 |
| Ảnh: Xuân Thu |
Mới đây, đông đảo đội ngũ giáo viên trong cả nước, các nhà khoa học đặc biệt quan tâm tới sự kiện Bộ GD&ĐT đã khởi động thực hiện Đề án Phát triển hệ thống trường THPT chuyên giai đoạn 2010 - 2020 với tổng số kinh phí đầu tư lên đến hơn 2.300 tỷ đồng.
Đề án này ra đời đúng lúc hệ thống trường chuyên của chúng ta đang sút kém dần, nên nhiều người kỳ vọng đây có thể là "cú hích" lớn để khắc phục tình trạng trường chuyên tồn tại dàn trải, "phổ thông hoá" như hiện nay. Nhưng ngay lập tức, rất nhiều băn khoăn được đặt ra.
Những hạn chế
GS. Nguyễn Minh Thuyết - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục - Thanh niên, Thiếu niên, Nhi đồng của Quốc hội, cho rằng: "Hệ thống trường chuyên từ trước tới nay phát triển lệch lạc, chủ yếu chỉ tập trung ở các môn chuyên và học rất khác với hệ thống trường THPT bình thường. Đào tạo con người phổ thông như thế là không đúng định hướng, con người ở phổ thông phải được phát triển toàn diện".
Ông Thuyết chỉ ra thực tế: "Các em HS ở một số trường chuyên đi thi quốc tế đoạt giải, đỗ ĐH đạt điểm cao nhưng thực tế cho thấy số đông các em sau này không trở thành các nhà Toán học hay Vật lý học..., hoặc đóng góp gì cho chuyên ngành mà mình được học".
PGS. Văn Như Cương - Hiệu trưởng trường THPT Lương Thế Vinh, Hà Nội nói: "Cá nhân tôi hồ nghi về chuyện có thể dùng một số tiền lớn để thay đổi về chất lượng đào tạo, cụ thể là con người. Lực lượng giáo viên dạy chuyên rất thiếu, không được đào tạo gì đặc biệt để dạy chuyên".
Sau gần 45 năm ra đời và phát triển hệ thống trường chuyên, Bộ GD&ĐT cũng đã chỉ ra những hạn chế của loại hình trường này như: Chương trình giảng dạy, kế hoạch dạy học và giáo dục nhìn chung chưa được thiết kế phù hợp, chưa tạo điều kiện phát huy khả năng đặc biệt của HS có năng khiếu; tài liệu phục vụ dạy học các môn chuyên còn rất thiếu, việc thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện, rèn luyện kỹ năng sống, kỹ năng hoạt động xã hội cho HS THPT chuyên còn rất hạn chế. Đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý còn một số hạn chế cả về số lượng và trình độ.
Điều đáng lo ngại nhất là, khi học sinh "chuyên" tốt nghiệp THPT thì không có một cơ chế "chuyên" nào dành cho họ, đó là một sự lãng phí. Thực tế cho thấy, các chương trình đào tạo tài năng sau phổ thông không phải dành riêng cho các học sinh trường chuyên.
Đầu tư cho trường chuyên phải hiệu quả
Theo thống kê của Bộ GD&ĐT, tính đến tháng 12-2009 cả nước có 76 trường, khối THPT chuyên với tổng số học sinh chuyên là gần 50 ngàn em, tăng 2.445 em so với năm 2007. Có tới 95% học sinh đoạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi đều rơi vào học sinh chuyên. Nhưng Bộ GD&ĐT đánh giá rằng, trường chuyên của chúng ta hiện nay rơi vào tình trạng thiếu quy hoạch, kế hoạch phát triển hệ thống đồng bộ; năm 2009 còn 2 tỉnh chỉ có khối chuyên, chưa có trường THPT chuyên, một số tỉnh có điều kiện thuận lợi về kinh tế - xã hội, nhưng tỉ lệ học sinh chuyên so với học sinh phổ thông còn thấp.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Vinh Hiển, trưởng ban điều hành Đề án, cho biết, trước mắt Bộ sẽ cho 200 giáo viên đi đào tạo thạc sỹ ở nước ngoài, đồng thời cử đi học ở nước ngoài 730 giáo viên để có thể về dạy các môn Toán, Lý, Hoá, Sinh, Tin học bằng tiếng Anh. Bộ cũng sẽ đào tạo thạc sỹ trong nước cho 500 giáo viên và bồi dưỡng, đào tạo tiếng Anh, tin học cho 1.560 cán bộ quản lý. Dự kiến kinh phí để phát triển đội ngũ giáo viên khoảng 624 tỷ đồng./.
Minh Dương
