Các nhà khoa học vừa khám phá cá sấu có họ hàng với loài chim dựa vào phân tích cấu tạo hệ hô hấp của hai loài này.
Vừa qua nhà khoa học Colleen Farmer ở ĐH Utah, Salt Lake, Mỹ đã công bố phát hiện mới nhất của mình trên tạp chí Khoa học.
Phát hiện này cho thấy giống như loài chim, cá sấu có luồng không khí một chiều đi qua phổi, ngược lại với động vật có vú luồng khí vào và ra ở các túi nằm ở phổi.
Ở loài chim, oxy đi vào các mạch máu qua các ống gọi là Parabronchi, qua đó không khí chạy theo một hướng trước khi đi vào phổi. Cấu tạo hiệu này giúp cho các loài chim bay ở độ cao mà không bị hôn mê như động vật có vú.
Phương pháp hô hấp này được cho là đã từng xuất hiện ở một loài bò sát cổ xưa có tên gọi Archosaurs từng thống trị trái đất cách đây 25 triệu năm. Và một điều ít được biết, Archosaurs chính là tổ tiên chung của loài khủng long, thằn lằn bay, chim và cá sấu.
Cá sấu có cấu tạo hệ hô hấp xuất hiện cách đây 25 triệu năm
Theo tiến sĩ Farmer, Archosaurs là một loài động vật nhỏ, nhanh nhẹn và ăn các côn trùng. Archosaurs đã tiến hoá theo hai hướng khác nhau, một số phát triển thành tổ tiên của loài cá sấu và là cá sấu ngày nay. Một số khác thành thằn lằn bay và tiến hoá thành chim hiện tại.
Một số nhà khoa học tin rằng hệ hô hấp với luồng khí một chiều chỉ xuất hiện sau khi loài Archosaurs tiến hoá thành cá sấu, và phát triển ở các loài thằn lằn bay và các loài khủng long ăn thịt như Tyrannosaurus rex.
Nhưng những nghiên cứu về cá sấu cho thấy việc thở như chim có thể đã phát triển sớm hơn các dự đoán trước đây và trước cả khi loài Archosaurs tiến hoá thành hai nhánh.
Điều này cũng giải thích vì sao Archosaurs chiếm ưu thế trong thời kỳ tiền Triat, thời kỳ theo sau nó là những vụ huỷ diệt khủng khiếp mà người ta gọi là “Đại hạn hán”.
Loài Archosaurs được mô tả lại
Nhà khoa học Farmer cho hay: “Bất chấp việc thiếu oxy loài Archosaurs vẫn có thể tồn tại. Chính cấu trúc phổi là chìa khoá then chốt giúp cho Archosaurs có được khả năng này. Bởi vì phổi là nơi đầu tiên đưa oxy vào các tế bào của động vật”.
Để có được những phát hiện này Colleen Farmer đã phải tiến hành giải phẫu cấy ghép nhiều lần trên các con cá sấu đã chết. Nhà khoa học đã tự hào tuyên bố: "Chúng tôi đã chứng minh được cá sấu và chim đều có tổ tiên chung là loài Archosaurs. Hệ hô hấp với luồng khí một chiều ở cá sấu và chim đã nói lên điều đó".
Theo Đất Việt
