nghiệp CPH rồi thì tập trung vốn lại tại SCIC để tiếp tục đầu tư vào cho doanh nghiệp bởi doanh nghiệp chính là lực lượng của nền kinh tế, người làm ra nhiều GDP nhất cho đất nước, cần tăng quy mô, tăng chất lượng.    

Phân cấp nhưng không phân tán

Nhiều đại biểu Quốc hội băn khoăn, từ bài học về sân golf trước đây và cho thuê đất trồng rừng hiện nay, liệu có là hậu quả của sự phân cấp quá rộng cho các địa phương? Phó Thủ tướng khẳng định, phân cấp là tăng cường nền hành chính quốc gia, phải đi đôi với kiểm tra, kiểm soát. Tuy nhiên, cũng cần xem lại có cái còn rộng quá, việc có quy hoạch, kế hoạch phát triển rõ thì phân cấp, chưa có quy hoạch thì phải trao đổi với Trung ương để quyết định. Đây là quá trình hoàn thiện thể chế trong lĩnh vực này nên thời gian tới không những không bỏ, mà đẩy mạnh hơn nữa phân cấp kết hợp với việc  rà lại để hoàn thiện, bổ sung các quy định của pháp luật để tốt hơn.

Yên tâm với dự án đường sắt cao tốc

Đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai)

Chia sẻ lo lắng của đại biểu Quốc hội về nguồn vốn làm đường sắt cao tốc, Phó Thủ tướng cho biết, ông rất yên tâm cùng Chính phủ trình Quốc hội thông qua chủ trương xây dựng để đưa nước ta thành nước công nghiệp phát triển vào năm 2020. Phó Thủ tướng dự tính, năm nay, GDP của Việt Nam vào khoảng 106 tỷ USD, năm 2020 là gần 300 tỷ USD, 2030 là 700 tỷ USD, 2040 chừng 1,2- 1,4 tỷ USD, 2050 sẽ tăng gấp đôi. Muốn CNH- HĐH thì phải đặt ra như vậy, phải quyết tâm như vậy. Dư nợ năm 2020 có thể lên tới mức 150 tỷ USD là an toàn. Hơn nữa, làm đường sắt cao tốc không phải là dừng lại các dự án khác, đường bộ cao tốc, nâng cấp đường sắt, mở rộng đường Hồ Chí Minh, đường ven biển… sẽ tiếp tục làm.

Đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai) chất vấn: ODA là một khoản vay có điều kiện của nước giàu cho nước nghèo, thực chất là một phương thức đầu tư về công nghệ và cả chính trị. Cần coi ODA là cần thiết nhưng chỉ là nhất thời. Mọi quốc gia phải chấm dứt ODA càng sớm càng tốt. Chính phủ đã có lộ trình “cai” ODA chưa, bao giờ”cai” được khi các công trình dự kiến cho tương lai trong 1/4 thế kỷ nữa vẫn là ODA?

Phó Thủ tướng cho rằng, đến nay chưa có dự án ODA nào vì sự ổn định của đất nước mà ta phải quyết định. Nhưng về kinh tế thì có. Nếu vay ODA mà có điều kiện ràng buộc, thì ta có thiệt về kinh tế nhưng tính chung lại vì chiến lược, vì điều kiện phát triển, lấy phát triển để trang trải thì ODA được coi là có hiệu quả. Ta phải tính dài trong phạm vi vay được, trả được. Các nước cho ta vay họ rất tin tưởng, bằng chứng là hội nghị các nhà tài trợ vừa cam kết cho ta vay tới 8 tỷ USD. Chính phủ đã tính toán và cân nhắc kỹ khi quyết định vay vốn ODA./.