Phát hiện "biển" trên mặt trăng của Sao Thổ
Ngày 13/3, Cơ quan Hàng không Vũ trụ quốc gia Mỹ (NASA) thông báo tàu thăm dò vũ trụ Ca-xi-ni (Cassini) của Mỹ đã phát hiện nhiều biển khí mê-tan và ê-tan lỏng trên bề mặt tiểu hành tinh Ti-tan (Titan), mặt trăng lớn nhất của Sao Thổ.
Nếu đúng như vậy, đây là lần đầu tiên các nhà khoa học tìm thấy bằng chứng về sự tồn tại của biển trên tiểu hành tinh Ti-tan. Phát hiện này có thể khẳng định giả thuyết của các nhà nghiên cứu cho rằng tiểu hành tinh Ti-tan có biển khí hy-đrô-các-bon (hydrocarbon) do khí mê-tan và các hợp chất hữu cơ khác trong lớp khí quyển ni-tơ rộng và dày của hành tinh này tạo thành.
Các thiết bị ra-đa của tàu Ca-xi-ni đã khám phá được ít nhất 2 biển khí mê-tan ở gần cực Bắc "mù sương" của Ti-tan, trong đó có một biển rộng tương tự như biển Ca-xpi (Caspian Sea) nằm sâu trong đất liền trên Trái Đất. Biển khí mê-tan rộng nhất này có diện tích ít nhất là 100.000 km2 và đây chỉ là mức tối thiểu vì ra-đa chỉ dò được một phần của khu vực rộng lớn này. Biển thứ hai có kích thước bằng 1/5 "biển Ca-xpi" của Ti-tan, rộng khoảng 120.000 km2, lớn hơn diện tích Hồ Lớn (Lake Superior) và hồ Ôn-ta-ri-ô (Ontario) ở Ca-na-đa cộng lại.
Mặc dù không có bằng chứng khẳng định chắc chắn rằng các vùng tối này là những biển khí mê-tan lỏng, song theo các nhà khoa học trên tàu Ca-xi-ni và các nhà nghiên cứu thuộc Đại học A-ri-dô-na (Arizona), các bức ảnh chụp cho thấy hình dạng và bề mặt của các "biển" này rất tối và bằng phẳng, điều đó chứng tỏ sự có mặt của các khí lỏng. Có thể hợp chất khí mê-tan và ê-tan đã tạo thành những khí lỏng này dưới dạng những đám mây trong bầu khí quyển của tiểu hành tinh Ti-tan.
Ti-tan là mặt trăng lớn thứ hai nằm xa trong Hệ Mặt trời với kích thước bằng khoảng 50% kích thước Mặt Trăng. Mê-tan là một khí dễ cháy trên Trái Đất song lại là khí lỏng trên tiểu hành tinh Ti-tan vì áp suất khí quyển trên mặt trăng của Sao Thổ này rất lạnh. Năm 2005, tàu Ca-xi-ni đã "thả" một tàu thăm dò không người lái xuống bề mặt Ti-tan, nơi các nhà khoa học của NASA đã tìm thấy bằng chứng về một "thế giới hoạt động"./.
(TTXVN)