Thảm kịch ngày Quốc khánh
Các nguồn tin kể lại rằng, thảm kịch ập đến vào lúc 22h45 (giờ địa phương, 20h45 GMT) ngày 14/7, khi khoảng 30.000 người đang tụ tập ở tuyến đường ven biển rợp bóng những cây cọ Promenade des Anglais của thành phố Nice của Pháp để xem pháo hoa – sự kiện khép lại ngày Quốc khánh của nước này.
Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Pháp Bernard Cazeneuve, một chiếc xe tải màu trắng – về sau được xác định có tải trọng 19 tấn – từ xa lao tới với tốc độ lên đến 90km/h, quật đổ những hàng rào bằng kim loại và đâm nát những chiếc xe cảnh sát được đặt trên đường để bảo vệ khu vực dành cho người đi bộ.
Sau khi vượt qua được những rào cản này, chiếc xe chạy theo hình zic zac len lỏi giữa đám đông trên quãng đường khoảng 300m, quật ngã tất cả những người đang đứng trên đường đi của nó.
Công tố viên chống khủng bố Francois Molins cho hay tên lái xe đã nã súng vào 3 cảnh sát viên khi họ tìm cách dừng chiếc xe lại trước khi bị cảnh sát bắn chết. Toàn bộ các diễn biến này được thông tin là chỉ kéo dài trong vòng 45 giây.
Cả một đoạn dài trên con đường Promenade des Anglais vốn bình yên của thành phố Nice bỗng dưng náo loạn vì những tiếng la hét. Sau thảm kịch, nó đã trở thành hiện trường thảm khốc với đầy những thi thể các nạn nhân, máu vương vãi khắp nơi. Hàng nghìn người may mắn chạy thoát khỏi lưỡi hái tử thần đã quay lại, thất thần nhìn những người thân yêu mà vừa vài phút trước còn vui vẻ nắm tay họ giờ nằm đó bất động.
Thống kê của giới chức Pháp tính đến ngày 17/7 cho thấy thảm kịch đã cướp đi sinh mạng của 84 người và làm bị thương 300 người khác. Trong số các nạn nhân xấu số có 10 trẻ em hoặc thiếu niên. Theo Bộ Y tế Pháp, 18 người, trong đó có 1 trẻ em, vẫn đang trong tình trạng nguy kịch.
Tổng thống Hollande cho biết thêm rằng nhiều người nước ngoài cũng đã thiệt mạng trong thảm kịch. Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 16/7 xác nhận có 2 công dân nước này thiệt mạng. Một giáo viên người Đức cũng đã bị giết chết cùng với 2 học sinh và 1 người Pháp mất mạng khi cố bảo vệ người vợ đang mang bầu của mình.
Đây là vụ tấn công lớn thứ 3 nhằm vào nước Pháp chỉ trong vòng 18 tháng trở lại đây, sau vụ tấn công nhằm vào tòa soạn tạp chí Charlie Hebdo hồi tháng 1/2015 và thảm sát tháng 11/2015 ở Paris.
Vụ việc xảy ra trong lúc nước Pháp vẫn đang được đặt trong tình trạng khẩn cấp sau vụ tấn công do tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tiến hành ở Paris khiến 130 người thiệt mạng. Các công tố viên cho biết các điều tra viên chống khủng bố đang tiến hành điều tra vụ việc mới nhất.
Thủ phạm bị cực đoan hóa
Kẻ lái xe đã gây ra vụ giết chóc sau đó được nhận dạng là tên Mohamed Bouhlel, một người giao hàng người Tunisia đang sinh sống tại thành phố Nice. Từ năm 2010 đến nay, tên này từng nhiều lần bị cảnh sát triệu tập vì những tội nhẹ như trộm cắp, đe dọa người khác và bạo lực nhưng không bị đưa vào danh sách những phần tử bị tình nghi cực đoan bị theo dõi.
Hắn có 1 tiền án về tội cãi nhau trên phố và bị kết án quản chế 6 tháng vì đã ném một thanh gỗ vào người một lái xe khác.
Theo công tố viên Molins, việc nhận dạng thủ phạm đã sớm kết thúc khi cảnh sát tìm thấy giấy tờ tùy thân của hắn trên chiếc xe tải. Trên chiếc xe này, cảnh sát còn tìm được một khẩu súng lục và một số đạn dược cùng nhiều vũ khí giả. Theo điều tra ban đầu của cảnh sát, 2 ngày trước vụ việc, tên Bouhlel đã đến hiện trường vụ tấn công để thăm dò trước.
Tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đã lên tiếng nhận trách nhiệm về vụ tấn công. “Người đã đâm vào đám đông ở thành phố Nice, Pháp là một trong những binh sỹ của IS. Anh ta thực hiện chiến dịch đó để kêu gọi những người khác cũng nhằm mục tiêu vào những nước đang tham gia vào liên minh chống lại IS” – hãng tin Amaq vốn ủng hộ IS dẫn tuyên bố của tổ chức này qua tài khoản Telegram nói.
Cảnh sát Pháp ngày 17/7 đã bắt giữ một người đàn ông và một phụ nữ ở thành phố Nice bị cáo buộc có liên quan đến vụ tấn công. Với các vụ bắt giữ này, các nguồn tin tư pháp Pháp cho biết, tính đến ngày 17/7 đã có 7 người bị bắt vì cáo buộc có liên quan đến vụ việc, trong đó có vợ cũ của tên Bouhlel.
Thủ tướng Pháp Manuel Valls cùng ngày dẫn kết quả điều tra ban đầu của các điều tra viên cho hay họ vẫn chưa xác nhận mối liên hệ giữa Bouhlel với IS nhưng kết quả thẩm vấn những người bị bắt giữ cho thấy tên Bouhlel đã qua quá trình chuyển đổi nhanh chóng từ một người không quan tâm đến tôn giáo trở thành một kẻ cực đoan.
Huy động quân dự bị
1 ngày sau vụ tấn công khiến cả thế giới bàng hoàng, Tổng thống Pháp Francois Hollande đã tuyên bố 3 ngày quốc tang để tưởng nhớ các nạn nhân thiệt mạng.
“Nước Pháp đã bị tấn công vào đúng ngày Quốc khánh, biểu tượng của sự tự do” – ông Hollande nhấn mạnh và khẳng định vụ tấn công mang bản chất không thể phủ nhận của những kẻ khủng bố. Cùng với đó, ông Hollande thông báo sẽ kéo dài tình trạng khẩn cấp ở nước Pháp – lẽ ra sẽ kết thúc vào ngày 26/7 - thêm 3 tháng.
Bên cạnh đó, người đứng đầu nước Pháp cũng tuyên bố sẽ đẩy mạnh các hành động của chính phủ trong cuộc chiến nhằm vào các mục tiêu IS ở Syria và Iraq. “Chúng tôi sẽ tiếp tục tấn công những kẻ đã tấn công đất nước của chúng tôi” – ông nói.
Vụ tấn công xảy ra khi IS trong thời gian qua nhiều lần tuyên bố Pháp là một trong những mục tiêu chính mà chúng muốn tấn công để trả đũa việc Paris tham gia vào liên quân chống lại chúng ở Iraq và Syria. Chính những đe dọa này đã khiến giới chức Pháp phải tăng cường an ninh để đảm bảo giải bóng đá Euro 2016 kéo dài trong 1 tháng vừa kết thúc mới đây diễn ra an toàn.
Vụ tấn công này xảy ra chỉ vài ngày sau khi kỳ Euro khép lại thành công. Thảm kịch này đã một lần nữa dấy lên những nghi vấn về hoạt động của lực lượng tình báo và an ninh của nước này khi liên tiếp để xảy ra những vụ tấn công chết người. Ngày 16/7, ông Hollande đã triệu tập cuộc họp với những người đứng đầu lực lượng an ninh Pháp để bàn về các biện pháp ngăn chặn những vụ việc tương tự.
Bộ trưởng Nội vụ Pháp Bernard Cazeneuve thông báo sẽ triệu tập 12.000 cảnh sát dự bị để bổ sung cho 120.000 cảnh sát và binh lính hiện đã được triển khai trên khắp cả nước do đe dọa khủng bố. Giới chức Pháp cũng kêu gọi những thanh niên yêu nước từ 17 đến 30 tuổi tham gia lực lượng dự bị này.
Giới chức Brazil cuối tuần qua thông báo sẽ tăng cường các biện pháp an ninh mới như tăng thêm số chốt kiểm tra, rào chắn và các điểm hạn chế giao thông để đảm bảo an ninh cho kỳ Olympics sẽ diễn ra tại thành phố Rio trong tháng tới.
Cảnh sát và các binh sỹ Brazil hôm 16/7 cũng đã tiến hành cuộc tập trận khủng bố lớn nhất từ trước đến nay trong bối cảnh an ninh đã được tăng cường trước kỳ Olympic.
Trong khi đó, Hội nghị cấp cao Á – Âu (ASEM) lần thứ 11 vừa kết thúc cuối tuần qua đã thông qua “Tuyên bố của các Nhà Lãnh đạo ASEM về chủ nghĩa khủng bố quốc tế”, trong đó lên án mạnh mẽ các vụ khủng bố vừa qua đã gây thương vong cho dân thường; bày tỏ cảm thông, chia buồn sâu sắc tới gia đình các nạn nhân, nhân dân và chính phủ các quốc gia liên quan đồng thời khẳng định lại cam kết chung tay chống khủng bố và những kẻ gây ra các vụ khủng bố phải chịu trách nhiệm theo quy định của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế.
