Sự kết hợp đặc biệt cần thiết
Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam chính là sự hòa quyện giữa đức trị và pháp trị, điều này đặc biệt cần thiết trong bối cảnh đất nước đang vươn mình mạnh mẽ để đối mặt với những thách thức và cơ hội lớn lao.
Đức trị không chỉ là giá trị cốt lõi mà còn là sợi dây vô hình kết nối lòng dân với những người lãnh đạo, xây dựng niềm tin và sự gắn bó. Khi các cán bộ lãnh đạo lấy đạo đức làm gương, họ không chỉ hoàn thành nhiệm vụ mà còn truyền cảm hứng và lan tỏa những giá trị nhân văn tới toàn xã hội. Như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nhấn mạnh: “Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng, mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ vang”. Đạo đức trở thành nhân tố quyết định sự thành công hay thất bại của mọi công việc, phẩm chất mỗi con người: “Mọi việc thành hay là bại, chủ chốt là do cán bộ có thấm nhuần đạo đức cách mạng, hay là không”.
Đồng thời, pháp trị, với sự nghiêm minh của luật pháp, chính là nền tảng vững chắc đảm bảo mọi hoạt động diễn ra một cách công bằng, minh bạch và hướng đến sự phát triển bền vững.
Sự kết hợp giữa đạo đức và luật pháp là con đường duy nhất để tạo ra một bộ máy nhà nước, nơi người dân cảm nhận được sự bảo vệ, công bằng và tình yêu thương từ những người phục vụ họ. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập hiện nay, điều này càng trở nên cần thiết hơn bao giờ hết, như một cam kết với tương lai rằng, Việt Nam sẽ không chỉ phát triển mạnh mẽ, mà còn theo hướng nhân văn và bền vững.
Cán bộ, đảng viên giữ vai trò gương mẫu trong việc thể hiện đức trị và pháp trị, đây là yếu tố then chốt giúp xây dựng một bộ máy nhà nước vững mạnh, liêm chính và hiệu quả. Đức trị được thể hiện qua sự tận tâm, liêm khiết và tinh thần trách nhiệm trong mọi hành động. Khi họ trở thành những tấm gương sáng về đạo đức và lối sống, họ không chỉ tạo dựng niềm tin trong Nhân dân mà còn khơi dậy lòng tự hào và sự đoàn kết trong cộng đồng. Tinh thần “Đảng viên đi trước, làng nước theo sau” khẳng định rằng, người dân sẽ nhìn vào cán bộ, đảng viên và cảm nhận được sự cống hiến chân thành, tôn trọng những giá trị nhân văn sâu sắc.
Pháp trị cũng đảm bảo rằng, mọi hoạt động của nhà nước đều diễn ra trên nền tảng luật pháp rõ ràng. Cán bộ, đảng viên gương mẫu trong việc tuân thủ pháp luật không chỉ là để hoàn thành bổn phận mà còn thể hiện sự tôn trọng nguyên tắc công bằng và minh bạch. Khi những người lãnh đạo tuân thủ luật pháp một cách nghiêm minh, họ sẽ lan tỏa tinh thần pháp luật, từ đó tạo nên một xã hội kỷ cương, nơi mọi người đều sống và làm việc theo pháp luật.
Do đó, sự gương mẫu của cán bộ, đảng viên trong cả đức trị và pháp trị là yếu tố cốt lõi để xây dựng một bộ máy nhà nước không chỉ hoạt động hiệu quả mà còn được lòng dân, phát huy tinh thần “cán bộ là công bộc của dân,” đặt lợi ích đất nước và Nhân dân lên hàng đầu.
Sự kết hợp giữa đức trị và pháp trị tạo ra hiệu quả cho bộ máy nhà nước, phục vụ tốt hơn lợi ích của người dân và doanh nghiệp bằng cách cân bằng giữa đạo đức lãnh đạo và tuân thủ pháp luật. Đức trị khuyến khích cán bộ, đảng viên không chỉ hoàn thành công việc mà còn làm với tâm huyết, tinh thần phục vụ cộng đồng, đặt lợi ích chung lên hàng đầu. Điều này góp phần xây dựng niềm tin của Nhân dân và doanh nghiệp vào bộ máy nhà nước, tạo ra môi trường hợp tác và gắn kết xã hội.
Pháp trị bảo đảm rằng mọi hành động của nhà nước và cá nhân đều diễn ra trong khuôn khổ luật pháp minh bạch và công bằng. Sự tuân thủ này ngăn chặn tình trạng lạm quyền, đảm bảo mọi quyết định và chính sách dựa trên những nguyên tắc công bằng, tạo ra môi trường ổn định cho phát triển kinh tế và xã hội. Khi cả đức trị và pháp trị được thực hiện đồng thời, bộ máy nhà nước không chỉ vững mạnh về mặt nguyên tắc mà còn gần gũi, tận tâm với Nhân dân, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân phát triển bền vững.
Cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước đối với Nhân dân
Để tạo nên một bộ máy nhà nước hoạt động hiệu quả, việc kết hợp giữa đức trị và pháp trị là vô cùng quan trọng trong bối cảnh đầy thách thức của kỷ nguyên hiện đại. Trước hết, tinh thần đạo đức công vụ cần được nâng cao, vì đó là nền tảng cho sự gương mẫu của cán bộ, đảng viên. Họ không chỉ là những người thực thi công vụ mà còn là những người dẫn dắt, xây dựng niềm tin cho cộng đồng. Khi mỗi cá nhân trong bộ máy nhà nước ý thức được tinh thần trách nhiệm và liêm chính, họ sẽ đặt lợi ích của dân tộc lên hàng đầu, tạo ra sinh khí mới cho sự phát triển của đất nước.
Pháp luật cần được thực thi nghiêm minh và công bằng, không chỉ là những quy định khô khan mà còn là biểu tượng của công lý và chính nghĩa. Mỗi quyết định, mỗi hành động đều phải thể hiện rõ ràng sự tôn trọng và phục vụ cho lợi ích của Nhân dân. Khi người dân cảm thấy rằng pháp luật bảo vệ công bằng, niềm tin vào bộ máy nhà nước sẽ được củng cố vững chắc.
Để ngăn chặn tình trạng lạm quyền và lợi ích nhóm, việc xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực trở nên cần thiết. Một bộ máy nhà nước với sự giám sát minh bạch sẽ nâng cao tính pháp trị, đồng thời khơi dậy trách nhiệm cá nhân của mỗi cán bộ trong từng nhiệm vụ. Sự kiểm soát này không chỉ là nguyên tắc mà còn là lời hứa với người dân về một chính quyền luôn vì lợi ích chung.
Sự tham gia của người dân và doanh nghiệp là yếu tố không thể thiếu trong quản lý. Khi họ có tiếng nói trong các quyết định, hoạt động theo nguyên tắc “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” không chỉ tạo ra môi trường làm việc công bằng mà còn thắp sáng niềm tin rằng, họ là một phần của hành trình xây dựng đất nước. Hệ thống minh bạch và công khai trong quản lý tạo ra không gian cởi mở, khuyến khích lòng tin và sự hợp tác.
Thời đại công nghệ đang mở ra những cơ hội chưa từng có cho bộ máy nhà nước. Việc áp dụng công nghệ trong quản lý không chỉ cải thiện hiệu quả công việc mà còn giúp theo dõi việc thực thi pháp luật một cách dễ dàng và chính xác. Những hệ thống này sẽ như chiếc gương phản chiếu mọi hành động, khuyến khích tinh thần đức trị và pháp trị hòa quyện, tạo ra sự minh bạch trong từng quyết định.
Bên cạnh đó, môi trường pháp lý linh hoạt và thích ứng là điều không thể thiếu. Pháp luật cần luôn đổi mới và cập nhật để phù hợp với sự phát triển của xã hội và xu thế toàn cầu. Khi chính sách được điều chỉnh kịp thời sẽ không chỉ thúc đẩy sự phát triển kinh tế mà còn thể hiện sự đồng hành của nhà nước với người dân, doanh nghiệp, từ đó khơi dậy niềm tin và khát vọng vươn lên.
Kết hợp đức trị và pháp trị không chỉ là yêu cầu quản lý, mà còn là cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước đối với Nhân dân, nhằm xây dựng tương lai tươi sáng, công bằng và phát triển bền vững cho tất cả, để đất nước thực hiện thành công khát vọng xây dựng một xã hội giàu mạnh, phồn vinh, văn minh và hạnh phúc trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn
Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội
