Theo cơ quan thanh tra, trách nhiệm chính thuộc về Cty Thanh Út và các cơ quan như UBND phường Thịnh Lang, UBND TP Hòa Bình khi đã thiếu kiểm tra, phát hiện việc xây dựng không phép của DN; Sở KH&ĐT, TN&MT thiếu kiểm tra hướng dẫn, đôn đốc đơn vị theo chức năng quản lý.
Xin lập dự án rồi chuyển nhượng trái phép
Năm 2008, Cty TNHH Hoa – Cây cảnh Thanh Út (nay là Cty CP Thanh Út) được UBND tỉnh Hòa Bình cấp giấy chứng nhận đầu tư (GCNĐT) thực hiện dự án Khu du lịch và dịch vụ - Vườn hoa cây cảnh tại tổ 8, phường Thịnh Lang (TP Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình). Tổng diện tích dự án 20.000m2, tổng vốn đầu tư 18 tỷ đồng, thời gian hoạt động 50 năm.
Quá trình thực hiện dự án, Cty Thanh Út đã để xảy ra nhiều vi phạm. Ngay từ trình tự thủ tục về xây dựng, quy hoạch, Cty chưa tổ chức lập, trình Sở xây dựng thẩm định hồ sơ thiết kế cơ sở của dự án đầu tư, hồ sơ thiết kế cơ sở, xin cấp giấy phép xây dựng và tổ chức thi công, quản lý dự án theo quy định Luật Xây dựng.
Cty này đã xây dựng 15 hạng mục công trình không có giấy phép xây dựng, gồm 4 công trình xây dựng không phép với 1 nhà cấp IV, 2 gian, diện tích khoảng 72,7 m2 sử dụng làm trụ sở làm việc; 1 nhà thường trực bảo vệ, diện tích khoảng 12,5m2, vườn ươm cây cảnh, đường giao thông nội bộ; 1 bồn nước đang xây dựng dở dang. Còn có 11 hạng mục công trình xây dựng không phép không có trong GCNĐT. Các sai phạm trên vi phạm Luật Xây dựng, Đầu tư, Đất Đai.
Trong quá trình quản lý, sử dụng đất được UBND tỉnh cho thuê, Cty Thanh Út còn thực hiện chuyển nhượng tài sản gắn liền với đất cho 1 tổ chức và 20 cá nhân nhưng các tài sản thể hiện trong các hợp đồng mua bán đều không cụ thể.
Liên quan vấn đề này, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hòa Bình đã ban hành Quyết định số 21/CSKT ngày 05/3/2021 khởi tố vụ án hình sự về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Quyết định số 44/CSKT ngày 5/3/2021 khởi tố bị can với Phạm Văn Út (GĐ Cty Thanh Út). Công an đã thu thập toàn bộ tài liệu liên quan nội dung này.
Chưa chấp hành quyết định thu hồi đất
Ngày 26/5/2015, UBND tỉnh Hòa Bình ban hành Quyết định 877/QĐ-UBND chấm dứt dự án và thu hồi GCNĐT. Lý do chủ đầu tư không thực hiện hoạt động đầu tư theo nội dung đăng ký đầu tư, nội dung quy định tại GCNĐT.
Ngày 26/10/2016, UBND tỉnh ban hành Quyết định 2714/QĐ-UBND thu hồi đất do Cty Thanh Út vi phạm pháp luật về đất đai, thu hồi 18.282,2 m2 đất nông nghiệp khác tại xóm Thịnh Minh, phường Thịnh Lang.
Tuy nhiên, sau khi UBND TP có quyết định xử phạt trong lĩnh vực xây dựng, UBND tỉnh Hòa Bình ban hành Quyết định 2714/QĐ-UBND, thì cá nhân ông Út cũng như Cty Thanh Út đều không thực hiện. UBND TP, UBND phường đã tổ chức kiểm tra, tuyên truyền vận động DN tháo dỡ các công trình không phép và bàn giao mặt bằng nhưng Cty cũng không phối hợp thực hiện.
Tại sao khu hơn 18.000 m2 thuộc dự án đã bị thu hồi từ năm 2016 mà Cty Thanh Út vẫn không bàn giao lại, không nộp tiền sử dụng đất suốt nhiều năm qua? Vì sao chính quyền địa phương chưa có biện pháp quyết liệt để thu hồi lại tài sản cho Nhà nước?
Theo lý giải của Thanh tra tỉnh, một trong những nguyên nhân dẫn đến việc trong thời gian dài (5 năm) không thực hiện được Quyết định xử phạt và thu hồi đất là “những căn cứ pháp lý và trình tự thủ tục khi ban hành các quyết định đó chưa đầy đủ, chưa chặt chẽ, do vậy DN có lý do để không chấp hành”.
Thanh tra tỉnh kiến nghị UBND tỉnh giao Sở KH&ĐT chủ trì phối hợp cơ quan liên quan kiểm tra quá trình thực hiện pháp luật về đầu tư của Cty Thanh Út để tham mưu cho tỉnh ban hành Quyết định thu hồi GCNĐT đã cấp; để thay thế cho Quyết định 877/QĐ-UBND ngày 26/5/2015 do chưa lập biên bản xác định rõ hành vi vi phạm.
Giao Sở TN&MT chủ trì, phối hợp Sở KH&ĐT, Xây dựng, UBND TP… kiểm tra, rà soát quá trình quản lý, sử dụng đất của DN theo quy định của Luật Đất đai để tham mưu cho Chủ tịch tỉnh ban hành Quyết định thu hồi đất của Cty Thanh Út thay thế cho quyết định thu hồi không đảm bảo đúng quy định trước đó.
Đồng thời, kiểm điểm trách nhiệm của các tập thể, cá nhân thuộc Sở KH&ĐT, TN&MT, UBND TP Hòa Bình có sai phạm trong tham mưu, ban hành các Quyết định thu hồi 877/QĐ-UBND và 2714/QĐ-UBND; UBND TP Hòa Bình, UBND phường Thịnh Lang thiếu kiểm tra trong quản lý trật tự xây dựng đô thị để Cty Thanh Út xây dựng không phép.
