Phát triển nguồn điện năng lượng tái tạo: Cơ chế nào thu hút nhà đầu tư?

Khuyến khích phát triển nguồn điện năng lượng tái tạo phải bằng cơ chế phù hợp
Khuyến khích phát triển nguồn điện năng lượng tái tạo phải bằng cơ chế phù hợp
(PLVN) - Bộ Công Thương đang có chủ trương khuyến khích phát triển nguồn điện năng lượng tái tạo để vừa kịp bổ sung nguồn điện cho những dự báo thiếu điện trong vài năm tới, vừa đảm bảo vấn đề về môi trường. Nhưng khuyến khích bằng cơ chế như thế nào để đảm bảo mục đích đủ điện cho phát triển kinh tế và thu hút nhà đầu tư tham gia?

Áp lực phát triển dồn lên nguồn điện năng lượng tái tạo?

Cơ chế thu hút nguồn điện năng lượng tái tạo (NLTT) từ Quyết định 11/2017/QĐ-TTg đã cho thấy rõ hiệu quả khi Quy hoạch điện VII đặt mục tiêu đến năm 2025 mới đạt khoảng 4.500 MW điện mặt trời (ĐMT) thì năm 2019, tổng công suất ĐMT đã lên đến gần 5.000 MW. Nhưng phát triển quá nhanh nguồn NLTT trong khi hạ tầng lưới điện không phát triển được đồng bộ là một vấn đề vẫn đang khiến nhà đầu tư bị thiệt hại. 

Tuy nhiên, theo đại diện Hiệp hội Năng lượng sạch “mặc dù còn tồn tại bất cập về tính đồng bộ trong phát triển giữa nguồn và lưới, việc đưa một lượng công suất lớn ĐMT vào vận hành đã có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc đảm bảo cung cấp điện cho miền Nam trong vài năm tới khi mà một số nguồn nhiệt điện than tại khu vực chậm tiến độ”. 

Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng cho rằng, định hướng tại Nghị quyết số 55 về Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam không phát triển nhiều hơn nữa các dự án điện than đã khiến cho áp lực phát triển nguồn điện dồn lên NLTT vì phát triển nguồn thủy điện vốn dĩ đã khai thác hết tiềm năng.

Tuy nhiên khi phát triển mạnh NLTT, cũng phải đối mặt thách thức lớn vì bản chất của năng lượng sạch là dạng năng lượng không có sự ổn định, khó vận hành hơn so với năng lượng truyền thống. Điều này đặt ra thách thức, làm sao phát triển nhanh và mạnh, trong khi đó phải đảm bảo sự an toàn, tin cậy của hệ thống điện.

Ông Võ Quang Lâm, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam  cho biết, NLTT hiện nay vẫn đang phát triển nóng và tập trung ở một số địa phương nên đã ảnh hưởng lớn đến việc giải tỏa công suất cũng như việc điều độ, vận hành hệ thống điện. Đây cũng là vấn đề mà ông Hoàng Tiến Dũng, Cục trưởng Cục Điện lực và NLTT (Bộ Công Thương) đưa ra. 

Ông Dũng đánh giá, hiện nay lưới điện truyền tải chưa được phát triển đồng bộ với tốc độ phát triển nguồn điện NLTT; Chưa có đủ nguồn dự phòng, hệ thống tích trữ năng lượng để tích hợp NLTT ở quy mô lớn; chính sách phát triển NLTT không được áp dụng trong thời gian dài; chưa có cơ chế thu hút vốn đầu tư phát triển NLTT thông qua cơ chế đấu thầu nên cũng ảnh hưởng khá lớn đến các dự án điện NLTT và các nhà đầu tư NLTT.

Cơ chế nào cho phù hợp?

Vấn đề đấu nối nguồn điện NLTT vào hệ thống điện quốc gia vẫn đang là câu chuyện chưa có lời giải và việc các nhà đầu tư nguồn NLTT phải chấp nhận chuyện giải tỏa công suất như năm 2019 có thể sẽ tái diễn trong năm 2020 nếu không tìm ra những phương án hợp lý.

 Đại diện Sở Công Thương Bình Thuận kiến nghị, nếu ngành điện chưa đủ vốn bố trí cho đầu tư lưới điện thì đề nghị Bộ Công Thương xem xét, báo cáo Thủ tướng có cơ chế và quy định cụ thể để nhà đầu tư tự đầu tư lưới điện truyền tải đấu nối để đấu nối lên lưới hệ thống điện quốc gia các nguồn điện NLTT. 

Đại diện Hiệp hội Năng lượng sạch cho rằng, trong Quy hoạch điện VIII cần xác định cụ thể các dự án điện NLTT (các dự án trên 30 MW) về quy mô, công suất, sản lượng trung bình/năm, địa điểm, khối lượng đấu nối vào hệ thống điện và tiến độ xây dựng để tính toán cân bằng công suất, điện năng, chế độ làm việc của hệ thống điện trong ngắn hạn và trung hạn. Ngoài ra, trong phát triển NLTT cần có cơ chế chính sách ưu tiên về giá điện. 

Ông Nguyễn Tâm Tiến, Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư Xây dựng Trung Nam đánh giá, chính sách của Chính phủ đối với điện gió và ĐMT trong giai đoạn hiện nay rất thoáng cho việc phát triển nhưng vẫn còn rất nhiều thách thức khi cơ chế thay đổi khiến cho nhà đầu tư chững lại. 

Ví dụ, với ĐMT, giá mua điện ưu đãi mà Chính phủ dành cho nhà đầu tư trong 2 năm là quá ngắn. Hoặc giá điện gió bị khống chế đến năm 2021 cũng khiến các nhà đầu tư chùn bước. “Trong 10 năm chúng ta mới làm được khoảng 400 MW điện gió, trong đó, Trung Nam có hơn 100 MB nhưng mất hơn 2 năm để làm. Tất cả các thiết bị trong dự án điện gió đều nhập ngoại, thuộc dạng siêu trường, siêu trọng trong khi địa hình Việt Nam vốn rất hẹp nên thi công sẽ mất nhiều thời gian” - ông Tiến nói. 

Ngoài ra, theo ông Tiến, còn một lý do khá quan trọng nữa khiến cho các nhà đầu tư lo lắng cho thời điểm “hết 2021 là hết ưu đãi” giá mua điện gió trên bờ chính là việc khiến cho các nhà cung cấp thiết bị nước ngoài có thể “bắt chẹt” các nhà đầu tư trong nước vì thời gian để đầu tư không còn nhiều. Do đó, hầu hết doanh nghiệp đều đã kiến nghị lùi thời hạn giá ưu đãi đến hết năm 2023 để các nhà đầu tư có thời gian đàm phán mua thiết bị với các nhà cung cấp. 

Đọc thêm

Bộ NN&PTNT: Hỗ trợ tích cực phòng chống dịch bệnh và xử lý môi trường

Bộ NN&PTNT: Hỗ trợ tích cực phòng chống dịch bệnh và xử lý môi trường
(PLVN) - Ngày 10/12, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận cùng bà Aler Grubbs, Giám đốc quốc gia Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và bà Martina Stepheny, Giám đốc cấp cao tổ chức FOUR PAWS International (FPI) đồng chủ trì Diễn đàn cấp cao năm 2024 về Một sức khỏe phòng chống dịch bệnh từ động vật sang người.

Tận dụng các FTA giúp ngân hàng tăng doanh thu

Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương).
(PLVN) - Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, cơ hội từ các FTA giúp ngân hàng tăng được số lượng khách hàng, tăng doanh thu. Bởi số lượng doanh nghiệp tham gia xuất khẩu, tham gia vào các FTA, nếu họ tận dụng hiệu quả thì đây là nguồn khách hàng tiềm năng cho hệ thống ngân hàng. Như vậy, trước mắt các cán bộ ngân hàng phải hiểu rõ, hiểu sâu để tận dụng, thực thi các FTA.

Cơ bản đã đủ pháp lý để triển khai điện hạt nhân

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân thông tin về dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận trong buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2024. (Ảnh: VGP)
(PLVN) -  Tái khởi động dự án điện hạt nhân đang nhận được sự đồng thuận của toàn xã hội. Trong đó, các chuyên gia về điện cho rằng, phát triển nguồn điện hạt nhân không chỉ giúp đa dạng nguồn cung, mà còn bảo đảm an ninh năng lượng và chuyển dịch năng lượng xanh.

FTA Index - công cụ 'hỗ trợ' Quốc hội giám sát, chỉ đạo công tác thực thi FTA

Nhiệm vụ quan trọng của Vụ Chính sách thương mại đa biên là hoàn thành báo cáo kết quả xây dựng Bộ Chỉ số và trình lên Thủ tướng Chính phủ.
(PLVN) - Thông qua FTA Index, cơ quan, doanh nghiệp địa phương có thể soi chiếu được việc thực hiện kế hoạch hành động của Chính phủ gắn với kế hoạch hành động của các tỉnh, thành phố xây dựng FTA Index để xác định được những điểm đã làm được và những điểm cần phải thúc đẩy hơn nữa, từ đó tìm ra những giải pháp, chính sách cụ thể hơn cho các doanh nghiệp trên địa bàn của mình tận dụng được FTA.

Địa chỉ tin cậy giúp địa phương và doanh nghiệp tối ưu hóa lợi ích từ FTA

Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương).
(PLVN) - Cổng thông tin điện tử Hiệp định Thương mại tự do của Việt Nam (Vietnam FTA Portal, gọi tắt là Cổng FTAP tại địa chỉ fta.gov.vn) là một công cụ tra cứu các cam kết về Hiệp định thương mại tự do (FTA) và các thông tin liên quan một cách thông minh, tiên tiến, có ý nghĩa rất lớn trong việc giúp địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và người dân tận dụng tối đa cơ hội từ các FTA .

Khởi động dự án nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast Hà Tĩnh

Khởi động dự án nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast Hà Tĩnh
(PLVN) - Dự án xây dựng nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast tại KKT Vũng Áng (Hà Tĩnh) có công suất thiết kế 400.000 xe/năm với tổng mức đầu tư xây dựng 7.300 tỷ đồng. Dự kiến, tháng 6/2026, dự án hoàn thành tiến độ xây dựng cơ bản và đưa vào khai thác vận hành.