Hãng tin AFP dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana cho biết, các cuộc tuần tra chung hiện đã bị dừng lại. “Washington đã biết việc này” – ông Delfin Lorenzana cho biết và nói thêm rằng ông đã thông báo về quyết định của Manila tới Chỉ huy hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ khi ông có chuyến thăm Hawaii hôm đầu tháng.
Tuy nhiên, ông Lorenzana nói rằng ông vẫn chưa chắc chắn 100% kế hoạch cuối cùng của ông Duterte. “Những cuộc tuần tra chung sẽ không được thực hiện cho đến khi chúng tôi xác định được rõ những tuyên bố của ông Duterte có thực sự là ý đồ của ông ấy hay không” – ông Lorenzana nói thêm.
Ngoài ra, AP cho biết, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Lorenzana cũng nói rằng 107 binh lính Mỹ hiện đang tham gia điều khiển những máy bay do thám không người lái ở khu vực có nhiều phần tử Hồi giáo cực đoan ở Philippines cũng sẽ bị yêu cầu rời khỏi khu vực phía Bắc nước này khi nhân sự của Philippines thành thục việc sử dụng các thiết bị thu thập thông tin tình báo này trong tương lai gần.
Vẫn theo tuyên bố của ông Lorenzana, Tổng thống Duterte cũng muốn dừng 28 cuộc tập trận quân sự chung hàng năm với Mỹ. Trước đó, ông Duterte từng tuyên bố cuộc tập trận chung Mỹ - Philippines đang diễn ra sẽ là cuộc tập trung cuối cùng giữa 2 nước trong nhiệm kỳ tổng thống 6 năm của ông. Theo Reuters, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines còn tuyên bố quân đội nước này vẫn có thể tự xoay xở được mà không cần viện trợ của Mỹ, và rằng Philippines sẽ chuyển sang mua vũ khí từ Nga và Trung Quốc.
Mỹ và Philippines bắt đầu các cuộc tuần tra chung dưới chính quyền trước của Philippines, mà theo nhiều chuyên gia là do Philippines muốn Mỹ tăng cường hiện diện ở khu vực nhằm đối phó với những nỗ lực của Trung Quốc nhằm kiểm soát Biển Đông.
Tuy nhiên, sau khi lên nhậm chức hồi tháng 6 vừa qua, ông Duterte đã nhanh chóng thay đổi chính sách của mình với tuyên bố giảm việc mà ông cho là sự lệ thuộc vào Mỹ và tìm cách đối thoại, hợp tác nhiều hơn với Trung Quốc nhằm trả đũa việc Mỹ liên tục chỉ trích cuộc chiến chống ma túy của ông.
Những tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Philippines được xem là biểu hiện chính thức đầu tiên của sự đứt gãy trong hợp tác quốc phòng giữa Manila và nước đồng minh lâu năm sau những phát biểu ngày càng khiếm nhã của Tổng thống nước này dù trước đó giới chức 2 nước luôn lên tiếng trấn an rằng những tuyên bố của ông Duterte không phải là những chính sách cần thiết.
Giới chức Mỹ cũng liên tục cho hay họ chưa được thông báo chính thức về những bình luận của ông Duterte. Do đó, tuyên bố về việc những cuộc tuần tra chung bị đình chỉ là xác nhận chính thức đầu tiên về việc một trong những tuyên bố phản đối Mỹ của ông Duterte đã trở thành chính sách của nước này. Theo ông Lorenzana, những tuyên bố khác của ông Duterte chưa chính thức được chuyển tới Mỹ.
