Ông Karadzic lần đầu ra trước ICTY
Ngày 31-7, cựu Tổng thống của cộng đồng người Xéc-bi-a ở Bô-xni-a/Héc-xê-gô-vi-na Radovan Karadzic lần đầu ra trước Tòa án xét xử tội phạm chiến tranh ở Nam Tư cũ (ICTY) để phát biểu công khai về bản cáo trạng dành cho ông, cũng như về tình trạng ông bị bắt và bị giam tại trung tâm giam giữ của ICTY ở La Hay (Hà Lan).
Trong hơn một giờ có mặt trước tòa, ông Karadzic từ chối nghe bản cáo trạng gồm 11 tội danh liên quan đến diệt chủng, tội phạm chiến tranh và tội ác chống loài người mà ông bị cho là phạm phải trong thời gian diễn ra cuộc chiến tranh ở Bô-xni-a Héc-xê-gô-vi-na từ năm 1992-1995. Thay vào đó, ông đề nghị tòa án dành cho 30 ngày để nghiên cứu bản cáo trạng trước khi tự bào chữa mà không cần luật sư.
Ông Karadzic nói với Thẩm phán chủ tọa Anfolse Orie rằng vào thời điểm cuối cuộc nội chiến 1992-1995, ông đã có một thỏa thuận bí mật với Mỹ nên không thể tới ICTY sớm hơn. Theo ông Karadzic, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ khi đó là R.Holbrook đã yêu cầu ông rút khỏi đời sống chính trị, đổi lại Mỹ sẽ thuyết phục các công tố viên ICTY hủy bản cáo trạng chống lại ông. Ông Karadzic cho biết chính thỏa thuận này đã khiến cuộc sống của ông bị đe dọa. Tuy nhiên, phát biểu trên kênh truyền hình CNN của Mỹ, ông Holbrook, nhà trung gian chính cho Hiệp định hòa bình Đây-tơn giúp chấm dứt cuộc xung đột đẫm máu ở Bô-xni-a/Héc-xê-gô-vi-na cuối năm 1995, bác bỏ tuyên bố của ông Karadzic, chỉ thừa nhận đã thuyết phục ông Karadzic từ bỏ chức vụ tổng thống và chủ tịch đảng mà ông đứng đầu.
Ông Karadzic khẳng định ông đã bị bắt giữ "một cách bất thường" ở Bê-ô-grát (Xéc-bi-a), cụ thể là bị "bắt cóc" 3 ngày trước ngày có thông báo bắt giữ chính thức 21-7, không được nghe lệnh bắt giữ, không được gọi điện thoại hoặc thậm chí nhắn tin báo cho người thân. Chính phủ Xéc-bi-a không bình luận về cáo buộc này của ông Karadzic. Trước đó, ngày 21-7, văn phòng của Tổng thống Xéc-bi-a đã thông báo về việc bắt giữ ông Karadzic, nhưng không cho biết thời gian và địa điểm chính xác.
Ông Karadzic bị buộc tội giữ vai trò chủ chốt trong việc bao vây thủ đô Xa-ra-ê-vô của Bô-xni-a/Héc-xê-gô-vi-na suốt 43 tháng, làm khoảng 12.000 dân thường thiệt mạng và đặc biệt là vụ thảm sát hơn 8.000 người Hồi giáo ở thị trấn Xrê-brê-ni-xa, phía Đông Bô-xni-a/Héc-xê-gô-vi-na. Ông còn bị cáo buộc ngược đãi và trục xuất hàng nghìn người không thuộc sắc tộc Xéc-bi-a trong chiến dịch "thanh lọc sắc tộc". Nếu bị kết tội, ông có thể phải chịu mức án tù chung thân.
Theo công tố viên trưởng ICTY, việc xét xử ông Karadzic chưa thể bắt đầu trong vài tháng tới vì đây là một vụ phức tạp, liên quan đến những tội ác nghiêm trọng, để khởi tố ông Karadzic cần có nhiều người ra làm chứng.