Linh hồn văn hóa bản địa
Những ngày tháng cuối tháng 5, chúng tôi có cơ hội đặt chân đến mảnh đất vùng cao huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế. Một chuyến đi cho chúng tôi không chỉ hiểu rõ hơn về văn hóa bản địa nơi đây mà còn hiểu thêm về mô hình du lịch cộng đồng được người dân nơi đây xây dựng ngay từ chính linh hồn của nền văn hóa đó.
Tối đến, bên ánh lửa bập bùng kỳ ảo của đêm lửa trại tại các homestay ngay bên những dòng thác chảy là sự hòa quyện tuyệt vời của những nhạc cụ dân tộc. Tất cả mọi người từ du khách cho đến những người dân bản địa cùng nhau hòa mình vào những điệu múa của dân tộc Tà Ôi, Pa Cô tạo nên một khung cảnh hấp dẫn đến lạ thường.
 |
| Đường vào homestay và khu du lịch sinh thái cộng đồng Pârle, xã Hồng Hạ |
Tại huyện A Lưới có khá nhiều làng, điểm du lịch cộng đồng rất hấp dẫn như: Làng du lịch sinh thái cộng đồng A-Nôr (xã Hồng Kim), Làng du lịch sinh thái cộng đồng A Hưa (xã Quảng Nhâm), Làng du lịch sinh thái cộng đồng A Ka (xã A Roàng), Điểm du lịch sinh thái suối Pârle (xã Hồng Hạ)…
Ở mỗi điểm du lịch cộng đồng, du khách sẽ được trải nghiệm nét độc đáo trong sinh hoạt, giải trí của đồng bào dân tộc Tà Ôi, Pa Cô, Kơ Tu như: tập làm con trai – con gái của các dân tộc, tập các điệu múa mời rượu hoặc tự tay thực hiện những công việc đan lát, dệt zèng…
 |
| Nhà Gươl truyền thống tại xã Hồng Hạ, huyện A Lưới |
Bên cạnh đó, du khách đến đây hẳn sẽ không quên những món ẩm thực truyền thống ‘siêu lạ’ đã được thưởng thức như: thịt nướng ống tre lồ ô, bánh A-koat, cơm thổi nếp đỏ, các suối nướng ống, thịt heo nướng lá ngũ gia bì, lá sắn xào sả, rượu Đoác…
Và có lẽ, chính những nét văn hóa riêng biệt này mà mỗi du khách khi đặt chân lên mảnh đất này đều có những ấn tượng khó quên. “Đây là lần đầu tiên tôi đặt chân đến đây, khung cảnh thiên nhiêu ở đây thật đẹp, không khí cũng rất tốt cho sức khỏe nữa.
Ở đây, tôi còn được tham gia những hoạt động trải nghiệm như đan lát, giả gạo, xông răng.. tại homestay cùng những người bạn của tôi, tôi cảm thấy khá thích thú bởi nó rất lạ và độc đáo.” ông Michael Palmer – khách du lịch đến từ Úc tâm sự.
 |
| Khung cảnh hùng vĩ của thác A-Nôr tại xã Hồng Kim |
Một ngày mới nữa lại bắt đầu, chúng tôi đến thăm bản làng của người Tà Ôi, cùng họ đan lát, làm rẫy, dệt zèng (thổ cẩm – PV). Quả là một sự trải nghiệm thú vị giúp chúng tôi hiểu hơn về con người và nét văn hóa truyền thống của người dân nơi đây.
Dưới những mái nhà sàn của các dân tộc Tà Ôi, Kơ Tu, Pa Hy, Pa Cô… những con suối róc rách chảy, tất cả đều đơn sơ và mộc mạc tạo nên nét riêng độc đáo của các điểm, làng du lịch cộng đồng níu chân du khách. Những trải nghiệm khó quên đó giúp người dân bản địa và du khách xích lại gần nhau hơn, mọi người như được hòa vào nhau cùng chia sẻ văn hóa, phong tục để hiểu hơn về giá trị văn hóa lâu đời của các dân tộc.
Phát huy giá trị hơn nữa…
Ngoài tận dụng những nét văn hóa trong đời sống của các đồng bào dân tộc thiểu số, mô hình du lịch cộng đồng tại huyện A Lưới còn là sự kết hợp khai thác vẻ đẹp tài nguyên thiên nhiên vô tận của địa phương.
Với chuỗi thác liên hoàn A Nôr (xã Hồng Kim), thác Pông Chất, hang động Kềnh Crâm (xã A Roàng), suối nước nóng Tôm Trung, rừng nguyên sinh với đa dạng sinh học chạy dọc hai bên đường Hồ Chí Minh hùng vĩ, mô hình du lịch cộng đồng nơi đây càng tô thêm cho mình sự hấp dẫn, thu hút khách du lịch.Với những tiềm năng to lớn cả về văn hóa và thiên nhiên như vậy, du lịch cộng đồng tại huyện A Lưới được dự đoán sẽ rất phát triển trong tương lai.
 |
| Mô hình homestay, farmstay tại các điểm du lịch cộng đồng đang rất có sức hút với du khách. |
Tuy nhiên, thực tế hiện nay mô hình này vấp phải nhiều khó khăn và hạn chế trong việc thu hút khách đến du lịch bởi chất lượng dịch vụ, chuyên nghiệp hóa du lịch vẫn là một điểm yếu đối với mô hình du lịch cộng đồng nơi đây.
Các hộ gia đình mở homestay nhưng lại chưa nhiều kỹ năng làm du lịch, yếu về ngoại ngữ và đặc biệt là thiếu người cũng như kỹ năng hướng dẫn khách du lịch, chính vì thế hiệu quả mang lại chưa cao. Vấn đề truyền thông cũng là một khó khăn tồn tại nhiều năm nay, các bản du lịch cộng đồng ở A Lưới chưa có biện pháp truyền thông hiệu quả để nhiều khách du lịch biết đến.
 |
| Khung cảnh sạch đẹp, nên thơ của Quốc lộ 49A – Đường đến với huyện A Lưới nói chung và các điểm du lịch cộng đồng |
Để loại hình du lịch cộng đồng này thực sự phát triển bền vững trong tương lai, chính quyền địa phương hiện cũng đã có những giải pháp nhằm tăng tính hiệu quả của mô hình này. “Du lịch cộng đồng tại huyện A Lưới hiện đang được tập trung phát triển với mục tiêu là loại hình du lịch mũi nhọn. Huyện cũng đang chú trọng đẩy mạnh phát triển du lịch sinh thái, cộng đồng gắn với kêu gọi đầu tư các khu du lịch thiên nhiên. Đồng thời, phát triển dịch vụ lưu trú Homestay, Farmstay gắn với trải nghiệm đời sống văn hóa các dân tộc bản địa.
Đối với những bất cập về kinh nghiệm đón tiếp, trình độ ngoại ngữ cũng như việc phổ biến văn hóa địa phương cho du khách, UBND huyện đã chỉ đạo các phòng, ban phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tăng cường hướng dẫn, hỗ trợ thêm cho bà con cộng đồng về công tác hướng dẫn, đón tiếp khách du lịch.
Phối hợp với Sở Du lịch, trường cao đẳng nghề du lịch mở các lớp tập huấn về du lịch cộng đồng cho các hộ dân làm du lịch nhằm nâng cao trình độ, kỹ năng giao tiếp với khách du lịch, cách bài trí, sắp xếp ngôi nhà của mình, hướng đầu tư kinh doanh các sản phẩm du lịch…” ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch UBND huyện A Lưới cho biết.
Với những nỗ lực trong việc phát triển mô hình du lịch cộng đồng ở huyện A Lưới, hy vọng thời gian tới nơi đây sẽ trở thành một điểm đến thú vị. Càng tuyệt vời hơn nếu nơi đây luôn là nơi du khách lựa chọn trong cẩm nang du lịch của mình.
