Nghị định 08: Giải pháp kịp thời cho thị trường
Ngày 28/11, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi đã chủ trì cuộc họp với các Bộ, cơ quan TW và các Hiệp hội, doanh nghiệp (DN) lấy ý kiến đánh giá tình hình triển khai Nghị định 08/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán TPDN ra thị trường quốc tế. (Nghị định 08) và định hướng chính sách trong thời gian tới.
Nghị định 08 được ban hành trong bối cảnh sau vụ việc của Ngân hàng SCB và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, thị trường TPDN biến động mạnh, nhà đầu tư (NĐT) mất niềm tin và yêu cầu DN phải mua lại trái phiếu trước hạn, DN gặp khó khăn khi phát hành trái phiếu mới. Đồng thời kinh tế vĩ mô và thị trường tài chính trong, ngoài nước diễn biến phức tạp, lãi suất tăng, thanh khoản của nền kinh tế gặp khó khăn.
Nghị định 08 hoãn một số quy định tại Nghị định 65/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 quy định về chào bán, giao dịch TPDN riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán TPDN ra thị trường quốc tế (Nghị định 65) đến hết ngày 31/12/2023 để trung hòa lợi ích hợp pháp của DN phát hành và NĐT mua trái phiếu theo tinh thần “lợi ích hài hòa, khó khăn chia sẻ”, hỗ trợ DN phát hành trái phiếu huy động vốn, thanh toán các nghĩa vụ nợ đến hạn cho NĐT và tiếp tục hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Ông Nguyễn Hoàng Dương - Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính (Bộ Tài chính) đánh giá, từ quý II/2023 đến nay, thị trường đã dần ổn định trở lại. Tính từ khi Nghị định 08 có hiệu lực thi hành (5/3/2023) đến ngày 3/11/2023, theo số liệu của Sở GDCK Hà Nội, có 68 DN phát hành riêng lẻ với khối lượng 189,7 nghìn tỷ đồng. Dư nợ TPDN riêng lẻ tại thời điểm cuối tháng 10/2023 là khoảng 1 triệu tỷ đồng, chiếm 10,5% GDP năm 2022, bằng 8% tổng dư nợ tín dụng của nền kinh tế.
“Chính sách đàm phán để kéo dài kỳ hạn thanh toán tại Nghị định 08 là một trong các cơ sở pháp lý để DN đàm phán với NĐT cơ cấu lại các khoản nợ trái phiếu, giảm áp lực trả nợ, qua đó DN có thời gian để điều chỉnh quy mô hoạt động, khôi phục sản xuất kinh doanh để tạo ra dòng tiền trả nợ…” - ông Dương nhấn mạnh.
Hoàn thiện cơ sở pháp lý
Ngoài quy định thanh toán gốc, lãi trái phiếu bằng tài sản khác và các trái phiếu đã phát hành trước khi Nghị định 65 có hiệu lực được đàm phán để kéo dài kỳ hạn tối đa không quá 2 năm sẽ tiếp tục được thực hiện trong thời gian tới, theo đại diện Bộ Tài chính, nhiều quy định khác không cần thiết kéo dài.
Cụ thể, đó là quy định NĐT chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân phải bảo đảm danh mục nắm giữ có giá trị trung bình từ 2 tỷ đồng tối thiểu trong vòng 180 ngày bằng tài sản của NĐT; Xếp hạng tín nhiệm bắt buộc đối với TPDN riêng lẻ; Giảm thời gian phân phối trái phiếu…
Theo Bộ Tài chính, sau hơn 8 tháng triển khai Nghị định 08, NĐT chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân đã tích lũy đủ thời gian 180 ngày để đáp ứng quy định NĐT chứng khoán chuyên nghiệp; Các DN phát hành ra công chúng năm 2023 đều không thuộc trường hợp bắt buộc xếp hạng tín nhiệm và đến nay đã có 3 trên tổng số cho phép tối đa là 5 DN xếp hạng tín nhiệm được cấp phép… Do đó, việc ngưng hiệu lực thi hành của các chính sách này là không cần thiết…
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, Bộ Tài chính sẽ tiếp thu cả 2 luồng ý kiến liên quan tới các đề xuất của Bộ Tài chính về không kéo dài hiệu lực một số quy định tại Nghị định 08, cân nhắc kỹ lưỡng để đưa ra phương án sao cho phù hợp nhất với tình hình thực tế
Đối với các ý kiến liên quan vấn đề kỹ thuật, Bộ Tài chính sẽ giao các đơn vị liên quan nghiên cứu, có quy định rõ ràng để đề xuất với Chính phủ, hướng tới mục tiêu tiếp tục ổn định và phát triển thị trường. “Bộ Tài chính sẽ cố gắng xây dựng thị trường trái phiếu nói chung và TPDN riêng lẻ nói riêng phát triển một cách bền vững” - Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh.
Để tiếp tục ổn định và phát triển thị trường TPDN, Thứ trưởng cho biết, Bộ Tài chính đã báo cáo Lãnh đạo Chính phủ tổng thể một loạt các giải pháp. Đối với các giải pháp về cơ chế, chính sách trong trung và dài hạn, Bộ Tài chính đã đề xuất rà soát tổng thể, nghiên cứu báo cáo cấp có thẩm quyền sửa đổi quy định về phát hành TPDN riêng lẻ và người có liên quan (tại Luật Chứng khoán, Luật DN và các Luật liên quan). Trường hợp cần thiết, kiến nghị cấp có thẩm quyền ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số Luật để kịp thời xử lý các vướng mắc về pháp lý đối với thị trường TPDN.
Đồng thời rà soát, hoàn thiện và nâng cao hiệu quả thực thi các quy định pháp luật về phá sản DN để các DN có đủ quy trình thực hiện phá sản một cách có trật tự. Bộ Xây dựng nghiên cứu trình cấp có thẩm quyền bổ sung quy định về chỉ tiêu an toàn tài chính trong lĩnh vực xây dựng và bất động sản…
